Trái cây đang “nội xuất, ngoại nhập”

Theo khảo sát của chúng tôi ở 2 chợ đầu mối nông sản Hóc Môn, Thủ Đức và một số chợ truyền thống tại TPHCM, măng cụt, sầu riêng, chôm chôm… nội đang có giá cao hơn so với sản phẩm cùng loại được nhập khẩu từ Thái Lan. Măng cụt của Thái Lan có giá 50.000-60.000 đồng/kg, của Việt Nam có giá 65.000-70.000 đồng/kg; sầu riêng mini của Thái Lan có giá khoảng 60.000-70.000 đồng/kg, của Việt Nam có giá 100.000 đồng/kg.

Nhiều loại trái cây nhập khẩu đang được bán giá khuyến mãi ở siêu thị Co.opmart Rạch Miễu, quận Phú Nhuận, TPHCM

Bà Huỳnh Thị Thùy Dương - tiểu thương chợ đầu mối nông sản, thực phẩm Hóc Môn - cho biết, trái cây Thái Lan đang vào vụ, giá thấp hơn khá nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Do giá rẻ nên chúng được tiểu thương, người tiêu dùng ưa chuộng bởi dễ mua, dễ bán. Theo ban quản lý 2 chợ đầu mối Hóc Môn và Thủ Đức, lượng trái cây về 2 chợ mỗi đêm khoảng 1.400 tấn, trong đó trái cây ngoại nhập chiếm khoảng 40%, phần lớn có xuất xứ từ Thái Lan, Trung Quốc.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam - cho hay, các loại trái cây Việt như măng cụt, bòn bon, sầu riêng hiện nay chủ yếu được xuất khẩu với giá cao nên lượng trái dành cho thị trường nội địa không nhiều, chủ yếu là hàng loại 3 và giá loại 3 vẫn cao hơn so với trái cây cùng loại được nhập từ Thái Lan. Do đó, trái cây Thái Lan đang có mặt tại nhiều chợ ở Việt Nam.

Trái cây Thái Lan đang chiếm thị phần đáng kể ở một số phân khúc nhưng theo ông Đặng Phúc Nguyên, hầu hết chúng cũng là “hàng dạt”, vì vậy mới có giá rẻ: “Sầu riêng Thái Lan trái nhỏ, không đạt tiêu chuẩn để xuất khẩu sang Trung Quốc được xuất khẩu tiểu ngạch sang các nước lân cận, trong đó có Việt Nam”.

Ông Đặng Phúc Nguyên phân tích, trái cây Việt Nam đang cạnh tranh sòng phẳng với trái cây các nước. Cụ thể, trong 5 tháng đầu năm 2024, tổng trị giá trái cây nhập khẩu của Việt Nam khoảng 815 triệu USD nhưng tổng trị giá xuất khẩu đạt gần 2,6 tỉ USD, nghĩa là Việt Nam đang xuất siêu trên 1,78 tỉ USD. Trong đó, Việt Nam xuất sang Thái Lan khoảng 22,5 triệu USD nhưng chỉ nhập về 13 triệu USD. Ông nói: “Việt Nam chỉ nhập những mặt hàng mà thị trường trong nước không có hoặc đang thiếu hàng. Chẳng hạn, Thái Lan đang rộ mùa măng cụt và măng cụt Việt Nam chủ yếu dùng để xuất khẩu nên phải nhập măng cụt Thái”.

Một số doanh nghiệp kinh doanh nông sản của Việt Nam cũng đã nhìn thấy tiềm năng của thị trường nội địa và đang chú trọng đầu tư, khai thác. Ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Thương mại, Dịch vụ xuất nhập khẩu Vina T&T - cho biết, sau nhiều năm chinh phục các thị trường khó tính như Mỹ, EU, mấy năm trở lại đây, công ty vừa xuất khẩu, vừa cho ra mắt hệ thống cửa hàng bán nông sản chất lượng cao ở TPHCM. Theo kế hoạch, Vina T&T sẽ tiếp tục đầu tư, mở rộng hệ thống cửa hàng để đưa sản phẩm đạt chuẩn xuất khẩu đến với người tiêu dùng trong nước.

Bộ Công Thương cho biết, theo cam kết về hội nhập, Việt Nam mở cửa để các loại trái cây ngoại được vào thị trường Việt Nam. Để cạnh tranh được, trái cây trong nước cần phải đạt chất lượng, có mẫu mã đẹp, ấn tượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và giá cạnh tranh.

Ngọc Thùy