Trẻ tiểu học thức khuya dậy sớm "cày" bài

Choáng với bài tập về nhà

Mỗi lần bạn bè gặp nhau là chị Hồng Trang (quận Bình Thạnh, TPHCM) lại than phiền về bài vở của 2 đứa con đang học tiểu học. Chị còn mang cả báo bài của cô giáo cho mọi người cùng xem. Cụ thể, báo bài ngày thứ Ba của con trai học lớp Năm của chị như sau: 1. Âm nhạc: học thuộc bài…; 2. Hoạt động trải nghiệm: viết bài đã thảo luận nhóm; 3. Tiếng Việt: chuẩn bị bài trang…; 4. Tin học: ôn 3 link cô gửi trên Zalo; 5. Ismart: học thuộc bài trên Ismart pro 2; 6. Ngoại ngữ: học từ vựng, làm bài tập sách workbook (trang 63, 64, 65); 7. Khoa học tự nhiên: học thuộc bài 8.

“Nói thiệt, đi làm về, thấy báo bài của con là mẹ choáng luôn. Tối nào 2 đứa con tôi cũng học bài tới khuya. Cha mẹ rủ đi chơi, đi ăn con không bao giờ dám đi vì sợ không học kịp bài thì hôm sau lên lớp sẽ bị cô giáo phạt. Học áp lực quá nên con trai tôi ngày nào cũng xin cha mẹ cho học tới lớp Chín rồi chuyển qua học nghề. Mỗi ngày đến trường với con rất nặng nề. Thấy con học mệt quá cũng thương mà không biết phải làm sao” - chị Hồng Trang chia sẻ.

Sau khi học cả ngày ở trường, các học sinh tiểu học này còn phải đi học thêm buổi tối, về nhà phải tiếp tục học bài trên lớp - Ảnh: Đoan Trúc

Từ đầu năm học, em Đ.P.Anh (học lớp Ba, quận Bình Thạnh) đã thông báo với gia đình: “Năm nay, 1 tuần con chỉ nghỉ được buổi tối thứ Hai thôi. Cả nhà muốn rủ con ra ngoài chơi thì cũng phải chờ coi cô giáo có cho bài tập về nhà không đã nha”. Chiều nào cha đến trường đón, bé cũng đòi cha vô gặp ban giám hiệu để xin chuyển lớp vì cô giáo cho quá nhiều bài tập. Bé nhăn nhó: “Ngày nào cũng làm mấy chục bài toán, viết mấy chục từ khó. Rồi còn phải học thuộc bài tập làm văn nữa. Con không muốn học với cô H. chút nào hết. Con ước gì ngủ một giấc, sáng hôm sau con được chuyển lớp”.

Chị P.Linh - mẹ của bé - cho biết: “Mới lớp Ba mà tối nào cũng phải làm bài tới tận khuya. Nhiều bữa bé phải dậy từ 5g30 sáng để nhờ mẹ khảo bài tập làm văn. Bé phải thuộc từng dấu chấm, dấu phẩy thì mới yên tâm đi học, không sợ bị cô la”.

Từ học kỳ I năm học 2023-2024, Sở GD-ĐT TPHCM đã yêu cầu các trường tiểu học ôn tập kiểm tra cho học sinh ngay trên lớp, không giao bài tập về nhà đối với học sinh học 2 buổi/ngày; không soạn đề cương, bài mẫu bắt buộc học sinh làm, không tổ chức học thuộc lòng bài mẫu. Giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh cách tự học, ôn tập… Nhưng thực tế vẫn còn rất nhiều giáo viên giao nhiều bài tập về nhà cho học sinh.

"Chạy sô" học thêm

21g đêm một ngày cuối tháng Tư, hàng trăm học sinh túa ra từ một trung tâm tiếng Anh trên đường Nguyễn Ảnh Thủ (quận 12, TPHCM), trong đó có rất nhiều học sinh tiểu học. Các em vừa kết thúc ca học cuối cùng ở đây. Ra khỏi trung tâm, thấy cha, Mỹ Linh - học sinh lớp Ba, Trường tiểu học Võ Thị Sáu (quận 12) - vừa ngáp vừa năn nỉ: “Cha ơi hôm nay con thi xong cuối khóa rồi, cha cho con nghỉ ít bữa nha?”. Tuy nhiên, người cha không đáp lại, chỉ giục con về cho kịp giờ đi ngủ.

