Trung Quốc loạn camera giám sát trong mùa dịch

Một camera giám sát đã được lắp bên ngoài cửa trước căn hộ của kiều dân Ireland Ian Lahiffe ngay sau khi anh trở về Bắc Kinh

Theo CNN, sáng hôm sau khi Ian Lahiffe, một kiều dân Ireland 34 tuổi cùng gia đình trở về Bắc Kinh, anh ngạc nhiên nhìn thấy một camera giám sát gắn trên tường bên ngoài cửa căn hộ của mình, ống kính của nó chĩa thẳng vào nhà anh.

Lahiffe cùng các thành viên gia đình bắt đầu cách ly tại nhà 2 tuần sau khi cả nhà trở về từ miền Nam Trung Quốc, một biện pháp bắt buộc để ngăn chặn sự lây lan của virus SARS-CoV-2. Sau khi thấy chiếc camera, Lahiffe nói, “quyền riêng tư của chúng tôi bị xói mòn vì vị trí đặt camera, và tôi không biết làm như vậy có hợp pháp hay không”.

Những chiếc camera giám sát xuất hiện không thông báo tại một số thành phố của Trung Quốc ít nhất từ tháng Hai, trong khi nước này hiện không có luật quốc gia điều chỉnh việc sử dụng camera giám sát, mặc dù các thiết bị này đã trở thành một phần thường xuyên trong cuộc sống công cộng: Camera giám sát người qua đường ở giao lộ, chúng có mặt ở cửa một trung tâm mua sắm, trong nhà hàng khi người ta ăn tối, khi bước lên xe buýt hay thậm chí học sinh ngồi trong lớp học.

Theo Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), hơn 20 triệu camera đã được lắp đặt khắp Trung Quốc tính đến năm 2017. Nhưng các tin nguồn khác cho thấy số lượng thực tế cao hơn rất nhiều. Theo báo cáo của công ty công nghệ IHS Markit Technology, Trung Quốc có 349 triệu camera giám sát được lắp đặt đến năm 2018, lớn gần gấp năm lần số lượng camera tại Mỹ.

Đáng chú ý, trong số 10 thành phố trên thế giới “được giám sát nhiều nhất”, Trung Quốc chiếm đến 8 thành phố, xét theo số lượng camera được lắp đặt trên 1.000 người, theo kết quả khảo sát của Comparitech, một công ty nghiên cứu công nghệ có trụ sở tại Anh Quốc.

Trung Quốc loạn camera giám sát trong mùa dịch

Giờ đây, đại dịch COVID-19 đã đưa camera giám sát đến gần hơn cuộc sống riêng tư của mỗi người: từ không gian công cộng trong thành phố đến ngay cửa trước nhà họ, và trong một số trường hợp hiếm hoi, camera giám sát còn được lắp đặt bên trong căn hộ của họ.

Thay đổi chiến thuật

Trung Quốc sử dụng hệ thống "mã sức khỏe" kỹ thuật số để kiểm soát việc đi lại của người dân và quyết định ai sẽ đi cách ly. Để thực thi việc cách ly tại nhà, chính quyền địa phương một lần nữa lại nhờ đến công nghệ: các camera giám sát.

Một văn phòng chi nhánh của chính phủ ở Nam Kinh, tỉnh Giang Tô, cho biết họ đã lắp đặt camera bên ngoài cửa những người tự cách ly để theo dõi họ 24 giờ một ngày - một động thái "giúp tiết kiệm chi phí nhân sự và tăng hiệu quả công việc”.

Camera giám sát cách ly tại nhà cũng được lắp đặt tại các thành phố Bắc Kinh, Thâm Quyến (Quảng Đông), Thường Châu (tỉnh Giang Tô), Thiên An (tỉnh Hà Bắc), Trường Xuân (tỉnh Cát Lâm), Hàng Châu (tỉnh Chiết Giang).

Một số gia đình dường như chấp nhận sự giám sát. Một người dùng Weibo bắt đầu thực hiện cách ly tại nhà ở Bắc Kinh sau khi trở về từ Hồ Bắc nói rằng cô được khu phố thông báo trước rằng một camera và một chuông điện sẽ được lắp ở cửa trước nhà cô. Người phụ nữ viết: "(Tôi) hoàn toàn tôn trọng và hiểu sự sắp xếp đó”. Một người đàn ông ở Bắc Kinh cho rằng lắp camera giám sát là không cần thiết, nhưng khi được yêu cầu ông ta cũng chấp thuận.

Trong khi đó, những người khác lo lắng về sự lây lan của virus trong cộng đồng, đã kêu gọi chính quyền địa phương lắp đặt camera giám sát để đảm bảo mọi người tuân thủ các quy tắc kiểm dịch.

Jason Lau, một chuyên gia về quyền riêng tư và giáo sư tại Đại học Baptist Hồng Kông, cho biết người dân ở Trung Quốc đại lục đã quen với việc bị giám sát từ lâu trước khi có coronavirus.

William Zhou, một người bị cách ly tại thành phố Thường Châu, cho biết một camera đã được lắp bên trong căn hộ của anh. Khi Zhou chất vấn tại sao không để camera bên ngoài, cảnh sát nói rằng nó có thể bị phá hoại. Cuối cùng, chiếc camera vẫn chễm chệ trong nhà anh, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của chủ nhà.

Hòa Ninh