TPHCM công bố cấu trúc đề thi tuyển sinh vào lớp Mười công lập 2024

Theo Sở GD-ĐT TPHCM, cấu trúc đề thi tuyển sinh lớp Mười năm 2024 cả 3 môn thi tuyển sinh là văn, toán và ngoại ngữ đều giữ nguyên như năm 2023. Đề thi tiếp tục được đổi mới hướng đến tính vận dụng thực tiễn, đòi hỏi học sinh phải có năng lực sử dụng kiến thức, kỹ năng đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn cuộc sống. Học sinh không thể học tủ, học vẹt.

Kỳ thi dự kiến diễn ra vào đầu tháng 6/2024. 

Cấu trúc đề thi tuyển sinh lớp Mười TPHCM năm 2024 giữ ổn định như năm 2023

Môn ngữ văn:

Cấu trúc đề thi gồm 3 phần Đọc hiểu (3 điểm), Nghị luận xã hội (3 điểm) và Nghị luận văn học (4 điểm). Thời gian làm bài: 120 phút. 

Ở phần Đọc hiểu, các văn bản được chọn có thể là văn bản nghị luận, văn bản thông tin, văn bản văn học, văn bản khoa học... Các câu hỏi được tổ chức theo các mức độ tư duy từ dễ đến khó, từ mức độ nhận biết, thông hiểu đến phân tích, suy luận và đánh giá, vận dụng. Trong các câu hỏi đọc hiểu có 1 câu hỏi về tiếng Việt.

Phần Nghị luận văn học: Học sinh được lựa chọn 1 trong 2 đề.

- Đề 1: Yêu cầu tự chọn một tác phẩm (hoặc đoạn trích) theo yêu cầu của đề, cảm nhận tác phẩm ấy và chỉ ra ảnh hưởng, tác động của tác phẩm đối với bản thân mình hoặc liên hệ đến tác phẩm khác, liên hệ thực tế cuộc sống để rút ra một vấn đề văn học hoặc cuộc sống.

- Đề 2: Đặt ra tình huống cụ thể và yêu cầu học sinh sử dụng kiến thức, sự trải nghiệm trong quá trình đọc để giải quyết tình huống ấy.

Ông Trần Tiến Thành - chuyên viên môn ngữ văn, Sở GD-ĐT TPHCM - hướng dẫn, khi ôn tập, với phần Đọc hiểu, học sinh lựa chọn các văn bản (báo chí, các bài bình luận, các sách khoa học…) có nội phù hợp với lứa tuổi, gắn với tình hình thời sự để luyện tập các kỹ năng đọc hiểu: phát hiện, nhận diện, giải mã từ ngữ, chi tiết, hình ảnh; tìm các vấn đề tiếng Việt có trong văn bản; tập tóm tắt văn bản; nối kết văn bản đang đọc với văn bản khác liên quan, nối kết với thực tế cuộc sống, đưa ra quan điểm cá nhân về vấn đề đặt ra trong văn bản; sáng tạo cách thể hiện khác, đề xuất giải pháp, đặt nhan đề mới… 

Khi trả lời câu hỏi đọc hiểu cần đọc toàn bộ văn bản để nắm nội dung. Trả lời ngắn gọn, rõ ràng theo đúng yêu cầu của đề. Tránh lan man, dài dòng không cần thiết.

Với phần Nghị luận xã hội (khoảng 500 chữ): Cần đảm bảo cấu trúc bài nghị luận với đủ mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề.

Học sinh cần tập phân tích, xác định đúng vấn đề cần nghị luận; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lý lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động. Cần rèn luyện các thao tác lập luận, đặc biệt là thao tác lập luận giải thích, chứng minh, bình luận. Cần tránh: thiếu thao tác lập luận (ví dụ thiếu giải thích về vấn đề bàn luận); vận dụng các thao tác lập luận chưa hiệu quả (dẫn chứng chưa sát với vấn đề, thiếu phân tích dẫn chứng để làm rõ vấn đề…) hoặc chưa rút ra được bài học cho bản thân thông qua việc bàn luận về vấn đề, các ý bàn luận chưa phong phú, chưa sâu sắc, còn sơ sài.

