Trẻ đang vô tư dùng đồ uống có cồn...

Trong khuôn khổ kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khóa XIV, sáng 23/5, thảo luận tại tổ về dự thảo Luật Phòng chống tác hại của rượu, bia, đại biểu Quốc hội Phạm Thị Minh Hiền (tỉnh Phú Yên) khẳng định, nếu dùng rượu bia mà không thể kiểm soát tác hại của nó thì bất kỳ ai cũng có nguy cơ trở thành nạn nhân hoặc tội phạm.

Trẻ em đang vô tư dùng đồ uống có cồn

“Nếu đặt mình vào từng gia cảnh, thân phận con người đang đối mặt với mất mát đau thương, kể cả những người vì rượu bia mà vướng vào vòng lao lý, sẽ hiểu được nỗi đau và bản án lương tâm mà họ phải gánh chịu” - đại biểu Hiền nói.

Trước kỳ họp, đại biểu này cho biết, đã làm một cuộc khảo sát nhỏ đối với trẻ em từ 12-16 tuổi liên quan tới dự luật này. Kết quả, khi được hỏi về đồ uống từng sử dụng, 83% ý kiến liệt kê nhiều đồ uống có cồn; 87,6% ý kiến không nhận biết được đồ uống có cồn từ 4,5% trở lên. Khi hỏi về cảm giác sau khi uống, đa số trẻ đều trả lời rằng có cảm giác lâng lâng, chóng mặt...

Đại biểu Phạm Thị Minh Hiền khẳng định, dự thảo luật còn yếu về khung pháp lý.

Theo bà Hiền, điều nguy hiểm là, có gần 80% trẻ lựa chọn tiếp tục sử dụng vì những đồ uống này được quảng cáo là nước hoa quả có gas, nước trái cây lên men... Tức là, quảng cáo đã tự do đánh tráo khái niệm. 

Dự thảo “xiêu vẹo” sau khi sửa đổi

Dẫn kết quả khảo sát này để đối chiếu với thực tế, đại biểu Hiền chỉ ra hàng loạt điều khoản chưa được quy định hoặc bỏ đi khi sửa đổi khiến dự luật này chưa đủ mạnh và tạo ra hàng rào để phòng chống tác hại rượu bia đối với trẻ vị thành niên.

Thứ nhất, đồ uống có cồn không được đưa vào dự thảo luật, đó là căn cứ khá yếu về mặt pháp lý.

Thứ hai, trên thực tế, các loại bia chiếm áp đảo thị trường trong nước đa số có nồng độ cồn từ 4,2 - 5%. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã nêu rõ, bia là đồ uống phổ biến ở Việt Nam, là sự lựa chọn chính khi trẻ làm quen với thức uống có cồn. Vì vậy, nên quy định độ cồn từ 4% trở lên thay cho mốc 5,5% trong dự luật.

Đại biểu Hiền đề xuất quy định độ cồn từ 4% trở lên thay cho mốc 5,5% trong dự luật

Thứ ba, khung giờ quảng cáo cần phải điều chỉnh lại từ 18 - 21g thay vì 19 - 20g như điều 12, bởi đây là thời gian của chương trình thời sự, gần như không có quảng cáo. Đó chỉ là khung giờ vàng theo quan điểm của người lớn, không có ý nghĩa ưu tiên giảm tiếp xúc với quảng cáo rượu bia và đồ uống có cồn.

Đại biểu này cũng chia sẻ sự bất ngờ khi dự thảo không còn quy định cấm bán rượu bia trên 15% độ cồn trên internet.

Đại biểu Hiền dẫn chứng, ngay cả ở các nước phát triển mạnh về mạng lưới bán lẻ hiện đại, người ta vẫn còn lúng túng trong việc kiểm soát việc gian lận độ tuổi khi mua hàng trong khi rượu bia không phải hàng hóa bình thường mà là hàng có nguy cơ gây nghiện, cần hạn chế tiêu dùng.

“Tôi rất ngạc nhiên về tính dự báo của dự thảo luật so với xu thế chung, nó dường như đi ngược lại với tính chất nguy hiểm với đời sống con người, vô tình xem nhẹ sức khỏe con người, nhưng có vẻ bắt kịp với sự phát triển nhanh, mạnh của nền công nghiệp rượu bia” - đại biểu Phạm Thị Minh Hiền thẳng thắn chia sẻ.

Bà Minh Hiền cho rằng, dự thảo luật không phục vụ cho mục tiêu phòng chống tác hại rượi bia, lấy lợi ích của người dân làm cốt lõi.

“Tôi không nghĩ dự thảo luật mới nhất lại sơ suất bỏ qua yếu tố kỹ thuật cần thiết, chương nọ xọ chương kia tựa như một dáng đi xiêu vẹo, không còn vững vàng khung pháp lý khi được xem như xương sống, trục lái của một bộ luật” - bà Hiền nhận xét.

Minh Quang