Triển lãm "Dịch chuyển" của Vũ Tuấn Việt: Từ những thăng trầm

Dự án lưu trú nghệ thuật mang tên Dịch chuyển của họa sĩ Vũ Tuấn Việt (sinh năm 1992) vừa được triển lãm từ nay đến hết ngày 30/4 tại Hà Nội. Triển lãm gồm 12 tác phẩm, chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên là khi Việt vừa tốt nghiệp Trường đại học Mỹ thuật Việt Nam. Các tác phẩm thuộc giai đoạn này phản ánh những áp lực cuộc sống mà người đàn ông phải đối diện. Sang đến giai đoạn tiếp theo, anh mở rộng nhãn quan của mình và hướng sự tập trung đến người phụ nữ cũng trong cái nhìn của xã hội. Trong khi đó, giai đoạn thứ ba bao gồm những bức tranh được sáng tác trong thời kỳ dịch bệnh, in dấu những suy tư và nỗi cô đơn của chính tác giả khi một mình “mắc kẹt” trong thành phố.

Tác phẩm Lụi tàn (2019 - 2020)

Đối với triển lãm, cái tên Dịch chuyển bao hàm nhiều sắc thái nghĩa khác nhau. Trước hết, đó là sự trưởng thành, nứt vỡ của con người khi đối diện với những biến chuyển không ngừng nghỉ của đời sống và cái nhìn của xã hội. Vũ Tuấn Việt thể hiện sự thấu cảm chân thành khi phóng chiếu những cảm xúc, nỗi niềm riêng tư vào hội họa. Con người trong tranh của anh được khắc họa bằng nhiều sắc thái khác nhau; có khi âu lo, bất an trước những đổi thay, nhưng cũng có lúc bình thản, tự tại đối diện với cuộc đời. Đó đều là những cung bậc mà bất cứ ai cũng phải trải qua trên hành trình sống và trải nghiệm. Tuy vậy, chính những mất mát, đổ vỡ, thăng trầm mới giúp con người vững vàng và trưởng thành hơn.

Khác với hai giai đoạn trên trải dài theo hành trình trưởng thành, những tác phẩm thuộc về giai đoạn thứ ba trong triển lãm được sáng tác trong thời kỳ đại dịch. Đây là thời kỳ mà sự bồn chồn, lo lắng, bất an bao trùm cả nhân loại. Họa sĩ Vũ Tuấn Việt cũng không phải ngoại lệ. Những băn khoăn, dồn nén được anh thể hiện trong tác phẩm. Đó có thể là một người đàn ông với ngổn ngang những suy tư, lại cũng có thể là một ván cờ dang dở không tìm ra đối thủ. Các tác phẩm đều phảng phất một sự bất an, chênh vênh trong đại dịch nhưng không rơi vào u uất, tuyệt vọng. Dường như ở đó, mỗi con người đều đang chờ đợi một hành trình mới, tươi sáng và nhiều hy vọng hơn.

Tác phẩm Othello (2021)

Bên cạnh đó, triển lãm còn chất chứa những tâm tư của người di cư gốc Nam Định - quê hương của Việt. Anh đã gặp gỡ nhiều nhân vật khác nhau, từ sinh viên đến người lái xe ôm công nghệ, tỉ mỉ ghi lại những câu chuyện của họ để tập hợp thành mảng hồi ức vừa phổ quát vừa riêng tư của những người con xa xứ. Đó đều là những con người nhỏ bé đang tất bật mưu sinh nơi phố thị, không ngừng “dịch chuyển” vì cơm áo gạo tiền.

Họa sĩ Vũ Tuấn Việt bên tác phẩm Dịch chuyển

Sự chuyển dịch ở đây không chỉ là về không gian địa lý mà còn là không gian văn hóa và tinh thần, gây nên những xáo trộn không hề nhỏ trong tâm thức người di cư. Điều này được thể hiện ở "Dịch chuyển" - một tác phẩm mà người xem có thể tương tác để xếp nên câu chuyện về Hà Nội trong trái tim mình. Đó là những ngõ phố nhỏ hẹp, những căn phòng cô quạnh, những cung đường ngập trong bụi và tiếng ồn được thể hiện qua nhãn quan di dân. Dù cuộc sống mưu sinh thường buồn nhiều hơn vui, nhưng ở đó vẫn len lỏi niềm hy vọng về một ngày mai tươi sáng hơn đối với những phận đời bé nhỏ đang bám trụ lấy đô thị phồn hoa.

*Triển lãm trưng bày tại Toong Điện Biên Phủ (Hà Nội) từ 1/4 - 30/4

Minh Trang