Trốn cách ly, vi phạm quy định phòng chống dịch COVID-19, tung tin giả có thể bị xử lý hình sự

Ngày 30/3, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình đã có công văn gửi TAND các cấp, Tòa án quân sự các cấp và các đơn vị trực thuộc để chỉ đạo về việc xét xử tội phạm liên quan đến phòng chống dịch bệnh COVID-19.

Theo đó, nhằm góp phần ngăn chặn sự gia tăng phức tạp của dịch bệnh trong thời điểm hiện nay, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đưa ra các hướng dẫn nhằm áp dụng pháp luật và tổ chức xét xử đối với mội số hành vi vi phạm đủ yếu tố cấu thành tội phạm trong phòng, chống dịch.

Một trường hợp trốn khỏi khu cách ly ở Tây Ninh - Ảnh: Báo Tây Ninh

Đáng chú ý, các hành vi trốn khỏi nơi cách ly; không tuân thủ quy định về cách ly; từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly và không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối có thể sẽ bị cơ quan chức năng quy vào tội danh theo quy định của Bộ luật Hình sự (BLHS).

Cụ thể, nếu người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc hoặc trở về từ vùng có dịch COVID-19 đã được thông báo cách ly mà có các hành vi trên, gây lây truyền dịch bệnh COVID-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp vi phạm quy định tại điểm c khoản 1 Điều 240 BLHS, tức thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” và sẽ bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người.

Đồng thời, người chưa bị xác định mắc COVID-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa nếu thực hiện một trong các hành vi nêu trên gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh sẽ bị xử lý tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người theo Điều 295 BLHS.

Ngoài ra, chủ cơ sở kinh doanh, người quản lý cơ sở kinh doanh dịch vụ (như quán bar, vũ trường, karaoke, dịch vụ mát xa, cơ sở thẩm mỹ...) thực hiện hoạt động kinh doanh khi đã có quyết định tạm đình chỉ để phòng chống dịch bệnh COVID-19 của cơ quan, người có thẩm quyền, gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh cũng sẽ bị xử lý theo Điều 295.

Hàng loạt các điều khoản khác của BLHS cũng sẽ được áp dụng cho các hành vi sau:

- Đưa thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc tình hình dịch bệnh.

- Đưa trái phép thông tin cá nhân, bí mật đời tư xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của nhân viên y tế, người tham gia chống dịch, người mắc bệnh, người nghi ngờ mắc bệnh COVID-19.

- Lợi dụng dịch COVID-19 để đưa thông tin không đúng công dụng của thuốc, vật tư y tế về phòng chống dịch bệnh nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác.

- Đưa trái phép thuốc, vật tư y tế dùng vào việc phòng chống dịch bệnh COVID-19 ra khỏi biên giới Việt Nam nhằm thu lợi bất chính.

- Lợi dụng sự khan hiếm hoặc tạo sự khan hiếm giả tạo trong tình hình dịch bệnh COVID-19 để mua vét hàng hóa đã được cơ quan có thẩm quyền công bố là mặt hàng bình ổn giá hoặc hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại thu lợi bất chính.

- Dùng vũ lực, đe đọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở người thi hành công vụ trong phòng chống dịch bệnh COVID-19.

-  Người có trách nhiệm trong phòng, chống địch bệnh COVID-19 nhưng không triển khai hoặc triển khai không kịp thời, không đầy đủ các biện pháp phòng chống dịch bệnh theo quy định gây hậu quả nghiêm trọng.

Công văn trên của Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình còn hướng dẫn các áp dụng các hình phạt, biện pháp tư pháp cho trường hợp phạm tội khác liên quan COVID-19 gây hậu quả nghiêm trọng.

Quốc Ngọc