Trung Quốc ấp ủ kế hoạch xây siêu đô thị “trấn” cửa ngõ phía bắc nước Úc

Theo tờ Daily Mail, các tài liệu rò rỉ cho thấy kế hoạch xây dựng một thành phố mới khổng lồ trên Đảo Daru ở Papua New Guinea (PNG) - chỉ cách bán đảo Cape York của Úc khoảng 200km về phía bắc, bên kia eo biển Torres.

Công ty có trụ sở tại Hồng Kông do Bắc Kinh hậu thuẫn - WYW Holding Ltd.- đứng sau kế hoạch được đệ trình lên chính phủ PNG vào tháng 4/2020.

Nếu được thông qua, “thành phố Daru Mới” sẽ bao gồm một cảng biển lớn, một khu công nghiệp cũng như một khu kinh doanh thương mại. Dự án phát triển 100km vuông cũng là nơi nghỉ dưỡng cho khách du lịch và sở hữu các khu dân cư rộng lớn.

Trung Quốc dự tính xây thành phố lớn ở Daru, ngay eo biển quan trọng ở phía bắc nước Úc

Tin tức trên được tiết lộ không lâu sau khi Công ty Ngư nghiệp Phúc Kiến Zhonghong ký Biên bản ghi nhớ với chính phủ PNG để xây dựng một khu liên hợp nghề cá trị giá 204 triệu USD ở Daru - một khu vực chưa có nghề cá thương mại.

Theo đề xuất cho thành phố Daru Mới, thỏa thuận tiềm năng sẽ dựa trên phương án Bảo lãnh chủ quyền, thông qua hợp đồng BOT (Xây dựng - Điều hành - Chuyển giao) dài hạn.

Điều này nghĩa là công ty do Bắc Kinh hậu thuẫn sẽ có toàn bộ quyền sở hữu liên doanh trong một khoảng thời gian dài, hiện vẫn chưa xác định.

Trong năm qua, Úc và Trung Quốc có những bất hoà ngày càng căng thẳng. Trung Quốc đã áp đặt nhiều lệnh cấm không chính thức và thuế quan tùy tiện đối với hàng hóa xuất khẩu trị giá hàng tỷ USD của Úc như thịt bò, hải sản, than và rượu sau khi Canberra kêu gọi điều tra nguồn gốc của đại dịch COVID-19 và các hành vi che đậy sau đó.

Úc hiện đang chuẩn bị hành động pháp lý chống lại Trung Quốc tại tòa án của Tổ chức Thương mại Thế giới, nhưng quá trình xóa bỏ thuế quan có thể mất vài năm.

Daru là một khu vực nghèo khổ của Papua New Guinea

Khi Bắc Kinh muốn thiết lập một thành phố lớn ở cửa ngõ của Úc giữa mối quan hệ ngoại giao tiếp tục xấu đi, giới chuyên gia lo ngại rằng Trung Quốc có thể có động cơ thầm kín và một kế hoạch bí mật để biến khu vực này thành một căn cứ hải quân.

WYW Holding Limited cho biết trong các tài liệu rằng họ đã bắt đầu “thảo luận sơ bộ với các đại diện của chính quyền địa phương”.

Nhưng bất kỳ kế hoạch xây dựng dự án đầy tham vọng nào với quy mô như vậy sẽ gặp phải vô vàn khó khăn.

Daru, với dân số khoảng 20.000 người hiện đang đối mặt dịch bệnh lao và khu vực này đang ở mức cực kỳ kém phát triển.

Michael Shoebridge - Giám đốc chương trình an ninh quốc gia của Viện Chính sách Chiến lược Úc cho biết, Trung Quốc và các công ty ủy quyền của họ thường tiếp cận các chính quyền cấp tỉnh để cố gắng thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng gây tranh cãi - vì cấp địa phương ít ý thức về an ninh địa chính trị hơn các cơ quan hành chính quốc gia.

Trung Quốc đã thử một động thái tương tự ở Úc khi Thủ hiến bang Victoria Danial Andrews ký Biên bản ghi nhớ về Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường - một quyết định sau đó đã bị chính phủ liên bang bác bỏ vì lý do lo ngại về an ninh quốc gia.

Ông Shoebridge nói với tờ The Australian: “Thông điệp lớn thực sự là các nhà hoạch định chính sách, giới lãnh đạo Úc không thể lơ là sự hiện diện và ý định của Trung Quốc ở PNG. Các thực thể và tác nhân Trung Quốc đang chứng tỏ rằng họ là những người cơ hội, có óc kinh doanh, và môi trường hiện tại dễ dung túng cho loại hành vi đó phát triển”.

Nước láng giềng phía bắc của Úc - Quần đảo Solomon - đã tham gia Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường vào năm 2019.

Một báo cáo của đài ABC vào tháng 2/2020 cho thấy quốc gia này cũng đang thảo luận với một doanh nhân Trung Quốc về khoản vay trị giá 151 tỷ USD - gấp 77 lần GDP hàng năm của đất nước.

Thủ tướng của PNG, James Marape, tỏ ra bất ngờ về thỏa thuận được đề xuất, tuyên bố rằng ông "không biết gì về dự án”. Nhưng người phát ngôn của ông cho biết PNG sẽ không cản đường các khoản đầu tư nước ngoài có lợi.

Tấn Vĩ (theo Daily Mail)