Tranh cãi số người chết do COVID-19: 5,4 triệu hay 15 triệu người?

22/04/2022 - 11:33

PNO - Dữ liệu của WHO mới đây về số ca tử vong do COVID-19 đã tô đậm thêm sự tàn khốc của đại dịch. Trước đó, theo số liệu chính thức năm 2020, số người tử vong liên quan đến COVID-19 trên toàn cầu là 1,8 triệu nhưng theo WHO, nó có thể lên tới 3 triệu.

Con số tử vong đáng kinh ngạc do COVID-19 được báo cáo trên toàn thế giới đã làm nổi bật mức độ khủng khiếp của đại dịch và sự mất mát này thực tế có thể sẽ còn lớn hơn rất nhiều khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố dữ liệu của riêng mình vào tuần tới.

Theo Steve MacFeely, Giám đốc dữ liệu và phân tích của WHO, thì những con số tử vong hiện tại là khoảng 5,4 triệu người được tính từ tháng 1/2020 đến tháng 12/2021, nhưng theo ông con số này “thực sự có vấn đề”. "Rất nhiều người đã chết bên ngoài hệ thống y tế. Chúng tôi không biết họ chết vì nguyên nhân gì", Giám đốc dữ liệu của WHO nhấn mạnh rằng cần phải tìm ra con số thực.

Mới đây, ông MacFeely nói trong một hội thảo do Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc về châu Á và Thái Bình Dương (UNESCAP) tổ chức, một vấn đề rất quan trọng là thiếu sự nhất quán trong cách đo lường của các quốc gia về sự tác hại của đại dịch và đánh giá tỷ lệ tử vong do COVID-19.

"Khả năng tiếp cận với năng lực xét nghiệm và chẩn đoán giữa các quốc gia cũng rất khác nhau, trong khi hệ thống chăm sóc sức khỏe quá tải có thể dẫn đến tình trạng không kiểm đếm hết và chính xác được. Đây là một trong những lý do tại sao những con số mà chúng tôi công bố về tỷ lệ tử vong do COVID-19 cần được bổ sung rõ ràng hơn".

Ông MacFeely nói rằng việc công bố con số người chết chân thực sự sẽ giúp cho các quốc gia làm bài học kinh nghiệm để chuẩn bị tốt hơn cho cuộc khủng hoảng tiếp theo. “Một trong những thách thức là bạn cần một số thước đo thành công hay thất bại. Từ đó, bạn đánh giá xem mình đã chuẩn bị hay chưa? Chúng ta học được gì từ những thất bại đó...”, ông MacFeely giải thích.

Một y tá kiểm tra một bệnh nhân trong khu cách ly Covid-19 ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, trong những ngày đầu của đại dịch năm 2020. Ảnh: AP
Bệnh nhân trong khu cách ly COVID-19 ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, trong những ngày đầu của đại dịch năm 2020 - Ảnh: AP

WHO và Bộ Kinh tế và Xã hội của Liên Hợp Quốc đã và đang nghiên cứu tỷ lệ tử vong vượt mức liên quan đến COVID-19 như một thước đo để phản ánh sự mất mát con người qua đại dịch trên toàn thế giới. Một nhóm cố vấn kỹ thuật toàn cầu gồm hơn 60 nhà nhân khẩu học, dịch tễ học, dữ liệu, nhà khoa học xã hội và thống kê hàng đầu đã được thành lập vào tháng 2 năm ngoái để triển khai dự án này.

Ngoài ra, nhiều tổ chức khác cũng cố gắng dự báo tỷ lệ tử vong vượt mức bằng các mô hình tiếp cận của riêng họ. Tạp chí The Economist của Anh đã sử dụng một thuật đếm bằng máy để đưa ra ước tính hơn 17 triệu ca tử vong từ ngày 1/1/2020 đến tháng 12/2021, trong khi Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) tại Đại học Washington đưa ra con số là 18 triệu.

Trong khi đó, tờ New York Times đưa tin vào tuần trước rằng WHO đã ước tính tổng số ca tử vong vượt mức trên toàn cầu là 15 triệu người, nhưng việc công bố dữ liệu đã bị trì hoãn trong nhiều tháng do sự phản đối từ Ấn Độ. Bài báo cũng đưa số người chết của Ấn Độ vì đại dịch là gần 4 triệu người trong khi con số chính thức chỉ khoảng 520.000 người.

Thảo Nguyễn (New York Times, SCMP)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI