Tổng thống Trump gấp rút thực hiện chính sách mới với Trung Quốc và Trung Đông

Tổng thống Donald Trump đứng bên con rể Jared Kushner (phải) và Thái tử Mohammed bin Salman tại khách sạn Ritz Carlton ở Riyadh, Ả Rập Saudi, vào năm 2017 - Ảnh: Reuters

Hôm 23/11, Cơ quan Quản lý dịch vụ tổng hợp Mỹ (GSA) xác định ông Joe Biden là người chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 3/11, đồng thời cho phép ông phối hợp với các cơ quan liên bang trong kế hoạch tiếp quản Nhà Trắng vào ngày 20/1/2021. 

Lệnh cấm đầu tư nhằm củng cố di sản cứng rắn với Trung Quốc

Trong những ngày còn tại vị, Tổng thống Donald Trump đưa thêm 89 công ty Trung Quốc vào danh sách đen về đầu tư của Bộ Thương mại, và được cho là đã cử một đô đốc hải quân đến Đài Loan. Nhiều phương tiện truyền thông tin rằng ông Trump sẽ ban hành một loạt chính sách đối đầu với Trung Quốc trước lễ nhậm chức của ông Biden vào ngày 20/1.  

Các hành động được dự đoán khác bao gồm những biện pháp bảo vệ chống đánh cắp công nghệ của Mỹ, mở rộng các biện pháp trừng phạt đối với các tổ chức và cá nhân Trung Quốc liên quan đến đàn áp và vi phạm nhân quyền ở đặc khu Hồng Kông và Tân Cương, đồng thời mạnh tay hơn nữa đối với việc ngư dân Trung Quốc đánh bắt cá trái phép khắp thế giới.

Chính phủ Mỹ cho biết vào tháng trước, Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã triển khai các tàu phản ứng nhanh đến khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, tìm cách mở rộng các thỏa thuận thực thi pháp luật song phương để chống lại ngành đánh bắt bất hợp pháp trị giá 23 tỷ USD của Trung Quốc.

David Dollar - thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Brookings (Mỹ) - nhận định các chính sách của ông Trump nhắm vào Trung Quốc phần lớn mang tính biểu tượng, nhưng không loại trừ đương kim tổng thống áp dụng các biện pháp “rủi ro cao” khác chẳng hạn như loại các ngân hàng lớn của Trung Quốc khỏi hệ thống giao dịch bằng đồng USD. 

Cho đến khi ông Biden nhậm chức, Tổng thống Trump vẫn giữ toàn bộ quyền lực của nhiệm kỳ ngay cả khi ảnh hưởng của ông trên chính trường trong nước và quốc tế giảm bớt. Đồng thời, ông Biden dự kiến ​​sẽ không thay đổi đường lối chính sách của Washington đối với Bắc Kinh, dù có thể phải đối phó với những “quả mìn” ngoại giao cuối cùng do người tiền nhiệm để lại.

John Ullyot - phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ - nói rằng sẽ là “đòn tự sát chính trị” đối với ông Biden nếu như đảo ngược hành động của Tổng thống Trump. Tiến sĩ Frances Brown, thành viên cấp cao của Viện Carnegie vì hòa bình thế giới (Mỹ), giải thích: “Việc đảo ngược một lệnh hành pháp liên quan đến Trung Quốc có thể được coi là giúp xây dựng quân đội cho họ”.

Hòa bình mỏng manh tại Trung Đông

Trong năm cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump, các điều khoản của một thỏa thuận hòa bình giữa Ả Rập Saudi với Israel ít nhiều đã an bài, thể hiện qua mối quan hệ thân thiết giữa con rể ông Trump - Jared Kushner, và người cai trị vương quốc Ả Rập Saudi - Mohammed bin Salman.

Bên bờ Biển Đỏ, ngoại trưởng sắp mãn nhiệm Mike Pompeo cũng đang tất bật hoàn thành nhiều nhiệm vụ nhất có thể trước khi ông rời Nhà Trắng. Đảm bảo một hiệp ước hòa bình là điều mà ông Pompeo, Kushner và ông Trump mong đợi. Nếu hoàn thiện, đó thực sự sẽ là cơn địa chấn ở Trung Đông, nơi nhiều người đang hồi hộp chờ đợi tác động của nó.

Thái tử Mohammed biết rõ một thỏa thuận hòa bình có ý nghĩa như thế nào, cho cả vương quốc và cho ông Trump. Dù vậy, trừ khi chính quyền Trump có thể đưa ra một phương án bảo đảm lợi ích khi Nhà Trắng thay đổi lãnh đạo, nếu không ông Mohammed có thể sẽ phá bỏ mọi nỗ lực từ phía Mỹ… 

Tấn Vĩ (theo The Guardian)