|
Người di cư vượt sông Rio Grande vào Mỹ với một em bé trong vali, nhìn từ Matamoros (Mexico) hôm 5/10 - Ảnh: AP |
Ngày 11/5, khi chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden chấm dứt tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng do COVID-19 trên toàn quốc, Điều khoản 42 - sắc lệnh y tế công cộng tồn tại trong hơn 3 năm qua - đã chính thức hết hiệu lực.
Được chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump viện dẫn vào năm 2020 và được chính quyền Tổng thống Biden gia hạn nhiều lần, Điều khoản 42 cho phép ngăn chặn và nhanh chóng trục xuất những người đang tìm kiếm sự bảo vệ ở biên giới phía nam của Mỹ.
Kể từ tháng 3/2020, hàng trăm ngàn người di cư đã bị trục xuất sang Mexico. Nhưng vì Mexico chỉ chấp nhận sự trở lại của những người mang một số quốc tịch nhất định (chủ yếu là công dân của họ và người Trung Mỹ, và gần đây là người Venezuela, người Cuba, người Haiti và người Nicaragua) phần lớn người di cư từ các quốc gia khác vẫn tìm cách theo đuổi giấc mơ nhập cư vào Mỹ.
Dù vậy, tất cả điều đó sẽ thay đổi khi chính quyền của Tổng thống Joe Biden cử thêm nhân sự và ngân quỹ đến biên giới trong khi thực hiện quy định mới, qua đó từ chối quyền tị nạn đối với hầu hết những người di cư vượt biên trái phép.
Biện pháp này sẽ cấm bất kỳ ai đã đi qua một quốc gia khác mà không tìm cách xin tị nạn, và cả những người không vào lãnh thổ Mỹ bằng các con đường hợp pháp.
Chính sách có hiệu lực khi Điều khoản 42 được dỡ bỏ, cùng với việc tuyên bố kết thúc tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng COVID trên diện rộng vào ngày 11/5.
Các quan chức hàng đầu của Mỹ đã lặp lại cảnh báo đối với những người vượt biên trái phép. Trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng, Bộ trưởng An ninh Nội địa Alejandro Mayorkas nói với các phóng viên: "Biên giới của chúng tôi không rộng mở".
|
Kể từ ngày 11/5, người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ nếu bị bắt sẽ không thể quay lại xin tị nạn trong vòng 5 năm |
Trong vài giờ trước khi các quy định mới có hiệu lực, hàng ngàn người di cư đã lội sông, trèo tường và trèo lên bờ kè để vào đất Mỹ với hy vọng được xử lý trước nửa đêm.
Ở Matamoros, Mexico, các nhóm người băng qua sông Rio Grande khi nước dâng cao đến cằm. Một số người mang theo trẻ nhỏ và đồ đạc trên đầu để đến Brownsville, Texas.
Ở El Paso, hàng trăm người di cư cắm trại trên các con phố ở trung tâm thành phố cố gắng quyết định họ sẽ đi đâu tiếp theo sau khi băng qua biên giới từ Juarez, Mexico.
Theo hãng tin Reuters, sự thay đổi chính sách đột ngột đe dọa tạo ra cuộc khủng hoảng nhân đạo đối với hệ thống nhập cư đang bị quá tải của quốc gia. Trong những ngày gần đây, Hải quan và Lực lượng bảo vệ biên giới Mỹ (CBP) đã giam giữ 28.000 người di cư tại các cơ sở của họ, đây là con số vượt xa khả năng dự kiến ban đầu.
|
Những người di cư vươn người ra khỏi hàng rào biên giới để nhờ sạc điện thoại khi bị mắc kẹt giữa hàng rào biên giới chính và phụ, gần San Diego, California, hôm 10/5 - Ảnh: REUTERS |
|
Người di cư đứng gần cửa khẩu 42 dọc theo đường cao tốc biên giới ở El Paso, Texas, Mỹ hôm 11/5 - Ảnh: REUTERS |
|
Những người di cư hy vọng sẽ được nhân viên cứu trợ sạc giúp điện thoại trong khi họ chờ đợi giữa hai hàng rào biên giới gần San Diego, bang California hôm 11/5 - Ảnh: REUTERS |
|
Những người di cư, chủ yếu đến từ Venezuela, chạy lên một chuyến tàu ở địa điểm được gọi là El Basurero, một dải đất cạnh bãi rác và đường sắt ở Huehuetoca, bang Mexico, Mexico, khi họ tiếp tục hành trình đến biên giới Mỹ - Ảnh: REUTERS |
|
Một cậu bé di cư chờ thức ăn ở hàng rào biên giới trong khi những người khác tụ tập giữa hàng rào biên giới chính và phụ, gần San Diego, California - Ảnh: REUTERS |
|
Một cái nhìn tổng thể cho thấy các bức tường biên giới chính và phụ với nhiệm vụ ngăn người di cư ở biên giới Mỹ - Mexico xin tị nạn kể từ năm 2020, tại Tijuana, Mexico ngày 9/5 - Ảnh: REUTERS |
|
Những người di cư vượt sông Rio Grande đến Mỹ - Ảnh: AFP |
|
Người di cư băng qua dây thép gai bao quanh một trại di cư tạm thời sau khi vượt biên giới từ Mexico - Ảnh: John Moore/Getty Images |
|
Một người di cư băng qua sông Rio Grande với em bé trong tay, nhìn từ Matamoros, Mexico, hôm 10/5 - Ảnh: AP |
|
Một người di cư bị xích mỉm cười khi được vận chuyển bằng xe buýt để lên chuyến bay hồi hương của Cơ quan Thực thi di trú và Hải quan Mỹ đến Guatemala từ El Paso, Texas hôm 10/5 - Ảnh: AP |
|
Người di cư đi bộ lên bờ sông Rio Grande - Ảnh: AP |
|
Một nhóm người di cư xếp hàng chờ nộp đơn xin tị nạn sau khi vượt biên, gần Jacumba, California hôm 10/5 - Ảnh: AP |
|
Một người di cư từ Colombia (phải) đưa mền cho một phụ nữ đồng hương có con nhỏ khi cả nhóm chờ xin tị nạn sau khi vượt biên - Ảnh: AP |
|
Người di cư chờ chính quyền Mỹ, giữa hàng rào dây thép gai và hàng rào biên giới tại biên giới Mỹ - Mexico, nhìn từ Ciudad Juarez, Mexico - Ảnh: AP |
|
Những người di cư được nhân viên biên phòng kiểm tra khi họ vào El Paso, Texas từ Ciudad Juarez, Mexico - Ảnh: AP |
|
Những người di cư bị xiềng xích lên chuyến bay hồi hương của Cơ quan Thực thi di trú và Hải quan Mỹ tới Guatemala ở El Paso, Texas vào ngày 10/5 - Ảnh: AP |
|
Người di cư chờ lực lượng chức năng Mỹ, giữa hàng rào dây thép gai và hàng rào biên giới ở biên giới Mỹ - Mexico, nhìn từ Ciudad Juarez, Mexico ngày 10/5 - Ảnh: AP |
Tấn Vĩ (theo AP, CNN, AFP, Reuters)