Thực sự, đây là ca học thêm thứ hai trong ngày của em. Trước đó, sau khi tan học ở trường em được giáo viên đón về nhà để kèm toán, tiếng Việt. Sau đó, cha mẹ đón em về, ăn vội bữa tối rồi tiếp tục đi học ở trung tâm tiếng Anh. Đều đặn như vậy, em học thêm kín lịch tất cả ngày trong tuần. Anh Đỗ Quân - cha của em - cho biết: “Giỏi tiếng Anh là lợi thế lớn khi con muốn xét tuyển vào lớp Sáu trường THCS chất lượng cao nên tôi đã cho con học thêm tiếng Anh hơn 2 năm nay. Tại trung tâm này, học phí mỗi khóa khoảng 15 triệu đồng, mỗi năm bé học 3-4 khóa nên tốn khoảng 60 triệu đồng/năm”.

Bé Phương Trang - học lớp Bốn trường tiểu học tại quận Bình Thạnh - đã có “thâm niên” đi học thêm từ bậc mầm non. Lịch học hiện nay của bé rất “kinh khủng”: tối thứ Hai, Tư học thêm ở nhà cô chủ nhiệm từ 17 - 19g. Tối thứ Tư, Sáu học đàn từ 19 - 21g. Tối thứ Ba, Năm học thêm tiếng Anh ở nhà cô giáo từ 17 - 19g. Tối thứ Bảy, Chủ nhật học tiếng Anh ở trung tâm từ 19 - 21g. Phương Trang nói: “Học cả ngày ở trường là con mệt lắm rồi. Cứ tới buổi chiều là con nhức đầu. Nhưng cha mẹ bắt phải đi học thêm, năm nào cũng học thêm, hè con cũng không được nghỉ”.

Kỳ nghỉ lễ 30/4 và 1/5 vừa rồi, gia đình chị N.N.Ánh ở quận Gò Vấp dự tính về quê 5 ngày nhưng con gái đang học lớp Bốn xin lên sớm 1 ngày để ôn bài. Theo chị Ánh, trước khi nghỉ lễ, cô giáo giao 10 đề toán, 3 đề tiếng Việt để học sinh ôn lại kiến thức. Ngoài ra, bé còn phải ôn thêm môn công nghệ, tiếng Anh nữa. Mấy ngày nghỉ về quê, bé vừa chơi vừa tranh thủ học bài. Hôm thứ Tư, bé đóng cửa phòng suốt ngày để học thuộc bài công nghệ. Chị chia sẻ: “May là tuần này bé được nghỉ học thêm tiếng Việt, toán và tiếng Anh buổi tối nên có thời gian ôn bài để tuần sau đi thi. Thấy con học thêm nhiều cũng thương nhưng vì trong lớp bạn nào cũng học thêm nên mình cho con học luôn để yên tâm”.

Về việc nhiều phụ huynh đầu tư cho con học tiếng Anh ở trung tâm, một Hiệu trưởng Trường tiểu học ở quận 1, TPHCM - nhận định: so với trước đây, chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã đổi mới rất nhiều nhưng vẫn khó đáp ứng được yêu cầu đầu vào lớp Sáu ở nhiều trường. Ông đánh giá đề thi của các chứng chỉ quốc tế khó hơn nhiều so với chuẩn năng lực ngoại ngữ của Việt Nam, chưa kể thời lượng và chất lượng giáo viên ở nhiều trường chưa đồng đều nên phụ huynh vẫn cho con học thêm ở các trung tâm tiếng Anh.

Tuy nhiên, ngoài những lý do trên, vị Hiệu trưởng này cho rằng việc học sinh tiểu học đi học thêm quá nhiều một phần nữa là do phụ huynh. Nhiều người không có thời gian trông con hoặc không thể kèm con học vào buổi tối nên gửi con đi học thêm. Cũng có người thấy con người khác học nên cũng cho con mình học… Những lý do này khiến học sinh tiểu học ngày càng phải đi học thêm nhiều hơn, dù chương trình đã đổi mới, giảm tải.

Kỳ tới: Học sinh lớp Chín “ám ảnh” với thi lớp Mười

Nguyễn Loan - Đoan Trúc