Gian nan triển khai Chương trình GDPT 2018 ở tiểu học

“Mất dần” giáo viên tiếng Anh do không có nguồn chi

Tại quận 1, từ năm 1998 đến nay, để giữ chân, động viên giáo viên tiếng Anh tiểu học có trình độ, có tâm huyết gắn bó với nghề, bên cạnh lương ngân sách, phụ cấp thì các trường chi trả thêm lương tiếng Anh tăng cường cho giáo viên khi đứng tiết từ tiết thứ nhất, theo quy chế chi tiêu nội bộ của từng trường. Chính sách đã giúp quận đảm bảo đủ nguồn giáo viên tiếng Anh đứng lớp, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục. 

Tuy nhiên, theo cô Đỗ Ngọc Chi - Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm (quận 1) - năm học 2023-2024, thực tế theo Chương trình GDPT 2018 đối với dạy tăng cường tiếng Anh ở khối 3, 4 với 4 tiết bắt buộc thì không thể thu tiền tiếng Anh tăng cường là 100.000 đồng/học sinh/tháng như Nghị quyết 04 quy định. Như vậy cũng khó cho nhà trường. 

Nhiều trường đang "mất dần" giáo viên tiếng Anh khi triển khai Chương trình GDPT 2018

“Từ năm học trước, khi Chương trình GDPT 2018 áp dụng ở lớp 3, việc dạy tiếng Anh tăng cường cũng không thu tiền thì từng trường cũng cân đối, tính toán để đảm bảo đời sống cho giáo viên tiếng Anh để thầy cô tiếp tục tâm huyết. Thế nhưng năm nay khi thực hiện thêm lớp 4 nữa thì bài toán này là khó khăn, rất cần Sở GD-ĐT TPHCM có hướng mở để hỗ trợ giáo viên tiếng Anh…” - cô Đỗ Ngọc Chi tâm tư. 

Tương tự, thầy Võ Văn Khánh - Hiệu trưởng Trường tiểu học Bình Tân (quận Bình Tân) cho hay, khó khăn của quận Bình Tân là thiếu giáo viên tiếng Anh, mỹ thuật, âm nhạc. Trong khi đó, theo quy định Nghị quyết 04 thì tiếng Anh tăng cường là thu 100.000 đồng/học sinh/tháng, mà quy định ở khối lớp 3, 4 là không thu vì dạy bắt buộc theo Chương trình GDPT 2018 (4 tiết/tuần).

Hiệu trưởng này đặt vấn đề, nếu một trường mà đủ giáo viên thì không có gì khó khăn cả. Còn nếu trường thiếu giáo viên thì 4 tiết nghĩa vụ này đã không có giáo viên rồi mà còn không được thu tiền để chi trả thì càng khó khăn. Với việc chi trả cho việc giảng dạy tiếng Anh ở khối lớp 3, 4 là từ nguồn chi ngân sách, chi sự nghiệp nhưng nếu trường không dạy 2 buổi/ngày thì làm sao có nguồn này để chi.

Ông Hà Thanh Hải - Phó trưởng phòng GD-ĐT quận 7 - nhìn nhận, trước đây mỗi giáo viên tiếng Anh tiểu học chỉ dạy 16 tiết/tuần và trường trích 60-70% kinh phí phụ huynh đóng góp để hỗ trợ. Tuy nhiên, hiện nay thực hiện 23 tiết/tuần, rất nhiều quận huyện không có giáo viên hoặc “mất” giáo viên tiếng Anh do số tiết tăng cao nhưng nguồn chi trả lại ít đi. 

“Chương trình tiếng Anh tăng cường tiểu học góp phần nâng cao chất lượng tiếng Anh của thành phố trong nhiều năm qua. Do vậy, TPHCM phải nhìn vào thực tế, cần có chỉ đạo linh động để sử dụng nguồn chi trả…” - ông Hải đề xuất. 

