PNO - Vấn đề già hóa dân số ngày càng gia tăng đang khiến nguy cơ vỡ quỹ bảo hiểm xã hội dành cho người cao tuổi trở nên rõ nét.
 |
| Tỷ lệ người già ở Trung Quốc đang tăng lên nhanh chóng - Ảnh: Kevin Frayer/Getty Images |
Tạp chí Foreign Policy mới đây đưa ra dự đoán, dân số thuộc độ tuổi nghỉ hưu của Trung Quốc sẽ vượt qua toàn bộ dân số của Mỹ chỉ trong vòng hai thập kỷ.
Theo đó, đến năm 2040, ước tính có khoảng 402 triệu người, tương đương 28% dân số Trung Quốc, sẽ trên 60 tuổi - là độ tuổi nghỉ hưu của nam giới ở xứ sở tỷ dân. Con số này được cho là vượt mặt dân số của Mỹ dự đoán đạt 379 triệu người trong cùng năm.
“Xu hướng này cho thấy sự kết thúc về lợi thế nổi trội Trung Quốc từ trước đến nay về nhân công lao động giá rẻ, đồng thời làm gia tăng thách thức về mặt tài chính khi phải chi trả cho việc chăm sóc dân số đang già đi nhanh chóng”, bà Zongyuan Zoe Liu phụ trách mảng kinh tế chính trị quốc tế của tạp chí Foreign Policy bình luận.
Mối lo ngại này cũng được Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc cảnh báo trong một báo cáo phát hành năm 2019 cho biết, Quỹ An sinh xã hội quốc gia (NSSF), được thành lập vào năm 2000 với nhiệm vụ bảo trợ lương hưu cho nhóm đối tượng hưu trí của Trung Quốc, có thể sẽ cạn kiệt vào năm 2035 .
Trong hơn ba thập kỷ, chính phủ Trung Quốc đã cố gắng chuyển đổi từ mô hình cũ của nền kinh tế kế hoạch hóa - trong đó lương hưu được đảm bảo chi trả hoàn toàn thông qua các doanh nghiệp nhà nước - sang một mô hình phù hợp với nền kinh tế mới.
Sự thay đổi này bắt đầu vào tháng 7/1986 khi Hội đồng Nhà nước Trung Quốc ban hành nhiều quy định nhằm cải cách hệ thống lao động, trong đó có chính sách bắt buộc nhân viên của các doanh nghiệp nhà nước phải đóng góp 3% tiền lương của mình vào hệ thống lương hưu quốc gia.
Đến cuối năm 2022, hệ thống bảo hiểm tuổi già của Trung Quốc đã đạt được mức độ bao phủ “khủng” với khoảng 1,05 tỷ người được bảo hiểm; tuy nhiên, vẫn có tới 503 triệu người lao động làm việc ở thành thị nhưng có hộ khẩu nông thôn không được hưởng lợi từ gói bảo hiểm này do những vướng mắc gây ra bởi chế độ quản lý bằng hộ khẩu.
 |
| Nhiều người già ở Trung Quốc không được bảo vệ bởi nguồn quỹ hưu trí - Ảnh: Kevin Frayer/Getty Images |
Theo thống kê thì một người lao động làm công ăn lương thuộc khu vực thành thị ở Trung Quốc đã nghỉ hưu hiện đang nhận được mức lương hưu cơ bản trung bình hàng tháng là 3.326 Nhân dân tệ (khoảng 11 triệu đồng), chủ yếu được tài trợ bởi khoản đóng góp lương hưu theo luật định do người sử dụng lao động chi trả. Mức lương hưu này được cho là đủ để một người hưu trí có thể tồn tại được ở nhiều thành phố của Trung Quốc.
Về lý thuyết thì đây là một thành tích ấn tượng, thế nhưng hệ thống này cũng đang phải đối mặt với thách thức “cực kỳ nghiêm trọng”.
Theo đó, tỷ lệ đóng góp lương hưu của người sử dụng lao động theo luật định của Trung Quốc vẫn tương đối cao, ngay cả sau khi chính quyền trung ương hạ trần tỷ lệ tới sáu lần kể từ năm 2015 đến năm 2019. Lần cắt giảm lãi suất mới nhất vào năm 2019 đã hạ tỷ lệ tối đa từ 20% xuống 16% vẫn cao hơn khoảng 1/3 so với các quốc gia “nhà giàu” thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), và cao hơn đáng kể so với tỷ lệ ở Mỹ (10,6%) và Hàn Quốc (9,0%).
Quyết định của Bắc Kinh hạ thấp mức trần tỷ lệ đóng góp của người sử dụng lao động với mục đích nhằm giảm chi phí kinh doanh, thế nhưng nó cũng làm trầm trọng thêm vấn đề sụt giảm doanh thu của quỹ hưu trí.
Vào năm 2020, việc giảm tạm thời các khoản đóng góp lương hưu được cấp cho người sử dụng lao động đã làm giảm tổng doanh thu cho kế hoạch lương hưu ở khu vực đô thị 1,5 nghìn tỷ nhân dân tệ (210 tỷ USD). Tổng doanh thu cho các kế hoạch lương hưu của Trung Quốc giảm 13,3%, trong khi chi tiêu tăng 5,5% khiến hệ thống lương hưu ghi nhận mức thâm hụt hàng năm lần đầu tiên vào năm 2020.
