Trở tay không kịp với bệnh hen suyễn ở trẻ em vào mùa hè

Điều đáng nói, nhiều bậc cha mẹ chủ quan nên khi xảy ra sự cố thì không kịp trở tay.

Đang chơi đùa bỗng bất tỉnh

Sau hai buổi chiều cho con đi bơi, anh Công Bình (Q.Bình Tân, TP.HCM) thấy cháu “sụt sịt”, nhưng nghĩ rằng cần cho cháu quen dần. Chiều thứ ba, bé vừa xuống hồ khoảng 10 phút thì ho sặc sụa, người tím tái. Đến bệnh viện, các bác sĩ chẩn đoán cháu bị chất clo trong nước hồ gây kích ứng cơn hen suyễn.

Bé Xuân Hùng con chị Nguyễn Ngọc Lan (ngụ Q.10, TP.HCM) đang điều trị tại khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhi Đồng 1 do cơn hen tái phát. Chị Ngọc Lan kể: “Con tôi chín tuổi, bị suyễn đã sáu năm.

Trước đây, tôi luôn xịt thuốc phòng ngừa cho bé hàng ngày. Gần một năm qua, bé rất ít lên cơn, cứ ngỡ đã dứt bệnh. Đợt này, bé vừa thi xong nên chiều nào tôi cũng cho con ra công viên gần nhà đùa giỡn với các bạn. Bất ngờ, trong lúc chơi đùa, cháu thở dốc và ngất xỉu…”. 

BS Trần Anh Tuấn, Trưởng khoa Hô hấp, bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết, cứ vào đầu hè bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhi hen suyễn. Hầu hết các cháu bột phát cơn hen khi chơi đá banh, chạy đua, bơi lội…

Thông thường, hè là lúc cha mẹ cho con được “xả cảng”. Các bậc cha mẹ cần lưu ý, với trẻ có tiền sử bị suyễn hoặc có dấu hiệu hen, khi hoạt động gắng sức sẽ nhanh chóng lên cơn suyễn. Đã có không ít trường hợp lên cơn hen kịch phát, tử vong.

Trẻ được bác sĩ làm hô hấp ký chẩn đoán bệnh suyễn

Làm gì để giúp trẻ vui chơi thoải mái? 

Một trong những nỗi lo lắng thường trực của phụ huynh có con bị suyễn là làm thế nào để hạn chế trẻ lên cơn suyễn, đặc biệt là trong vận động. Vì trẻ con vốn tính hiếu động, hơn nữa khi vui chơi thì các em luôn “hết mình, tới bến” nên quên mất việc mình đang có bệnh, không được vận động mạnh. Trong khi đó, suyễn do gắng sức là vấn đề phổ biến. 

Theo BS Trần Thiện Ngọc Thảo, giảng viên Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch, có đến 70-90% bệnh nhân suyễn gặp tình trạng lên cơn do gắng sức. Thậm chí, gần 15% trẻ bình thường có thể bị lên cơn suyễn khi gắng sức dù trước đó hoàn toàn khỏe mạnh. Lên cơn suyễn do gắng sức thường xảy ra khi trẻ tham gia trò chơi vận động mạnh liên tục, kéo dài như thể dục nhịp điệu, chạy đua, đua xe đạp…

Thông thường, cơn suyễn xuất hiện sau 5-20 phút gắng sức, hay có thể kéo đến nhanh chỉ sau vài phút vận động mạnh, cũng có trường hợp vài giờ sau mới lên cơn. Dấu hiệu cho thấy trẻ bị lên cơn suyễn do gắng sức: khò khè, khó thở; trẻ bị ho trong và sau khi chạy; trẻ bị đau ngực, nặng ngực; trẻ mau mệt, phải ngừng chơi nhiều lần. 

Làm thế nào để trẻ có một mùa hè vui chơi, vận động thoải mái mà không bị lên cơn suyễn? BS Trần Anh Tuấn hướng dẫn: nên cho trẻ vận động phù hợp với sức khỏe như đi bộ, xe đạp (không đua), tập thể dục, chạy cự ly ngắn, hay những môn thể thao chỉ gắng sức thời gian ngắn (khoảng 10 giây) kèm theo quãng nghỉ dài (khoảng 30 giây) nối tiếp nhau như cầu lông, bóng bàn…

Lưu ý, bơi lội tuy tốt cho người bị suyễn, nhưng do nhiều hồ bơi được khử khuẩn bằng hóa chất, đặc biệt là clo nên dễ gây kích ứng. Cần cho trẻ làm nóng, làm nguội trước và sau khi gắng sức. Đây là điều rất quan trọng, vì nếu không khởi động, làm nóng cơ thể thì khi vận động trẻ có thể lên cơn suyễn ngay. Tương tự, phải làm nguội sau khi gắng sức, vì với trẻ bị suyễn đang chạy, dừng lại đột ngột cũng dễ bị lên cơn hen. 

Thùy Dương