Phải lấy kinh phí hoạt động của học sinh để chi trả cho giáo viên

Ông Trịnh Vĩnh Thanh - Trưởng phòng GD-ĐT quận Gò Vấp - chia sẻ, thực tế hiện nay ở trường tiểu học là trường vừa thiếu giáo viên các môn như tin học, tiếng Anh, âm nhạc, mỹ thuật nhưng cũng lại thiếu tiết nghĩa vụ nhà nước, buộc lòng các trường phải hợp đồng, thỉnh giảng giáo viên. Thế nhưng khó khăn là lại không được lấy kinh phí từ nguồn ngân sách định biên để chi trả mà phải lấy từ kinh phí hoạt động sau khi trừ đi các khoản như lương, bảo hiểm…

Theo ông, mỗi học sinh tiểu học quận Gò Vấp được cấp 1 triệu đồng/năm nguồn kinh phí hoạt động. Do phải giải quyết bài toán thiếu giáo viên nên mỗi học sinh chỉ còn 500.000 đồng/năm kinh phí hoạt động, không đủ để tổ chức các hoạt động giáo dục. Như vậy, liệu có đạt được mục tiêu mà Chương trình GDPT 2018 hướng tới.

“Việc trường tuyển không đủ giáo viên cần có nguồn để trường chi trả việc thỉnh giảng, trả thêm giờ cho giáo viên, chứ nếu không thì sẽ không có nguồn kinh phí để tổ chức các hoạt động giáo dục, cuối cùng người thiệt thòi là học sinh” - ông Thanh kiến nghị.

Thực tế hiện nay ở trường tiểu học là trường vừa thiếu giáo viên các môn như tin học, tiếng Anh, âm nhạc, mỹ thuật nhưng cũng lại thiếu tiết nghĩa vụ nhà nước - Ảnh minh họa

Theo Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu, hiện nay giáo viên dạy tiếng Anh, tin học, mỹ thuật, âm nhạc đều được yêu cầu trình độ đại học. Thế nhưng giờ nghĩa vụ của giáo viên đang khác nhau: tiểu học dạy 23 tiết/tuần; THCS là 19 tiết/tuần; THPT là 17 tiết/tuần. Do vậy có xu hướng giáo viên sau khi tốt nghiệp đại học hướng đến dạy THPT để nhẹ nhàng hơn, có nhiều điều kiện để cải thiện cuộc sống hơn.

"Về việc thiếu giáo viên tiểu học như mỹ thuật, âm nhạc, tin học, tiếng Anh, Sở đã kiến nghị với Bộ GD-ĐT về nhu cầu, về giờ nghĩa vụ của giáo viên dạy các môn tin học, ngoại ngữ. Song song đó, Phòng Tiểu học - Sở GD-ĐT TPHCM chủ động trình đề án thu hút giáo viên ngoại ngữ, tin học, âm nhạc, mỹ thuật tiểu học. Các trường cần có giải pháp bố trí giáo viên dạy tiếng Anh từ lớp 3 trở lên có thể tham gia dạy ở lớp 1, 2, cân đối lại giờ dạy để đảm bảo thu nhập cho thầy cô trong điều kiện thành phố còn nhiều khó khăn” - ông Hiếu yêu cầu. 

2 học sinh phải học chung 1 máy vi tính Từ năm học 2022-2023 UBND TPHCM đã có văn bản đưa máy tính ra ngoài danh mục thiết bị mua sắm tập trung để tháo gỡ cho các địa phương, nhà trường trong trang bị máy tính phục vụ dạy tin học tiểu học theo Chương trình GDPT 2018. Tuy nhiên, hiện nay các trường tiểu học vẫn gặp nhiều khó khăn trong trang bị máy vi tính giảng dạy.  Thầy Lê Ngọc Phong - Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Thái Bình (quận 4) - cho biết, đa phần các trường tiểu học quận 4 đều phải thuê máy tính để giảng dạy tin học, chỉ có 2, 3 trường trang bị được phòng máy. Kinh phí chi trả việc thuê máy tính từ nguồn thu phải thỏa thuận với phụ huynh. Nhiều trường gặp khó khăn trong việc trang bị phòng máy vi tính khi thực hiện Chương trình GDPT 2018 “Tại trường, do thiếu máy nên 2 học sinh đang phải học chung 1 máy. Song, nếu trường thuê tăng thêm số máy để đảm bảo mỗi học sinh 1 máy thì mức thu sẽ vượt mức trong Nghị quyết 04. Trường đã kiến nghị với quận trang bị máy vi tính song vẫn cần thời gian”. Ông Nguyễn Văn Hiếu - Giám đốc Sở GD-ĐT TPHCM - yêu cầu Phòng Kế hoạch Tài chính - Sở GD-ĐT phải “biến” máy tính thành thiết bị dạy học, trường phải được trang bị máy tính. Trong đó, cần tham mưu, phối hợp với các sở ngành, làm sao đưa danh mục mua sắm máy tính là một thiết bị dạy học trong danh mục các thông tư của Bộ GD-ĐT.

Quốc Trung