Lần đầu tiên kể từ khi thành lập, NSSF phải giải ngân khoản trợ cấp 50 tỷ nhân dân tệ (6,96 tỷ USD) để giúp thu hẹp khoảng cách tài trợ trong các kế hoạch lương hưu đô thị của nhiều địa phương.
Khi xã hội Trung Quốc đang trên đà già hóa thì phần lợi ích được xác định trong kế hoạch lương hưu sẽ chịu áp lực ngày càng tăng. Vào cuối năm 2019, thặng dư gộp từ các kế hoạch dành cho công nhân đô thị của các tỉnh khác nhau là 5,46 nghìn tỷ nhân dân tệ (790 tỷ USD), chỉ đủ để duy trì 13,3 tháng chi trả trợ cấp. Khả năng thanh toán giảm dần của các kế hoạch này sẽ làm gia tăng căng thẳng đối với ngân sách của chính quyền địa phương và làm tăng khả năng rút thêm tiền từ NSSF để lấp đầy khoảng trống tài trợ lương hưu.
 |
| Trung Quốc đang phải đối mặt với nguy cơ vỡ quỹ hưu trí - Ảnh: Kevin Frayer /Getty Images |
Nguyễn Thuận (theo Foreign Policy)
| Chia sẻ bài viết: |
Trường hợp thiếu niên bị nhiễm cúm gia cầm ở British Columbia cho thấy, vi-rút đã trải qua biến đổi, để dễ lây truyền từ người sang người hơn.
Ngày 19/11, Tổng thống đắc cử Donald Trump tuyên bố chọn nữ đô vật chuyên nghiệp Linda McMahon làm Bộ trưởng Giáo dục.
Một cuộc khảo sát toàn cầu do một công ty nghiên cứu của Pháp thực hiện cho thấy người Nhật Bản ít khi hài lòng về đời sống tình yêu.
Ngày 19/11, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã phê duyệt vắc xin đậu mùa khỉ (mpox) của công ty dược phẩm Nhật Bản KM Biologics để sử dụng khẩn cấp.
Việc nhiều trường học phải đóng cửa vì thiếu học sinh do tỉ lệ sinh thấp đang đe dọa triển vọng của nghề giáo ở nhiều nơi trên thế giới.
Bộ Phụ nữ, trẻ em và bảo vệ xã hội Fiji báo động về số lượng các vụ lạm dụng và bỏ bê trẻ em ngày càng tăng.
Theo báo cáo do Cục Cảnh sát hình sự Liên bang Đức (BKA) công bố ngày 19/11, tổng cộng có 180.715 phụ nữ được báo cáo là nạn nhân của bạo lực.
Ngày càng nhiều trường mẫu giáo và nhà trẻ sẽ đóng cửa trong tương lai, dẫn đến cơ sở hạ tầng chăm sóc trẻ em không đầy đủ.
Gần đây, Na Uy đã giới thiệu TV BRA - kênh truyền hình đầu tiên trên thế giới do những người khuyết tật học tập điều hành.
Ngày 19/11, dữ liệu Cục Thống kê Hàn Quốc cho thấy 7 trong số 10 phụ nữ Hàn Quốc trải qua sự gián đoạn sự nghiệp do mang thai và nuôi con.
Những người thuộc cộng đồng LGBT ở Afghanistan cho biết họ phải đối mặt với sự ngược đãi khi cuộc đàn áp của Taliban ngày càng gia tăng.
Sáng ngày 19/11, truyền thông Trung Quốc đưa tin, nhiều học sinh đã bị thương trong vụ tai nạn ô tô bên ngoài 1 trường tiểu học ở Hồ Nam.
Công ty quản lý chất thải hàng đầu Phần Lan - đã thành công trong việc sản xuất nhựa phân hủy sinh học từ CO2 qua quá trình đốt rác tại nhà.
Theo Ủy ban đo lường xã hội (SMC), cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt đã khiến thêm 2 triệu người rơi vào cảnh đặc biệt khó khăn, kể từ năm 2019.
Ngày 18/11, Ecuador đã ban bố tình trạng khẩn cấp trong 60 ngày khi quốc gia Nam Mỹ này đang phải hứng chịu hạn hán nghiêm trọng và cháy rừng kỷ lục.
Floating Doctors (Bác sĩ lưu động) tập trung vào việc cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe miễn phí cho các cộng đồng xa xôi và thiếu thốn trên thế giới.
Với mục tiêu giúp giảm gánh nặng tài chính gia đình, chi trả cho nhu cầu cá nhân, nhiều người trẻ đã chọn làm một hoặc nhiều công việc bán thời gian.
Ngày 18/11, hàng chục nghi phạm đã ra hầu tòa vì cái chết của ít nhất 10 trẻ sơ sinh trong chương trình gian lận an sinh xã hội quy mô lớn.
