Trợ sức tiểu thương, giúp trẻ tới trường

Bốn mươi năm trước, một ngày như mọi ngày, tại các con hẻm trên đường Nguyễn Thông (P.19, Q.3, TP.HCM, nay chia làm P.9 và P.10), những tiếng hét thoáng chốc lại vang lên. Người phụ nữ (PN) quần xắn ống cao ống thấp, hai tay chống nạnh, giọng chua ngoa: “Chỗ này chị đã đóng cọc, mày khôn hồn thì dọn đến chỗ khác bán”. Cách đó không xa, một giọng khác vừa la vừa cầm chổi quét: “Ối trời ơi, cửa nhà tao để đi ra đi vào. Sao tụi bây cứ đem cá, tép đến bán rồi đổ nước tùm lum thế này”…

Thời gian đó, do P.10, Q.3 nằm sát ga Hòa Hưng (nay là ga Sài Gòn) nên nạn ma túy, mại dâm, cướp giật hoành hành. Tụi trẻ nhỏ trong xóm nhìn vào đó học đòi thói hư, tật xấu.

Chị Nguyễn Thị Lang (phải) luôn sát cánh cùng chị em tiểu thương

Người dân phàn nàn, chính quyền địa phương đau đầu. Và, chị đã đến…

Thủ lĩnh nhóm quậy phá tên Hùng “tai voi”, 10 tuổi, ngỗ nghịch, sẵn sàng ném đá vào nếu như ai nói nó không có cha. Mẹ nó bán hàng ngoài chợ, nghe người ta mắng vốn, bỏ thúng, xách đòn gánh về nện vào lưng nó thùm thụp như người ta nện vào bao cát. Nó không khóc, chỉ nhìn mẹ với ánh mắt căm ghét, rồi bỏ đi thâu đêm suốt sáng không về… Còn Linh, 13 tuổi đầu, được phong làm “đại tỷ” của một nhóm trẻ bán vé số tại ga Hòa Hưng. Nó có nhà nhưng ăn, uống, ngủ… tại sân ga, chỉ thỉnh thoảng ghé về nhà quăng cho bà nó xấp tiền lẻ.

 23 tuổi đầu mà tay bồng, tay bế ba đứa con, đứa út lại không may mắn bị khiếm thị, nên nhìn những đứa trẻ bất hạnh này, chị thương cảm, muốn dang vòng tay che chở. Khi UBND phường kêu gọi đoàn thể tìm cách giúp đỡ các em, chị đã xung phong “gom nhặt” Hùng, Linh cùng những trẻ khác về lớp học. Chị nghĩ đơn giản “con mình bất hạnh nhưng còn may mắn vì có ông bà, cha mẹ. Còn đám trẻ này, nếu không răn dạy, chúng sẽ về đâu?”.

Gọi là “lớp” nhưng ở đó chỉ có hát, trò chơi, những bài giảng về làm người, cách đối nhân xử thế. Vậy mà hiệu quả. Chỉ sau vài tháng, Hùng đã bớt ngỗ nghịch, biết ra chợ bán rau phụ mẹ, Linh thì “dọn” về nhà, ngoài giờ đi bán vé số thì quét nhà, nấu cơm phụ bà. Từ đó, chị giới thiệu Hùng, Linh, những em học dang dở vào lớp “Bình dân học vụ” (nay gọi là bổ túc văn hóa), vận động khắp nơi để xin tập, sách, viết cho các em…

Chợ Nguyễn Thông là chợ tự phát, “nhà lồng chợ” chính là các con hẻm ngoằn ngoèo trong khu dân cư. Để chỉnh đốn lại chợ, chị cùng một thành viên khác trong Ban chấp hành PN đến khảo sát từng con hẻm, xin từng ý kiến của tiểu thương, người dân. Sau khi bắt được “bệnh”, chị tiến hành “bốc thuốc”: Nếu ngồi trước nhà dân thì chỉ bán rau, củ, quả để tránh tanh hôi; chỗ đất trống thì bán cá, thịt. Chị còn bầu ban quản lý chợ, một mặt tìm chỗ thành lập bãi giữ xe, vừa giữ trật tự, vừa lấy kinh phí bồi dưỡng cho cán bộ quản lý. Dù mọi thứ “tạm” đi vào nề nếp nhưng sáng nào chị cũng cắp nón lá xuống chợ “ngồi đồng” cho đến trưa chỉ để xem các chị tiểu thương có tuân thủ quy tắc không.

Người đã biến những đứa trẻ thô ráp, quậy phá… thành những đứa trẻ ngoan; giúp các chị tiểu thương có chỗ buôn bán ổn định, biết yêu thương, chia sẻ với nhau là chị Nguyễn Thị Lang, tổ trưởng PN 19. Hiện chị không còn là tổ trưởng mà là UV BCH Hội LHPN P.10, Q.3.

Đóng góp nhiều là vậy, nhưng chị lắc đầu nguầy nguậy trước lời khen: “Những việc tôi làm được đều nhờ sự trợ sức từ các ban ngành, đoàn thể địa phương. Cái hay của Hội là ở chỗ biết phối hợp, vừa hiệu quả, vừa đỡ vất vả, vừa đưa vai trò, vị trí của Hội ngày càng nâng cao”. Khi được hỏi, có gì nhắn nhủ đến thế hệ trẻ, chị cho biết: “Đừng ngần ngại mà hãy đề xuất với các ban ngành về những khó khăn Hội đang mắc phải. Đó là cánh tay đắc lực giúp Hội càng vươn xa”.

Hoa Lài