TPHCM thiếu nhà ở xã hội giá khoảng 300-400 triệu đồng/căn

Cụ thể, công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án nhà ở xã hội rất khó khăn, kéo dài, tiến độ thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được. Một số dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng nhà ở xã hội nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội… Quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội trong một số đồ án quy hoạch chưa được bố trí gây ảnh hưởng đến sự chủ động trong việc chuẩn bị quỹ đất để thực hiện chương trình nhà ở xã hội mang tính dài hạn và căn cơ. 

Hiện quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội chủ yếu từ quỹ đất 20% mà chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại phải bàn giao và đất do các doanh nghiệp tự bồi thường, giải phóng mặt bằng để đầu tư xây dựng. Đồng thời, loại hình nhà ở xã hội chưa đa dạng, các loại căn hộ có diện tích nhỏ từ 25 - 30m2 và giá bán từ 300-400 triệu đồng/căn và nhà ở xã hội để cho thuê, thuê mua còn ít chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Bên cạnh đó, nguồn vốn dài hạn để hỗ trợ các chủ đầu tư vay thực hiện dự án nhà ở xã hội, vay vốn xây dựng, các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay vốn mua nhà chưa ổn định.

Trong giai đoạn 2016-2020, Ngân hàng Chính sách xã hội chi nhánh TPHCM chỉ được cấp nguồn vốn khoảng 150 tỉ đồng (từ năm 2018) để cho các đối tượng vay mua nhà ở xã hội với lãi suất 4,7%/năm. Chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội chưa tiếp cận được nguồn vốn này, dẫn đến phải đi vay vốn ngân hàng thương mại với lãi suất 9%/năm. Điều này làm tăng giá thành nhà ở xã hội, người dân và doanh nghiệp khó tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi. Thành phố đã có chính sách cho vay đối với các đối tượng thu nhập thấp thông qua Quỹ Phát triển nhà ở thành phố (được vay tối đa 900 triệu đồng với lãi suất ưu đãi 4,7%/năm); tuy nhiên, mức vay này còn thấp so với giá trị căn nhà và đối tượng được vay còn hạn chế. Do đó cần tăng mức cho vay và mở rộng đối tượng được vay vốn hơn nữa.

Các bước thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội còn phức tạp, ngoài thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thẩm định giá bán nhà ở xã hội, xác nhận đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, kiểm soát lợi nhuận định mức dự án do đó, không thu hút nhiều nhà đầu tư quan tâm đầu tư.

Ngọc Bích