Trẻ suy dinh dưỡng ở Sri Lanka đối mặt tương lai bất định

Người mẹ đơn thân Anne Roshel bế cậu con trai 9 tháng tuổi bị nhẹ cân khi mới sinh. Cho đứa trẻ ăn uống đầy đủ là một cuộc đấu tranh hàng ngày của cô

Hơn 1 năm nay, Anne Roshel không có sữa cho 2 con của cô, bất kể là sữa tươi hay sữa bột. Từ cửa bếp nhìn ra ngoài vào 1 buổi chiều oi ả tháng Bảy, cô nói rằng đứa con trai 8 tuổi của mình vừa ăn 1 chiếc bánh bao nhân khoai tây cho bữa sáng. Đôi khi, đó là 1 gói cơm với pol sambol (nước cốt dừa), ớt và chanh.

Người mẹ đơn thân Roshel (27 tuổi) sống trong ngôi nhà xi măng đổ nát của cha mẹ cùng các con và người cha lớn tuổi. Những trận mưa gió mùa đã rửa sạch lớp sơn màu hồng trên tường của căn nhà nằm tại Koloniya Wella - 1 ngôi làng ven biển cách thủ đô Colombo của Sri Lanka 80km về phía bắc.

Vào một số ngày, Roshel bán achcharu (trái cây sống hoặc vừa chín được rắc muối ớt) cho học sinh từ một quầy hàng ven đường. Khi biển lặng, cha cô đi đánh cá. Sau đó, Roshel có thể nấu cà ri cá cho bữa trưa.

“Khi sinh ra, con trai thứ 2 của tôi bị nhẹ cân. Chồng tôi vừa bỏ đi và tôi không có bữa ăn đàng hoàng. Tôi muốn cho con trai tôi ăn táo và nho, nhưng tôi không đủ tiền mua chúng”, Roshel nói.

Roshel cũng không khỏe. Cơn đói là điều thường thấy ở Sri Lanka bây giờ. Tháng 10/2022, Bộ Y tế quốc gia phát hiện ra rằng 42,9% trẻ em dưới 5 tuổi ở Sri Lanka bị suy dinh dưỡng.

Một báo cáo vào tháng 3/2023 của Viện Nghiên cứu Y khoa  Sri Lanka cho biết, 19,8% trẻ em từ 6 - 59 tháng tuổi bị gầy còm, dạng suy dinh dưỡng cấp tính nhất xảy ra khi trẻ không có đủ thức ăn chất lượng hoặc mắc bệnh kéo dài.

Sự sụp đổ kinh tế năm 2022 và biến động chính trị đang được cảm nhận trên khắp Sri Lanka khi mức độ dinh dưỡng ngày càng tồi tệ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ em.

Kể từ khi giành được độc lập từ Anh vào năm 1948, Sri Lanka đã triển khai một số chương trình phúc lợi nhằm tăng cường an ninh lương thực. Dù vậy theo Abner Daniel - chuyên gia dinh dưỡng tại cơ quan UNICEF Sri Lanka - tiến bộ đạt được trong những thập kỷ gần đây dường như đã bị xóa sạch.

Nền kinh tế sụp đổ, quy hoạch nông nghiệp yếu kém và sức mua sụt giảm đã khiến 6 triệu người, gần 30% dân số cả nước, mất an ninh lương thực.

Cuộc khảo sát của LirneAsia, 1 viện nghiên cứu chính sách có trụ sở tại Colombo, ước tính rằng hơn 4 triệu người đã rơi vào cảnh nghèo đói ở Sri Lanka kể từ năm 2019, đẩy tỉ lệ nghèo lên tới 31%.

Duleeka Madhunamali bán những chiếc bình đất sét để nuôi 3 đứa con của mình. Một chiếc bình đem về cho cô ấy 18 rupee (khoảng 1.300 đồng)

Duleeka Madhunamali (26 tuổi) sống ở thị trấn Naththandiya cho biết, chồng cô cắt cỏ để kiếm 10.000 rupee Sri Lanka (khoảng 748.000 đồng) mỗi tuần.

Số tiền không đủ để nuôi 3 đứa con của họ. “Ngay cả khi chúng tôi không có thức ăn, chúng tôi vẫn đảm bảo rằng bằng cách nào đó chúng tôi sẽ cho các con của mình ăn. Nhưng chúng tôi không thể mua cá và trứng vì giá cao”, Madhunamali nói trong khi nắn chỉnh những chiếc nồi đất sét trong ngôi nhà của họ.

Suy dinh dưỡng trẻ em được nhìn thấy trên khắp đất nước. KS Chithra là một nữ hộ sinh y tế công cộng làm việc ở Bogawantalawa - vùng trồng trà cách thủ đô Colombo 144km về phía đông. Cô ấy chịu trách nhiệm theo dõi sức khỏe của trẻ nhỏ và nói rằng hầu hết trẻ em từ các gia đình trồng trà đều bị thiếu cân trầm trọng.

Cô nói: “Hầu hết các bà mẹ đều là những người hái trà nghèo khổ kiếm tiền công hàng ngày. Vì vậy, trong vòng 3 tháng sau khi sinh con, họ bỏ con để đi làm. Họ không thể cho con bú sữa mẹ. Đôi khi, trẻ sơ sinh có thể khỏe mạnh trong thời gian bú mẹ, nhưng sau đó cân nặng của chúng giảm mạnh vì gia đình không đủ khả năng cho trẻ ăn”.

Hầu hết các gia đình chọn ăn bánh mì dẹt làm từ bột mì để đỡ đói. Các chương trình phúc lợi của chính phủ từng phát miễn phí thriposha, một loại ngũ cốc dinh dưỡng làm từ bắp, cho tất cả trẻ em dưới 5 tuổi và các bà mẹ mang thai hàng tháng trên khắp Sri Lanka. Bây giờ, thriposha chỉ được phát cho trẻ em đến 3 tuổi.

Chithra cho biết kể từ cuộc khủng hoảng kinh tế, phụ nữ mang thai ở một số khu vực đã không nhận được phiếu tiền mặt từ Chương trình Dinh dưỡng Quốc gia.

Những đứa trẻ bị thiếu cân nghiêm trọng trong các khu nhà được nhận bánh quy giàu năng lượng chuyên dùng bổ sung dinh dưỡng cho trẻ em do các tổ chức viện trợ nhân đạo tài trợ.

UNICEF cung cấp 4 tháng chuyển khoản tiền mặt nhỏ trị giá 6.750 rupee (khoảng 505.000 đồng) cho 110.000 gia đình dễ bị tổn thương trên khắp Sri Lanka để giúp nuôi các em bé sinh từ tháng 5/2021 đến tháng 12/2022.

Trở lại với trường hợp của Roshel, cô đã sử dụng quỹ của UNICEF để điều trị bệnh hen suyễn cho con trai lớn và mua cá khô. Đứa con 9 tháng tuổi của cô hiện đang khỏe mạnh, đủ cân. Nhưng Chithra, nữ hộ sinh, nói: “Sự giúp đỡ từ các tổ chức phi lợi nhuận không còn đủ nữa vì khủng hoảng tiếp tục gây thiệt hại cho các bà mẹ nghèo”.

Duleeka Madhunamali (26 tuổi) bế đứa con 18 tháng tuổi. Cô chia sẻ: “Bằng cách nào đó, chúng tôi vẫn xoay xở cho con gái không bị đói”

Linh La (theo Guardian)