Trớ trêu chuyện bản quyền: Tác giả bị xem là kẻ cắp!

Đó là chuyện vừa xảy ra với hai tác giả Hoàng Hà và Minh Beta. Hiện họ đang tiến hành các thủ tục pháp lý để khởi kiện trang mạng âm nhạc lớn nhất Việt Nam - Zing Mp3 vì đã chiếm đoạt bản quyền.

Một cảnh quay trong clip Việt Nam qua góc nhìn flycam

Sự việc bắt đầu vào chiều tối 4/11, khi video clip Việt Nam qua góc nhìn flycam của tác giả Bùi Minh Tuấn trên YouTube bị gỡ bỏ vì “có chứa nội dung vi phạm bản quyền”.

Nội dung được cho là vi phạm bản quyền trong video clip trên là ca khúc Việt Nam ơi. Anh Tuấn khẳng định quyền sở hữu hợp pháp của mình đối với tác phẩm và tố ngược lại Zing Mp3 vừa vi phạm bản quyền, vừa chiếm đoạt quyền tác giả.

Theo tường thuật của anh Tuấn, khi thực hiện video Việt Nam qua góc nhìn flycam, anh đã xin phép sử dụng bài Việt Nam ơi và được chính tác giả Minh Beta đồng ý. Theo lời của Minh Beta, tác phẩm này anh chưa từng cho phép ai sử dụng, cũng chưa từng bán cho ai ngoài Bùi Minh Tuấn và một lần cho phép ca sĩ Noo Phước Thịnh hát trên ti vi.

Email trao đổi giữa tác giả Minh Beta và bộ phận pháp lý của Zing Mp3 cho thấy Zing Mp3 có hợp đồng bản quyền ca khúc này do Lạc Việt trình bày, trong khi Minh Beta khẳng định mình chưa từng cho phép Lạc Việt khai thác, sử dụng tác phẩm.

Đối với vụ việc ca khúc Nơi ta thuộc về nhau, theo giải thích của nhạc sĩ Sỹ Luân thì đây là sản phẩm hợp tác giữa anh và doanh nhân Hoàng Hà (Sỹ Luân viết nhạc, Hoàng Hà viết lời) để phục vụ cho việc quảng bá thương hiệu Yamaha.

Gần đây, Sỹ Luân có đưa ca khúc này cho Zing Mp3 để “khai thác tiếp”. Tuy nhiên, chiếu theo hợp đồng với Sỹ Luân, Zing Mp3 đã tiến hành gỡ bỏ những bản ghi đang lưu hành trên mạng và... gỡ luôn bản ghi trên kênh của tác giả Hoàng Hà.

“Clip Việt Nam qua góc nhìn flycam của tôi được rất nhiều người xem và tôi cũng đã đầu tư nhiều tiền của, công sức vào kênh YouTube của mình. Nay bị cáo buộc vi phạm bản quyền, tôi bị khóa kênh, mất hàng loạt tính năng. Ai sẽ bồi thường cho những thiệt hại đó?” - anh Tuấn phẫn nộ.

Được biết, dù kênh YouTube của anh Tuấn hiện đã được phục hồi nhưng thứ hạng clip Việt Nam qua góc nhìn flycam từng đạt được đã mất - nghĩa là những khoản đầu tư của anh cho việc clip được xuất hiện trên top tìm kiếm đã thành vô nghĩa.

Theo bà Lê Thị Kim Xuyến, phụ trách truyền thông của Zing Mp3, hiện cả hai ca khúc Việt Nam ơi và Nơi ta thuộc về nhau trên hệ thống Zing Mp3 đã bị gỡ bỏ và đó là “quy trình xử lý chung cho mọi tác phẩm có tranh chấp về bản quyền trên hệ thống Zing Mp3”, còn đối với khiếu nại của tác giả Hoàng Hà và Minh Beta, Zing Mp3 sẽ tiếp tục làm việc và tìm hướng xử lý.

Đây không phải là lần đầu tiên các tranh chấp bản quyền dạng này xảy ra trong làng văn nghệ và trong chừng mực nào đó thì cả tác giả Hoàng Hà, Minh Beta, Bùi Minh Tuấn lẫn Zing Mp3 đều là nạn nhân của sự thiếu hiểu biết pháp luật và lối làm việc tùy tiện của nghệ sĩ.

Đã không ít lần Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) phải đau đầu khi đi thu tiền bản quyền và vấp phải văn bản của tác giả cho phép các cá nhân, đơn vị được phép sử dụng tác phẩm dù theo hợp đồng ký kết với VCPMC thì tác giả không được tự ý ký hợp đồng với bên thứ ba.

Trong trường hợp của Việt Nam ơi và Nơi ta thuộc về nhau, do có hợp đồng với nghệ sĩ nên Zing Mp3 đã hành xử như đơn vị nắm giữ toàn bộ bản quyền mà không ngờ các nghệ sĩ đó không có đủ quyền để ủy thác cho mình.

Thêm một lần nữa, tiếng chuông cảnh báo về tình trạng bát nháo bản quyền trong làng văn nghệ được gióng lên, nhưng liệu các nghệ sĩ có lưu ý để hành xử cho đúng luật?

Thành Nhân