Với phần Nghị luận văn học, cần nắm vững kỹ năng viết bài văn nghị luận văn học. Rèn luyện kỹ năng phân tích, cảm nhận tác phẩm văn học theo thể loại thơ, truyện. Đọc thêm các tác phẩm ngoài sách giáo khoa cùng thể loại và chủ đề với tác phẩm trong sách giáo khoa. Dùng kiến thức và trải nghiệm đọc tác phẩm để giải quyết một tình huống cụ thể. 

Môn toán:

Đề thi gồm 8 câu với thời gian làm bài 120 phút. Trong đó, câu 1, 2 là các bài toán cơ bản về đồ thị, định lý Viet, điều kiện có nghiệm của phương trình. Câu 3, 4, 5, 6, 7 là các bài toán vận dụng kiến thức đã học trong chương trình giải các bài toán liên quan đến thực tế (toán thực tế). Câu 8 là bài toán hình học phẳng gồm 3 bài toán nhỏ.

70% kiến thức trong đề ở mức nhận biết, thông hiểu. 30% kiến thức là vận dụng, vận dụng cao. Nội dung vận dụng nằm ở 2 bài toán thực tế và 1 bài toán nhỏ trong phần hình học không gian. Phần vận dụng cao được tính toán để phù hợp với năng lực của học sinh, không đánh đố.

Theo ông Dương Bửu Lộc - chuyên viên môn toán, Sở GD-ĐT TPHCM - học sinh thường gặp khó với các dạng bài toán thực tế do khó khăn đọc hiểu, thiếu kiến thức thực tế về đời sống nên khó hình dung các vấn đề thực tế như lãi suất tiền gửi, thể tích, chu vi… Do vậy trong quá trình học, ngoài nắm các kiến thức toán học, học sinh cần rèn luyện, trang bị thêm các hiểu biết về kiến thức thực tế gắn liền với môn học.

Đề thi tiếp tục được đổi mới theo hướng vận dựng thực tế

“Thời điểm này, khi ôn tập môn toán, học sinh cần hệ thống lại kiến thức của bản thân. Trước hết, các em cần nắm thật vững kiến thức cơ bản. Phần nào yếu, chưa nắm vững các em cần phải trang bị lại. Các em có thể giải nhiều dạng đề mà giáo viên cung cấp để hình thành kỹ năng làm toán ở từng dạng đề trong đề thi tuyển sinh. Việc chạy theo học thêm quá nhiều là không cần thiết” - ông Lộc khuyên. 

Môn tiếng Anh:

Đề thi gồm 40 câu (0,25 điểm/câu). Mức độ điểm trong đề được phân bổ như sau: 6 điểm ở mức nhận biết, từ 6-7,5 điểm ở mức thông hiểu, từ 7,5-9,25 điểm là vận dụng, 0,75 điểm là vận dụng cao (chiếm 3 câu) với 5%-7% kiến thức trong đề. Các câu hỏi phân hóa tập trung chủ yếu ở phần đọc hiểu và viết lại câu. Đề thi không chú trọng về ngữ pháp mà nghiêng nhiều về kỹ năng, từ vựng.

Các phần kiến thức, chủ đề, chủ điểm, từ vựng trong đề thi đều quen thuộc với học sinh, nằm trong chương trình đã được học, tập trung ở lớp 9. 

Ông Trần Đình Nguyễn Lữ - chuyên viên môn tiếng Anh, Sở GD-ĐT TPHCM - hướng dẫn, học sinh nên học từ vựng theo chủ đề, không học đơn lẻ, cần chú trọng thực hành từ vào tình huống thực tế để dễ ghi nhớ, hiểu. Để nâng cao vốn từ, học sinh cần mở rộng đọc thêm tài liệu về các chủ đề, chủ điểm, bao gồm cả tài liệu tiếng Việt, để mở rộng thêm ý tưởng, từ đó gia tăng thêm vốn từ tiếng Anh. Đối với ngữ pháp, cần nắm các phần cơ bản được giáo viên trang bị trong quá trình học. 

“Nhiều năm nay TPHCM không ra đề thi thử tuyển sinh lớp Mười, ở cả 3 môn. Do vậy, khi tiếp cận với đề thi thử trên mạng xã hội, học sinh cần có sự định hướng của giáo viên, phụ huynh để không “chệch” ra ngoài mức độ kiến thức, yêu cầu”. 

                                           Quốc Trung