Trở về cố đô

Trở về cố đô Hoa Lư (Ninh Bình), bạn không chỉ được thỏa lòng khám phá giang sơn gấm vóc, danh thắng tú lệ mà còn là hành trình trở về cội nguồn của dân tộc. 

“Quê em ở đâu?” là câu tôi được hỏi nhiều nhất khi vào Sài Gòn lập nghiệp. Và tôi luôn giữ niềm tự hào về quê hương xứ sở của mình - cố đô Hoa Lư (Ninh Bình).

Vùng đất cố đô không chỉ liên tục “chiêu đãi” lữ khách bằng thắng cảnh thiên mãn nhãn mà còn rộng dài chiều kích tâm linh, toát lên từ nét uy nghiêm của những nhà thờ hay sự thanh tịnh nơi đền miếu, chùa chiền. 

Cứ thế, trở về cố đô, ta sẽ được dẫn dắt từ bất ngờ này đến bất ngờ khác, âm thầm nảy nở trong lòng.

Có gì ở  "Hạ Long cạn”?

Đặt chân đến Hoa Lư, ai nỡ bỏ qua quần thể danh thắng Tràng An - Di sản thế giới hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam được UNESCO công nhận. Tràng An được ví như “Hạ Long cạn” và điều này cũng thật thú vị cho những ai chưa có dịp thăm Hạ Long thật. 

Những dãy núi đá vôi vách dựng đứng ôm trọn cả thung lũng, với hệ thống gần 50 động xuyên thủy nối liền 31 thung lũng ngập nước như một trận đồ bát quái vừa kỳ ảo, vừa biến hóa khôn lường, đem lại ấn tượng mạnh cho du khách ngồi thuyền vãn cảnh. Còn gì thú vị bằng trải nghiệm ngồi đò lướt trên dòng chảy uốn lượn, mát trong, được lèo lái bằng cả sự khéo léo của người chèo đò nhiệt tâm có vốn kiến thức thuyết minh đáng ngưỡng mộ về danh thắng. Khi thuyền lọt qua cửa, bắt đầu vào hang, ánh sáng ngoài trời vụt tắt, quanh bạn sẽ hiện lên những nhũ đá đẹp lung linh.

Rồi khi chút ánh sáng le lói xuất hiện, báo hiệu sắp ra khỏi hang, khung cảnh sơn thủy hữu tình hiện ra. Dọc hành trình dài hàng giờ này, thỉnh thoảng, bạn sẽ trông thấy những đàn chim bay vụt, thấy cả bìm bịp cùng nhiều loại cá tung tăng bơi lội giữa cơ man lau sậy, sen, súng… cùng vô số loài động thực vật khác chẳng kịp biết tên... Ai đó đã ví Tràng An giống như một bảo tàng địa chất ngoài trời có lẽ là vì vậy.

Nhà thờ đá Phát Diệm

Đặt chân lên... lối vua đi

Cùng trải nghiệm tương tự tại Tam Cốc - Bích Động, du khách cũng được ngồi thuyền, lướt trên dòng sông Ngô Đồng nên thơ để chiêm ngắm Hang Cả, Hang Hai, Hang Ba. Hãy thử cảm nhận rõ nét trong trẻo của không gian nơi đây: không khói bụi, không âm thanh ồn ã tạp nham; chỉ có tiếng mái chèo khua nước nhè nhẹ, tiếng gió vi vu vuốt qua những vách núi đá, tiếng chim lảnh lót, tiếng vọng từ hoang dã…

Hang Múa được nhiều người ví như Vạn Lý Trường Thành phiên bản Việt. Đường lên đỉnh núi Múa (gần 500 bậc đá) được xây dựng theo kiến trúc đường dẫn thành quách nay khoác lên mình vẻ trầm mặc, rêu phong. Cũng con đường ấy xưa kia từng mở lối cho vua quan lên đây thưởng thức các tiết mục ca múa nhạc do mỹ nữ, cung tần biểu diễn giữa “view” thanh cảnh tựa chốn bồng lai.

