TP.HCM thắt chặt hoạt động thu gom, xử lý rác thải y tế

Do vậy, giải pháp nào để kiểm soát và xử lý loại chất thải này đang là vấn đề được các cơ quan chức năng quan tâm. 

Gia tăng kiểm soát chất thải y tế

Tại cuộc họp với Hội đồng Nhân dân TP.HCM, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN - MT) cho biết, TP.HCM là đô thị đặc biệt, đông dân nhất với hơn 10 triệu người. Thành phố cũng là địa phương có nền kinh tế và cơ sở hạ tầng kỹ thuật lớn nhất nước. Trung bình, nhu cầu cấp nước, thoát nước, năng lượng, thông tin và mật độ giao thông trên 1km2 gấp 17 lần cả nước.

Hiện nay, thành phố đóng góp trung bình hằng năm khoảng 23% tổng sản phẩm quốc nội, 30% tổng thu ngân sách, hơn 1/4 tổng kim ngạch xuất khẩu và thu hút 44% tổng số các dự án đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Năng suất lao động của thành phố luôn bằng 3 lần năng suất lao động bình quân của cả nước. Trên 1km2 của thành phố thì sản phẩm nội địa được tạo ra gấp 36 lần, số thuế thu được gấp 45 lần bình quân của cả nước.

Tuy nhiên, cùng với những đóng góp trên thì việc đầu tư hạ tầng của thành phố chưa tương xứng trong thời gian qua khiến cho hạ tầng thành phố đang bị quá tải nghiêm trọng. Cứ trên 1km2 ở thành phố thì có 4.773 người dân sinh sống, gấp 17 lần bình quân của cả nước. Đây chính là nguyên nhân làm cho các vấn đề môi trường không được giải quyết triệt để, ngày càng tích luỹ và mức độ ô nhiễm (không khí, nước và đất) giảm rất chậm.

Chỉ tính riêng trong lĩnh vực xử lý chất thải y tế, dân số ngày càng tăng đồng nghĩa với việc tăng thêm số bệnh viện và cơ sở y tế nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người dân, kéo theo lượng rác thải y tế tăng nhanh. Trước thực tế đó, Sở TN - MT đã từng bước giám sát chặt chẽ hoạt động thu gom, xử lý đối với hai loại hình cơ sở y tế công lập và ngoài công lập.

Cụ thể, đối với 100% cơ sở y tế công lập và cơ sở y tế ngoài công lập lớn như bệnh viện tư, phòng khám tư nhân thì giao Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị (Công ty MTĐT) thực hiện ký hợp đồng thu gom bằng xe tải chuyên dụng, vận chuyển và xử lý. Đối với phòng khám bác sĩ tư ngoại trừ 3 quận Tân Phú, Bình Tân và huyện Bình Chánh đang do Công ty MTĐT thu gom, các phòng khám tư ở các quận huyện khác sẽ do các Công ty dịch vụ công ích (DVCI) quận huyện thu gom và chuyển giao lại cho Công ty MTĐT xử lý.

Liên quan đến vấn đề này, đại diện Công ty TNHH MTV MTĐT TP.HCM cho biết, công ty được UBND thành phố giao nhiệm vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác y tế tất cả các cơ sở y tế trên địa bàn thành phố từ năm 1994 đến nay. Hiện công ty đang thực hiện thu gom rác thải y tế của 432 cơ sở y tế công lập, 253 cơ sở y tế ngoài công lập (bệnh viện, phòng khám tư) và 492 phòng khám bác sĩ tư (thu gom ngoài giờ hành chính) của 3 quận Tân Phú, Bình Tân và huyện Bình Chánh.  

Còn các phòng khám bác sĩ tư ở các quận huyện khác trên địa bàn TP.HCM sẽ do các Công ty DVCI quận huyện thu gom lại rồi tập kết tại Công ty DVCI hoặc bệnh viện quận huyện để chuyển giao cho Công ty TNHH MTV MTĐT TP.HCM thu gom, vận chuyển về nhà máy xử lý. 

Sớm hoàn thiện quy trình xử lý chất thải y tế khép kín

Ông Nguyễn Hữu Lộc, Giám đốc Xí nghiệp dịch vụ môi trường, Công ty TNHH MTV MTĐT TP.HCM cho biết thêm, việc thu gom và xử lý chất thải y tế đang được thực hiện với quy trình kiểm tra, kiểm soát nghiêm ngặt theo quy định của Chính phủ về quản lý chất thải và Thông tư liên tịch 58/2015 của Bộ y tế và Bộ TN - MT về quản lý rác y tế.

Cụ thể, chất thải y tế sẽ được các bệnh viện và phòng khám tư phân loại theo hướng dẫn. Sau đó, bỏ vào bao ni-lông có bịt miệng kín theo đúng yêu cầu kỹ thuật. Riêng tại các bệnh viện, rác thải y tế sau khi phân loại, bỏ bịch ni-lông có bịt kín miệng thì phải bỏ vào thùng nhựa chứa rác y tế. Về phía đơn vị thu gom là công ty cũng phải thu gom bằng những trang thiết bị và phương tiện chuyên dụng. Hiện công ty đã đầu tư 16 xe tải có trọng tải từ 0,8 tấn đến 7,4 tấn.

Ngoài ra, hơn 100 cán bộ công nhân viên tham gia từ khâu thu gom, vận chuyển và xử lý cũng phải được đào tạo kỹ năng cần thiết trước khi tham gia hoạt động này. Bên cạnh đó, Trung tâm y tế dự phòng thành phố, Sở TN - MT thành phố và Phòng cảnh sát phòng chống tội phạm môi trường (PC49) Công an TP.HCM luôn giám sát chặt chẽ quá trình thu gom và xử lý chất thải y tế của công ty.

Về công nghệ xử lý chất thải y tế, đại diện Sở TN - MT cho biết, thành phố hiện đang áp dụng công nghệ nhiệt phân (đốt ở nhiệt độ từ 1.1000C - 1.2000C). Lượng tro thải sau khi đốt được xử lý bằng phương pháp hóa rắn và chôn lấp an toàn, hợp vệ sinh. Hiện đang có 2 cụm nhà máy xử lý chất thải y tế có công suất xử lý 28 tấn/ngày đặt tại phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân (công suất 7 tấn/ngày) và xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn (công suất 21 tấn/ngày). 

Tuy nhiên, thực tế thực hiện cũng phát sinh nhiều bất cập. Cụ thể, nhà máy xử lý bằng công nghệ đốt hiện đại trên địa bàn thành phố đã có nhưng bãi chôn lấp an toàn để xử lý tro sau đốt chưa có. Hiện Công ty MTĐT đang kiến nghị thành phố cũng như các sở, ban ngành liên quan sớm phê duyệt chủ trương cho công ty đầu tư 1 bãi chôn lấp an toàn nhằm đảm bảo chất thải y tế được xử lý triệt để theo quy định. 

Các công ty DVCI quận huyện cho biết thêm, hiện có nhiều cơ sở y tế trên địa bàn TP.HCM nằm trên khu vực đường cấm (hoặc có giờ cấm) xe tải ra vào trong khi đặc thù công việc buộc các đơn vị thu gom, vận chuyển phải thực hiện trong giờ hành chính. Do vậy, đề nghị các sở, ban ngành thành phố tháo gỡ bất cập trên, tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị thực hiện tốt chức năng thu gom và xử lý chất thải y tế, tránh để tồn đọng cũng như phát tán chất thải này ra môi trường, gây nguy hại đến chất lượng cuộc sống của người dân. 

Hồng Minh