Trách nhiệm của Sở GD-ĐT ở đâu trong vụ Apax Leaders?

Những lùm xùm về hoạt động của hệ thống Anh ngữ Apax Leaders đã bắt đầu từ giữa năm 2022 liên quan đến chất lượng dạy học không đảm bảo, nợ lương giáo viên, các trung tâm lần lượt đóng cửa không bố trí chỗ học cho học sinh… Tuy vậy, thời điểm đó, Sở GD-ĐT TPHCM với tư cách là đơn vị quản lý nhà nước đã không hề có động thái chấn chỉnh Apax Leaders về việc dạy học không đảm bảo chất lượng, không đúng cam kết. Cho nên, nhiều trung tâm Apax Leaders dù sắp đóng cửa, không còn giáo viên, không có tài liệu chuẩn, nhưng nhân viên vẫn tiếp tục các chiêu trò chào mời, lôi kéo phụ huynh đóng học phí trọn gói cả năm, thậm chí là 2-3 năm để hưởng ưu đãi.

Ngay cả thời điểm cuối năm 2022, lúc đó hầu hết trung tâm Apax Leaders đã không còn cầm cự được vì nợ nần kéo dài nên bị chủ nhà đòi mặt bằng, giáo viên bỏ việc, song các trung tâm này vẫn tiếp tục kêu gọi phụ huynh đóng tiền. Nhiều phụ huynh ngỡ ngàng vì vừa đóng tiền tuần trước, tuần sau ra đã thấy trung tâm biến thành… shop bán quần áo. Trung tâm biến mất, nhân viên cắt liên lạc, phụ huynh bơ vơ trên hành trình đòi quyền lợi học tập cho con em mình.

Trong những phụ huynh bị Apax Leaders nợ tiền, có nhiều người là công nhân nghèo, là mẹ đơn thân. Họ cắn răng vay tiền ngân hàng đóng trọn gói số tiền từ vài chục triệu đến hàng trăm triệu đồng để con em mình học tập. Nhiều phụ huynh ở nhà trọ chật hẹp, với đồng lương ít ỏi nhưng hằng tháng vẫn phải trích ra trả nợ ngân hàng, người ít nhất đang phải trả 4-5 triệu đồng/tháng, người nhiều trả 9-10 triệu đồng/tháng. Cha mẹ còng lưng trả nợ, con thì không được đi học, cũng không còn tiền để đóng cho con học ở các trung tâm khác.

Nếu Sở GD-ĐT, với trách nhiệm của mình, kịp thời chấn chỉnh Apax Leaders, kịp thời cảnh báo phụ huynh và dư luận, thì có lẽ số phụ huynh bị trung tâm Anh ngữ này “gom” tiền đã không nhiều đến vậy. Thông tư 21 năm 2018 của Bộ GD-ĐT ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của trung tâm ngoại ngữ, tin học quy định rõ: Sở GD-ĐT có trách nhiệm “thanh tra, kiểm tra hoạt động của các trung tâm ngoại ngữ trên địa bàn; kịp thời chấn chỉnh, xử lý khi có vi phạm”. 

Từ cuối năm 2022 đến nay, phụ huynh đã nhiều lần kéo lên thanh tra Sở GD-ĐT để khiếu nại Apax Leaders. Song, chỉ đến khi báo chí phản ánh thì ngày 13/2/2023, Sở GD-ĐT mới thành lập đoàn thanh tra Apax Leaders. Thế nhưng, đã gần 2 tháng trôi qua, sở vẫn chưa ban hành kết luận thanh tra. Bởi vậy, Apax Leaders với hàng loạt vi phạm nghiêm trọng trong tổ chức dạy học vẫn nhởn nhơ với chiêu bài “tái cấu trúc”. Apax Leaders đang công bố mở lại trung tâm này trung tâm kia, thế nhưng các trung tâm đó có đảm bảo chất lượng giảng dạy, đảm bảo về nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất, giáo viên, tài liệu hay không? Đó là câu hỏi mà Sở GD-ĐT phải thẩm định và thông báo cho phụ huynh trước khi cho phép bất kỳ trung tâm Anh ngữ Apax Leaders nào được mở cửa trở lại. 

Hiện nay, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an TPHCM đã tiếp nhận hàng trăm đơn của phụ huynh tố cáo Apax Leaders lừa đảo, chiếm đoạt với số tiền lên đến 15 tỉ đồng. Việc có xem xét truy cứu trung tâm Anh ngữ này dưới góc độ hình sự hay không là của cơ quan công an. Còn Sở GD-ĐT, ở góc độ quản lý nhà nước, vẫn phải có trách nhiệm xử lý Apax Leaders về mặt hành chính. Nếu không xử lý nghiêm đối với hành vi sai phạm, có dấu hiệu trục lợi trong giáo dục sẽ tạo ra tiền lệ xấu trong hoạt động của các trung tâm Anh ngữ nói riêng và các cơ sở giáo dục tại TPHCM nói chung, làm giảm niềm tin của các phụ huynh về các trung tâm, cơ sở hoạt động đàng hoàng, về hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước. 

Minh Linh