TPHCM: Nhiều trường mầm non giảm mạnh số trẻ, vì sao?

Trường công, trường tư… đều giảm

Rộng 5.000m², Trường mầm non Mặt Trời Nhỏ (quận Bình Tân) với 26 phòng học và 8 phòng chức năng khang trang, nằm ngay trong khu công nghiệp. Đây là trường mầm non tư thục hiếm hoi ở TPHCM đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, được xây dựng dành riêng cho con em công nhân.

Cả chục năm nay, trường luôn có danh sách dài học sinh đăng ký “chờ” được vào học. Tổng số trẻ luôn ở mức tối đa với 700 em (20 lớp). Trong đó, có những lớp đông lên hơn 35-40 trẻ.

Thế nhưng, giờ thì có tới 7 phòng học của trường đang “cửa đóng then cài”. Số học sinh của trường đã giảm một nửa, còn 350 em. Từ 20 lớp, nay trường đã giảm xuống còn 16 lớp. Sĩ số mỗi lớp giảm từ 35-40 trẻ xuống còn 15-16 trẻ/lớp. “Từ sau dịch COVID-19 tới nay, học sinh giảm mạnh theo từng năm khi công nhân về quê, mất việc ngày một nhiều” - bà Lê Ái Sơn Hà - Hiệu trưởng nhà trường - chia sẻ.

Chung tình cảnh, bà T.M. - chủ Nhóm lớp mầm non Vàng Anh (quận Bình Tân) - cho biết: từ 70 trẻ, 2 năm nay mỗi năm cơ sở đều bị giảm 25-30 em, hiện chỉ còn hơn 10 em.

“Tôi có 3 cơ sở thì cơ sở này là giảm mạnh nhất. Dù đã cắt giảm nhân sự, giảm học phí để mở rộng nguồn tuyển nhưng không khả quan. Hiện mức thu không đủ chi nên tôi tính toán sẽ phải đóng cửa cơ sở này khi năm học kết thúc” - bà T.M. cho biết.

Theo bà, do nằm trong khu công nghiệp nên nguồn tuyển chủ yếu là con em công nhân. Khi kinh tế khó khăn, nhiều phụ huynh đã chủ động chuyển con vào trường công lập để giảm chi phí hoặc gửi về quê nhờ ông bà trông coi khiến số lượng học sinh giảm mạnh.

Không chỉ cơ sở mầm non tư thục, nhiều trường mầm non công lập cũng ghi nhận tình trạng số học sinh giảm mạnh. Ở quận Gò Vấp, Trường mầm non Hoàng Yến từ 480 trẻ hiện chỉ còn hơn 300 trẻ, Trường mầm non An Nhơn từ hơn 300 trẻ nay chỉ còn hơn 200 trẻ, mầm non Sơn Ca cũng giảm từ 60-70 trẻ/năm.

Bà Phạm Thanh Tùng - Hiệu trưởng Trường mầm non Nhật Quỳnh (quận Gò Vấp) - cho biết, trường cũng giảm 50 trẻ so với năm trước. Nhiều em đang học nhưng phụ huynh xin rút hồ sơ để cho con ở nhà hoặc chuyển về quê do cha mẹ thất nghiệp, chuyển chỗ ở.

Ở huyện Hóc Môn, theo bà Ngô Chí Thanh Bình - Hiệu trưởng Trường mầm non Xuân Thới Đông - vào tháng 4/2024 trường có 493 trẻ nhưng hiện nay chỉ còn 416 trẻ, giảm 77 em. Sĩ số học sinh mỗi lớp từ 25-30 trẻ giảm xuống còn 16-17 trẻ.

“Ngoài những khó khăn về kinh tế thì khu vực này có thêm trường ngoài công lập mới. Phụ huynh lớp chồi, lá có nhu cầu cho con học chữ nên chuyển con ra trường tư. Đây là tình trạng chung, hầu hết trường mầm non công lập gần đây đều giảm học sinh” - bà nói.

Nhiều trường mầm non khác ở quận 3, 1, Tân Bình… cũng ghi nhận tình trạng trẻ giảm mạnh.

