Trần ai làm phim xưa

Sau chuyến về miền Tây tìm bối cảnh cho bộ phim Đất phương Nam phiên bản điện ảnh, đạo diễn Nguyễn Minh Cao buồn bã cho biết, anh không tìm được nơi nào có thể quay được cảnh nhân vật Võ Tòng trong rừng đước như bản phim truyền hình năm 1995.

“Thập niên 1990, nhiều thứ còn hoang sơ, bối cảnh rất gần với thời trước, còn bây giờ, nhiều khi lực bất tòng tâm” - NSƯT - đạo diễn Lê Cung Bắc - người vừa thực hiện bộ phim Mỹ nhân Sài thành - chia sẻ.

Mỹ nhân Sài thành mất đến bốn năm mới hoàn tất

Dự định sẽ khởi quay vào cuối tháng 3/2018, đến nay đạo diễn Nguyễn Minh Cao cho biết, kế hoạch sẽ phải lùi lại đến cuối năm. NSƯT - đạo diễn Vinh Sơn thì phải điều chỉnh lại kịch bản cho phù hợp với tình trạng bối cảnh xưa khan hiếm.

Phim Mỹ nhân Sài thành mất đến bốn năm mới làm xong, được nhiều lời khen, nhưng vẫn thấy giới hạn - điểm yếu chung của phim bối cảnh xưa hiện nay: thiếu toàn cảnh Sài Gòn xưa. Sự nhộn nhịp của đường phố được tái dựng trong khoảng cách hẹp.

Ngoài bối cảnh, đạo cụ cũng là vấn đề. Xem Mỹ nhân Sài thành, khán giả có thể bị cuốn theo tình tiết, số phận nhân vật. Nhưng để thuyết phục hơn, đạo diễn phải dùng đến kỹ xảo.“Tôi chỉ có thể dựng cảnh trên một con phố nhỏ rồi đặt máy quay trên cao để tạo góc rộng. Nếu quay ngang, trực diện là lộ hết” - đạo diễn Lê Cung Bắc nói.

Cảnh Thanh Trà đi bán xe ở Sa Đéc, khung hình cần có chiếc xe cổ ở hậu cảnh. Thế nhưng, muốn xe cổ về Đồng Tháp, phải trả cho chủ xe… 15 triệu đồng/cảnh quay. Cảnh các công tử ăn chơi đến sòng bài cũng cần hậu cảnh là một dãy xe cổ, chứng tỏ sự giàu có của các nhân vật.

Chỉ vài giây thoáng qua trên màn ảnh, nhưng ngoài phim trường là cả vấn đề. Đó là chưa kể chuyện phải tránh dây điện, máy bay, xe máy chạy ngang khi đang ghi hình, “người hiện đại” thấp thoáng…

Hầu hết các đoàn phim xưa đều phải quay cảnh ngoại ở tỉnh này, cảnh nội ở tỉnh khác. Rất hiếm có những cú máy dolly mà nhân vật từ bên ngoài bước vào trong nhà.

“Tiến trình hiện đại hóa nông thôn đã làm thay đổi gần hết cảnh làng quê xưa ở Bắc bộ. Cảnh nội - ngoại trong phim Thương nhớ ở ai đều phải ghép. Nội cảnh ở nơi này, nhưng ngoài sân lại quay nơi khác” - đạo diễn Lưu Trọng Ninh cho biết.

Một sự kết hợp vất vả điển hình là nhân vật Vĩnh Thái của Trương Minh Quốc Thái trong phim Khóc thầm. Cảnh trong nhà quay ở Q.Thủ Đức, TP.HCM nhưng cảnh sân ở tỉnh Bình Dương và vào ga-ra ở Bến Tre.

Thương nhớ ở ai được VFC đầu tư kinh phí làm kỹ xảo gần 2.000 bối cảnh xưa. Ở phía Nam, điều đó gần như bất khả. Một đạo diễn tâm sự: “Chi phí chỉ đủ để xóa dây điện thôi, còn muốn chuyển từ cánh đồng xanh sang màu lúa vàng cũng khó”.

Chuyện xây những ngôi nhà mái ngói kiểu xưa để rồi đốt trụi trong phim Vó ngựa trời Nam chỉ còn là dư âm của hãng phim TFS.

“Làm phim xưa vất vả lắm. Có những bối cảnh, ngoài sân thì ổn nhưng bên trong thì không được và ngược lại. Nhà cổ, di tích, bối cảnh cho thuê phù hợp với phim xưa đều đã được khai thác mòn trên màn ảnh. Muốn tìm được cảnh chưa từng lên phim thì phải lặn lội về vùng sâu vùng xa, nhưng cũng chỉ có thể nói là tạm chấp nhận” - đạo diễn Phương Điền chia sẻ. Để có bộ phim Giông bão (chuyển thể từ vở kịch Lôi Vũ), anh đã lặn lội hàng tháng trời tìm bối cảnh khắp những nơi xa xôi hẻo lánh ở miền Tây.

Diệp Nguyễn