Trung Quốc đòi “xem xét lại” chủ quyền của Okinawa

Căn cứ không quân Futenma của Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ tại thành phố Ginowan trên đảo Okinawa
phía nam Nhật Bản - Ảnh: AFP

Bài viết dài đăng trên tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của ĐCS Trung Quốc, tờ báo có số phát hành lớn nhất ở nước này, cho rằng Trung Quốc có thể có quyền đối với chuỗi Ryukyu, bao gồm cả đảo Okinawa.

Hòn đảo này là nơi có các căn cứ lớn của không quân và lính thủy đánh bộ Mỹ cũng như 1,3 triệu dân Nhật Bản, những người được coi là có quan hệ chặt chẽ hơn về dân tộc và ngôn ngữ với Nhật Bản hơn là với Trung Quốc.

Tác giả của bài báo là hai học giả của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc, cơ quan đầu não hàng đầu của nhà nước Trung Quốc, cho biết Ryukyu vốn là một "nước chư hầu" của Trung Quốc trước khi Nhật Bản sáp nhập quần đảo này cuối thập niên 1800.

"Những vấn đề chưa được giải quyết liên quan đến quần đảo Ryukyu đã đạt đến thời điểm xem xét lại", các học giả Zhang Haipeng và Li Guoqiang, viết và trích dẫn các tuyên bố cuối Thế chiến II đòi Nhật Bản trả lãnh thổ này về cho Trung Quốc.

Bài báo cũng nhắc lại lập luận của chính phủ Trung Quốc về yêu sách lịch sử đối với một nhóm các đảo nhỏ không có người ở trên biển Hoa Đông mà người Trung Quốc gọi là Điếu Ngư, còn người Nhật gọi là Senkaku.

Cảnh sát biển Nhật Bản (phải) xua đuổi một tàu đánh cá Trung Quốc gần đảo Miyako ở Okinawa ngày 2/2/2013 - Ảnh: AFP

Hai nước đã leo thang “cuộc chiến ngôn từ” liên quan đến tranh chấp lãnh thổ quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trong những tháng gần đầy, trong bối cảnh tàu bè Trung Quốc thường xuyên xâm phạm lãnh hải của quần đảo đang do Tokyo kiểm soát này, gây sự lo ngại về khả năng bùng nổ xung đột vũ trang.

Đặt vấn đề về quyền của Nhật Bản đối với Okinawa có thể nhằm mục đích nâng cao vị thế của Trung Quốc trong cuộc tranh chấp đang diễn ra trên Biển Hoa Đông, ông Willy Lam, một chuyên gia về chính trị Trung Quốc tại Đại học Hồng Kông cho biết. "Tôi nghĩ rằng đây là chiến tranh tâm lý". Ông nói thêm: "Điểm chính là gây áp lực đối với Tokyo để chính quyền Nhật Bản buộc phải có những nhượng bộ đối với quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư".

Tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 8/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hua Chunying đã nhiều lần né tránh trả lời trực tiếp khi được hỏi liệu Bắc Kinh có coi chuỗi Ryukyu là một bộ phận của Nhật Bản hay không.

"Các học giả đã có sự quan tâm lâu dài đến lịch sử của Okinawa và Ryukyu, nhưng quần đảo Điếu Ngư là lãnh thổ cố hữu của Trung Quốc, và chưa bao giờ là một phần của Ryukyu hoặc Okinawa", bà nói.

Okinawa là đảo lớn nhất của quần đảo Ryukyu, kéo dài khoảng 1.000 km từ lục địa Nhật Bản, và là trung tâm của Vương quốc Ryukyu từng triều cống các hoàng đế Trung Hoa cho đến khi nó về tay Nhật Bản năm 1879.

Mặc dù chính phủ Trung Quốc không có yêu sách lịch sử đối với Okinawa và Ryukyu, nhưng truyền thông nhà nước lâu lâu lại đăng các bài báo và xã luận đặt câu hỏi về thẩm quyền của Nhật Bản.

Trung Quốc hiện cũng đang có tranh chấp với các nước láng giềng Đông Nam Á về những khu vực rộng lớn tại Biển Đông, mà họ đòi chủ quyền dựa trên một bản đồ được xuất bản trong thập niên 1940.

Giới phân tích cho rằng, Bắc Kinh đang ngày càng táo tợn khi đưa ra các yêu sách chủ quyền lãnh thổ, trong khi các quốc gia châu Á đầu tư ồ ạt nhằm nâng cao sức mạnh hải quân của mình.

VIỆT HƯNG (Theo AFP)