Tổng thống Obama trấn an các nước đang lo lắng về tân Tổng thống Donald Trump

Trong chuyến công du cuối cùng kéo dài 6 ngày sắp tới, Tổng thống Mỹ Barack Obama được cho là sẽ tìm cách trấn an các đồng minh và đối tác sau chiến thắng bất ngờ của tỷ phú Donald Trump trong cuộc bầu cử vừa qua.

AP, đưa tin, hôm qua, 14/11, ông Barack Obama đã bắt đầu chuyến công du nước ngoài cuối cùng trên cương vị Tổng thống Mỹ, với điểm dừng chân đầu tiên là thủ đô Athens của Hy Lạp.

Việc ông Trump bất ngờ đắc cử tổng thống trong cuộc bầu cử hôm 8/11 vừa qua không chỉ gây xáo trộn đời sống của người dân Mỹ mà còn gây tâm lý hoang mang đối với thế giới. Mặc dù Tổng thống Obama đã nhiều lần kêu gọi sự đoàn kết, đồng thời cho rằng nước Mỹ cần tôn trọng kết quả bầu cử và ủng hộ tổng thống mới, song dường như điều đó là chưa đủ.

Tổng thống Obama trấn an các nước đang lo lắng về tân tổng thống Donald Trump

Ông Obama được cho là sẽ “tận dụng” chuyến công du nước ngoài cuối cùng tới Hy Lạp, Đức và Peru trong tuần này, đồng thời khẳng định vị thế dẫn đầu của Mỹ dưới thời chính quyền mới.

Chuyến công du nước ngoài cuối cùng của Tổng thống Obama đã được lên kế hoạch từ khi truyền thông Mỹ đưa tin bà Hillary Clinton gần như cầm chắc phần thắng trong tay. Khi đó, mục đích chuyến công du của ông Obama là nhằm khẳng định về một nước Mỹ ổn định về chính trị. Thế nhưng giờ đây, nhiệm vụ khó khăn của ông Obama là giải thích về “hiện tượng Trump” và trấn an các đồng minh và đối tác.

Trong suốt nhiều tháng, Tổng thống Obama đã kêu gọi người Mỹ bỏ phiếu cho bà Clinton, đối thủ của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống. Trong một phát biểu hồi tháng 8, ông Obama cho rằng tỷ phú New York hoàn toàn chưa sẵn sàng để trở thành người đứng đầu Nhà Trắng do thiếu những hiểu biết cơ bản về những vấn đề nổi cộm của châu Âu, châu Á và Trung Đông.

Trong chuyến thăm tới Nhật Bản trong năm, ông Obama từng nói mình không phải là người duy nhất lo ngại về ông Trump.

Giờ đây, trong chuyến công du nước ngoài cuối cùng trên cương vị Tổng thống Mỹ, ông Obama sẽ phải thay đổi chiến lược và trấn an thế giới rằng mọi việc sẽ diễn ra ổn thỏa dưới sự lãnh đạo của ông Donald Trump.

Phó cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Ben Rhodes cho biết ông Obama sẽ tiếp tục triển khai những chính sách còn dang dở theo đường hướng đã định cho đến khi tổng thống mới nhận chức. Theo ông Rhodes, những chính sách cơ bản đã được thông qua sẽ được giữ nguyên bất chấp sự thay đổi của chính quyền.

Chuyến công du cuối cùng của ông Obama bắt đầu với điểm dừng chân đầu tiên là thủ đô Athens của Hy Lạp, nơi ông sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Alexis Tsipras. Dự kiến ông sẽ có bài phát biểu về vấn đề dân chủ và toàn cầu hóa liên quan đến việc ông Trump đắc cử tổng thống.

Sau đó, Tổng thống Obama sẽ tới thăm Đức và gặp các lãnh đạo châu Âu, những đồng minh thân cận nhất của Washington.

Điểm dừng chân cuối cùng của ông Obama trong chuyến đi này là Peru để tham dự một hội nghị kinh tế châu Á và gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull.

Trấn an đồng minh trước chính quyền mới Donald Trump?

Với ông Obama, chuyến công du nước ngoài cuối cùng được lên kế hoạch để phản ánh mối quan tâm sâu sắc của ông về tương lai của châu Âu đang thổi bùng lên các phong trào chính trị dân túy, cuộc khủng hoảng người tị nạn tồi tệ nhất từ sau Chiến tranh Thế giới II và một nước Nga hoạt động mạnh hơn.

Heather Conley, một chuyên gia về châu Âu từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế (CSIS) nhận định: "Toàn bộ chuyến đi này được thiết lập để tạo cho châu Âu sự tự tin, vì châu Âu ngày càng lo ngại bản chất các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, những phát biểu từ ông Donald Trump khi còn là ứng viên. Bây giờ ông Obama phải giải thích, điều châu Âu đang quan tâm hiện nay - 'hiệu ứng Donald Trump' là gì".

Việc ông Trump bất ngờ đắc cử tổng thống trong cuộc bầu cử hôm 8/11 vừa qua không chỉ gây xáo trộn đời sống của người dân Mỹ mà còn gây tâm lý hoang mang đối với thế giới.

Ngoài các cuộc họp cá nhân với Thủ tướng Hy Lạp và Thủ tướng Đức, ông Obama cũng tranh thủ một cuộc họp mở rộng với các nhà lãnh đạo Đức, Pháp, Anh, Ý và Tây Ban Nha tại Berlin.

Ông Donald Trump đã đề cập rất ít đến khu vực châu Âu, ngoại trừ vấn đề nợ của Hy Lạp. Quan điểm của Trump là, hãy để Đức và Hy Lạp tự thu xếp vấn đề này với nhau, không phải chuyện của Mỹ.

Chuyến thăm này của ông Obama cũng diễn ra giữa lúc Hy Lạp và Nga đang có nhiều dấu hiệu tiến tới gần nhau.

Sẽ không có gì đang nói về chuyến thăm Hy Lạp của chiến hạm Smetlivy nếu nó không diễn ra ngay sau khi diễn ra vụ lùm xùm liên quan đến việc đội tàu sân bay Nga muốn tiếp nhiên liệu tại căn cứ của Tây Ban Nha, vụ việc đã làm cả châu Âu và NATO nổi giận.

Một tính toán khác của Nga trong bối cảnh quan hệ giữa nước này và Thổ Nhĩ Kỳ đang căng thẳng, đó là Moscow có thể sử dụng hải cảng Alexandroupolis của Hy Lạp để lưu thông hàng hóa mà không cần sử dụng hai eo biển Bosporus và Dardanelles của Thổ Nhĩ Kỳ.

Rõ ràng, với biến động bất ngờ hiện nay ở chính trường Mỹ và thế giới cùng với sự ảnh hưởng không ngừng của Nga đã khiến chuyến thăm của Tổng thống Obama đáng chú ý hơn bất cứ điều gì khác. Song, dù vậy, việc trấn an đồng minh của ông Obama nếu không mang một thông điệp nào đó của Donald Trump thì sẽ chẳng mang lại các tác động lớn bởi dẫu sau đó cũng là Tổng thống hợp pháp Hoa Kỳ được nước Mỹ lựa chọn, và có thể Trump sẽ có những quyết sách mới ảnh hưởng đến khu vực, thế giới.

Minh Đức