Tranh cãi về việc mua hoà âm sẵn rồi chỉ viết lời của Lê Thiện Hiếu

Sau khoảng thời gian đi hát, ca sĩ Lê Thiện Hiếu chính thức ra mắt MV có tên gọi Người ta và anh. Tuy nhiên, ca khúc này bị phát hiện có phần hoà âm phối khí giống gần như hoàn toàn ca khúc Till the morning comes của nhóm nhạc The Marauders - một nhóm nhạc khá nổi tiếng tại Mỹ

MV Người ta và anh của Lê Thiện Hiếu:

Ca khúc Till the morning comes của 

Đại diện của ca sĩ Lê Thiện Hiếu khẳng định nam ca sĩ đã chi ra 100 USD để mua bản hoà âm phối khí từ LionRiddims, sau đó viết lời ca khúc. Việc mua bán này được thực hiện theo đúng quy định.

Điều này khiến không ít người đặt câu hỏi về sức sáng tạo của ca sĩ này, khi sự sáng tạo ấy chỉ có ở phần lời bài hát. Trong khi điều quan trọng nhất đối với một người sáng tác-nhạc sĩ, sáng tạo phải được dựa trên phần "nhạc". 

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho rằng cần phân định rõ giữa beat (phần hoà âm) và melody (giai điệu), nhiều người vẫn nhầm lẫn 2 khái niệm này là một. Với một người nhạc sĩ, đứng trên phương diện cá nhân, anh cho rằng vẫn phải là người tạo ra cả giai điệu, hoà âm và ca từ cho một ca khúc. Theo quy trình đúng, nhạc sĩ sẽ viết ra lời, giai điệu, sau đó sẽ đi hoà âm (tạo beat) để nghe bắt tai hơn.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung

Tuy nhiên, hiện tại nhiều bạn trẻ vẫn chọn những bản hoà âm sẵn có và sau đó viết lời. Về ưu điểm, sản phẩm sau khi hoàn thành sẽ bắt tai người nghe, theo kịp xu hướng âm nhạc mới nhất, tiết kiệm được thời gian công sức suy nghĩ ra tiết tấu bài hát.

Việc làm này cũng có những hạn chế nhất định: làm cho người nhạc sĩ lười sáng tạo, lười suy nghĩ, ỷ lại vào kho beat trên mạng, phụ thuộc vào dòng hoà âm của beat nên đôi khi bị trùng lặp về giai điệu.

Nguyễn Văn Chung là tác giả của ca khúc Nhật ký của mẹ, gắn liền với tên tuổi của Hiền Thục

“Trên quan điểm cá nhân, tôi không ủng hộ cũng chẳng phản đối chuyện sang tác dựa trên nền beat có sẵn vì đó là lựa chọn của mỗi người. Nhìn chung, việc viết nhạc trên beat không xấu hay sai, nhưng đối với một người nhạc sĩ thì lòng tự tôn là quan trọng nhất”, Nguyễn Văn Chung nói. Theo anh, người nhạc sĩ phải lấy sự sáng tạo hoàn toàn cả ca từ, giai điệu của bài hát làm niềm tự hào cho mình, chứ không phải việc nổi tiếng một cách chóng vánh bằng những bài hát hợp xu hướng. 

Đồng suy nghĩ với Nguyễn Văn Chung, bên cạnh đó nhạc sĩ Hồ Hoài Anh cho rằng hiện tại, một phần các bạn trẻ chưa qua trường lớp, không biết hoà thanh nên sử dụng beat có sẵn như một phương án phù hợp nhất. Hoặc, cũng có nhóm sau khi nghe beat nhạc quốc tế, cảm thấy thích và làm theo. Điều này vô tình gạt đi tính sáng tạo mà các tác giả trẻ cần có. 

Nhạc sĩ Hồ Hoài Anh

“Về mặt đạo đức nghề nghiệp, đặc biệt về nghệ thuật với việc luôn đề cao tính sáng tạo, tôi không ủng hộ việc các bạn sử dụng beat có sẵn rồi sau đó viết lời. Khi đó, sản phẩm của các bạn đã trở thành của người khác rồi chứ không thể mang hoàn toàn dấu ấn cá nhân”, Hồ Hoài Anh chia sẻ.

Nam nhạc sĩ cho rằng nếu là người chuyên nghiệp thì nên rèn luyện bản thân để chu toàn trong các khâu để cho ra bài hát cuối cùng.           

Nhạc sĩ Dương Khắc Linh cũng cho biết hiện tại rất nhiều nghệ sĩ, nhạc sĩ trẻ ở Việt Nam sử dụng beat có sẵn hoặc tìm mua beat trên mạng nếu thích, không còn nhiều người đặt hàng các nhạc sĩ chuyên nghiệp. Thay vì tự nghĩ ra hợp âm trên piano, viết lời và mang đi hoà âm thì việc viết lời dựa trên beat sẵn có cũng là một xu hướng sáng tác. Nhà sản xuất âm nhạc 37 tuổi cho rằng chuyện này hoàn toàn bình thường.

Nhạc sĩ Dương Khắc Linh

Theo Dương Khắc Linh, ở mỗi bài hát thì cả lời, giai điệu và phần hoà âm đều quan trọng, tạo nên một tổng thể. Tuy nhiên, ở các thể loại nhạc hiện đại như: EDM, R&B, Trap… thì phần hoà âm chiếm đến 50% quyết định sự thành công của tác phẩm.

Việc sử dụng beat có sẵn giúp cho người nhạc sĩ dễ hình dung ra được kết quả cuối cùng của bài hát. 

Dương Khắc Linh là tác giả ca khúc Xin hãy thứ tha do Hồ Ngọc Hà trình bày

Điểm hạn chế duy nhất của việc này là sự trùng lắp giai điệu giữa các ca khúc, dễ xảy ra nghi án “đạo” ý tưởng. “Tôi có lời khuyên thế này, nếu trong trường hợp phải sử dụng beat có sẵn, nên suy nghĩ và thay đổi một phần giai điệu để tạo cảm giác mới mẻ hơn, tránh sự trùng lắp không nên có trong âm nhạc”, Dương Khắc Linh chia sẻ.

Trong khi đó, nhạc sĩ trẻ Phạm Toàn Thắng cho rằng với dòng nhạc hip hop, underground… việc mua beat có sẵn là bình thường, không có gì quá to tát. Mỗi người đều được đứng đồng quyền sáng tác của ca khúc. Bản thân anh không quan trọng hoá vấn đề viết nhạc trên beat có sẵn.

Phạm Toàn Thắng

“Tuy nhiên, điều quan trọng nhất trong việc làm này là phải mua beat theo đúng quy định, có ghi thông tin rõ ràng chứ đừng nên làm bừa”, Phạm Toàn Thắng nói. Cũng theo anh, mua beat có sẵn, người sáng tác rất dễ hình dung ra giai điệu và từ đó viết theo, rất bắt tai và theo kịp xu hướng thị trường. Tuy nhiên, việc sáng tạo hay sửa chữa để làm mới thì không hề dễ dàng bởi người viết rất dễ bị phụ thuộc.

Thuỵ Khuê