Hang Múa được mệnh danh là “nàng thơ của Tam Cốc”. Nếu đủ sức chinh phục “nàng thơ”, bạn có thể ngắm trọn vẻ đẹp sơn thủy hữu tình của Tam Cốc, dòng sông Ngô Đồng uốn lượn qua những cánh đồng lúa, dưới chân những ngọn núi đá vôi cổ trùng điệp. 

Lắng nghe nhạc rừng dưới bóng cổ thụ ngàn năm

Nếu bạn thích những trải nghiệm ngẫu hứng, tự do khám phá và gắn kết với thiên nhiên, hãy thử cảm giác cùng nhau lạc vào thế giới tự nhiên được bảo tồn trong khu rừng nguyên sinh Cúc Phương. Đây là một trong những địa điểm du lịch sinh thái, môi trường nổi tiếng ở miền Bắc.

Cúc Phương có sự đa dạng, phong phú của hệ động thực vật, chứa đựng nhiều điều kỳ thú. Bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi thấy bướm bay dập dìu thành đàn, màu sắc sinh động; những thanh âm vọng từ núi rừng, tiếng các loài động vật “đối đáp” với nhau như một khúc nhạc rừng bất tận. Cây xanh hiền hòa, dịu mát dưới những bóng cổ thụ đã ngàn năm. Đã cất công tới đây, bạn đừng nên bỏ qua việc thám hiểm (có người hướng dẫn) các hang động tiền sử như: Động Người Xưa/ Phò Mã/ Thủy Tiên/ Sơn Cung; Hang Con Moong/ Mang Chiêng…

Thoáng quê hương thanh bình

Trong vai trò “thổ địa”, tôi luôn nhiệt tình dẫn dắt bạn bè mình háo hức khám phá những địa điểm đáng thăm trong mỗi dịp trở về quê nhà. 

Nơi tâm an - vạn sự an

Dẫu có đi thật xa, những đứa con xa quê như tôi vẫn luôn giữ cho mình một cảm thức về làng quê đồng bằng Bắc bộ. Trên con đường trở về, bạn sẽ thấy mềm lòng trước khung cảnh bình yên, khiêm nhường với đường làng quanh co, vẫn thấy dòng sông quê chảy hiền hòa, cánh đồng lúa hai vụ mùa hay những bụi tre, bụi chuối, bụi cỏ ven đường… Cứ thế, khung cảnh nơi đây làm tái hiện cả một thời như chưa hề xa vắng, luôn thân thuộc và gắn bó. 

Nếu tôi cố gắng mô tả cảnh vật đã tô điểm nên sắc vóc quê hương xứ sở, không thể không nhắc đến điều luôn chất chứa trong tâm hồn mỗi người con xứ này - niềm tâm linh. Trên mảnh đất quê tôi luôn có sự giao thoa tôn giáo, khiến mọi tín đồ đều có thể cảm thấy tâm an - vạn sự an tại chính nơi mình sinh ra và lớn lên. 

Và chắc chắn, tôi phải nhắc đến quần thể thánh đường nhà thờ đá Phát Diệm với sự kết hợp hài hòa, tinh tế giữa lối kiến trúc phương Tây và phương Đông. Đây không chỉ là một biểu tượng Công giáo nổi tiếng mà còn thể hiện sự gặp gỡ giữa Công giáo và truyền thống tín ngưỡng Việt Nam, tạo nên nét ấn tượng bởi vẻ tôn nghiêm, tin kính. Nhà thờ đá Phát Diệm là một điểm nhấn đẹp đẽ, bởi ngay cái tên đã nói lên tất cả: Phát Diệm có nghĩa “phát sinh ra cái đẹp”. Mỗi tiếng chuông ngân vang tới những ngõ xóm như mời gọi những tín đồ mộ đạo với đức tin trong lòng.

Cũng tại đất kinh đô huyền sử, hãy cùng tôi ghé thăm những ngôi đền, ngôi chùa cổ kính, linh thiêng từng liên quan đến các triều đại Đinh, Tiền Lê, Lý để được nghe lại những câu chuyện về lịch sử đất nước. Nơi mỗi làng quê, người ta luôn tìm đến đền chùa để trân trọng những phút giây tịnh yên trong tâm hồn và cảm nghiệm. 

Bài và ảnh: Trần Duy Thành