Số lượng học sinh giảm mạnh nên sĩ số lớp tại Trường mầm non Mặt Trời Nhỏ từ 35-40 em/lớp giảm xuống còn 15-16 em/lớp

Tìm cách duy trì hoạt động

Trong tình hình này, nhiều nhà quản lý trường mầm non cho biết phải chật vật tính toán để “khéo ăn thì no khéo co thì ấm” khi nguồn thu giảm.

Với trường công lập, ngân sách cấp tính trên đầu học sinh nên học sinh giảm đồng nghĩa với nguồn ngân sách giảm. Các khoản thu dịch vụ như tiền phục vụ bán trú, ăn sáng, hoạt động kỹ năng… cũng giảm theo nên khoản thu nhập tăng thêm của giáo viên gần như không còn, nhiều hợp đồng lao động khoán (bảo vệ, cấp dưỡng, lao công) bị cắt giảm. Trong khi đó, các cơ sở tư thục phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn thu học phí nên càng khó khăn hơn.

Ông Lương Trọng Bình - Phó phòng GD-ĐT quận 3 - cho hay, học sinh bậc mầm non giảm là tình trạng chung của nhiều trường. Bởi tính theo năm sinh, từ khoảng năm 2021-2022, tỉ lệ sinh giảm mạnh do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Đây là độ tuổi trẻ bắt đầu học mẫu giáo từ năm nay. Tại quận 3, trung bình mỗi trường giảm 60-70 trẻ, tương đương 6-7%/trường.

Bà Lương Thị Hồng Điệp - Trưởng phòng Mầm non (Sở GD-ĐT TPHCM) - cho hay, tổng số học sinh bậc mầm non của cả thành phố biến động nhẹ, hiện TPHCM có khoảng 320.000 trẻ, giảm khoảng 9.000 trẻ so với đầu năm học trước. Với trẻ mầm non, con số này biến động hằng tháng do trẻ nhập học quanh năm.

“Học sinh có thể giảm mạnh cục bộ ở một số trường, khu vực tuy nhiên tổng học sinh thành phố thì biến động không quá lớn mà có sự dịch chuyển từ trường này qua trường khác hoặc từ khu vực trường công lập sang tư thục và ngược lại” - bà lý giải.

Ngoài ra, năm nay số nhóm lớp mầm non ngoài công lập tăng mạnh, từ 1.800 cơ sở năm 2024 lên 2.000 năm 2025, tăng 200 cơ sở. Hiện các nhóm lớp này có hoạt động đa dạng và nâng cao chất lượng, giữ trẻ cả thứ Bảy, ngoài giờ nên nhiều phụ huynh lựa chọn cho con học ngoài công lập.

Đặc biệt, năm học này TPHCM cũng đưa vào sử dụng hàng loạt trường mầm non mới, với quy mô lớn 14-15 lớp, khiến mức độ học sinh giãn ra, không còn tập trung đông ở một số trường như trước đây.

Dù số học sinh giảm nhưng bà Lê Ái Sơn Hà chia sẻ, nhà trường chủ trương không giảm giáo viên, nhân viên. Với số giáo viên dư ra, trường phân bổ vào các lớp nhà trẻ, nên nhóm lớp này mỗi lớp hiện nay có tới 4 cô phụ trách.

“Chúng tôi cố gắng san nhỏ sĩ số ra để hạn chế đóng cửa lớp học. Với những phòng trống, tôi thiết kế lại thành phòng chức năng để cơ sở vật chất không bị xuống cấp. 7 phòng trống đang đóng cửa thì phân công nhân viên lau dọn hằng tuần. Tôi cũng đã đề xuất Công ty PouYuen Việt Nam (đơn vị đầu tư xây dựng trường) hạ tiêu chí tuyển sinh xuống nhằm mở rộng đối tượng tuyển sinh” - bà Hà nói.

Được biết, trường sẽ mở đợt tuyển sinh lớn vào tháng Sáu, dự kiến mở đủ 20 lớp trở lại với hy vọng nâng tổng số học sinh lên 400 em.

Nguyễn Loan