Tòa Tối cao Mỹ cho phép mang vũ khí ở nơi công cộng, bất chấp nhiều vụ xả súng gần đây

Theo Tòa án Tối cao, mọi người dân có quyền sở hữu súng và mang theo súng trong người ở nơi công cộng, miễn việc mang súng không được công khai

Tòa án Tối cao Mỹ đưa ra phán quyết hôm 23/6 rằng, Hiến pháp quy định quyền mang súng bên ngoài nhà. Đây là một quyết định quan trọng giải thích ý nghĩa của Tu chính án thứ hai.

Phán quyết 6-3 là quyết định quan trọng thứ hai của tòa án về quyền “giữ và mang vũ khí”. Trong một quyết định mang tính bước ngoặt năm 2008, lần đầu tiên tòa án tuyên bố bảo vệ quyền sở hữu súng của một người, dù chỉ giới hạn trong việc giữ súng ở nhà để tự vệ.

Vụ việc liên quan đến một luật của New York, yêu cầu cá nhân thể hiện nhu cầu đặc biệt để được cấp phép mang theo súng ngắn ở nơi công cộng. Nhà nước cấm mang súng ngắn một cách công khai, nhưng vẫn cho phép người dân đăng ký giấy phép để mang theo súng trong người.

Tuy nhiên, luật của New York ghi rằng, giấy phép chỉ có thể được cấp cho những người nộp đơn chứng minh được một số nhu cầu đặc biệt - vượt ra ngoài mong muốn chung về khả năng tự bảo vệ.

Các chủ sở hữu súng trong bang đã kiện, cho rằng yêu cầu này khiến công dân bình thường hầu như không thể có được giấy phép cần thiết. Họ cho rằng luật đã biến Tu chính án thứ hai thành một đặc quyền hạn chế, không phải là một quyền hiến định.

Tòa án đã đồng ý với những người phản đối luật của New York, nhưng vẫn để ngỏ việc cho phép các bang áp đặt giới hạn về việc mang súng.

Thẩm phán Clarence Thomas viết trong bản trình bày ý kiến ​​đa số: “Quyền mang vũ khí ở nơi công cộng nhằm tự vệ là quyền Hiến định. Do đó, pháp luật không thể yêu cầu một cá nhân chỉ có thể thực hiện quyền này sau khi chứng minh với các quan chức chính phủ rằng bản thân có một số nhu cầu đặc biệt".

Đồng quan điểm, Thẩm phán Brett Kavanaugh cho biết phán quyết không cấm các bang áp đặt những yêu cầu cấp phép đối với việc mang súng ngắn để tự vệ, chẳng hạn như lấy dấu vân tay, kiểm tra lý lịch và kiểm tra hồ sơ sức khỏe tâm thần.

Trong năm 2022, tính đến đầu tháng 6, các vụ xả súng hàng loạt đã khiến 1.357 người bị bắn, 278 người chết tại Mỹ. Cao hơn rất nhiều so với 802 người bị bắn với 152 người chết vào năm 2020

Ở hướng ngược lại, các Thẩm phán Sonia Sotomayor, Elena Kagan, Stephen Breyer đã đề cập đến các vụ xả súng hàng loạt gần đây ở Uvalde, Texas, Buffalo, New York và những nơi khác, nói rằng tòa án cần xem xét bạo lực súng đạn khi quyết định các vấn đề liên quan Tu chính án thứ hai.

Phán quyết có thể ảnh hưởng đến khả năng của chính quyền tiểu bang và địa phương trong việc áp dụng quy định về vũ khí. Tất cả các bang đều cho phép mang súng trong người ở nơi công cộng, mặc dù nhiều bang yêu cầu giấy phép do bang cấp.

Quyết định này làm dấy lên lo ngại về các luật tương tự như của New York ở một số bang khác, bao gồm California, Connecticut, Delaware, Hawaii, Maryland, Massachusetts và New Jersey, vốn giúp quan chức địa phương có quyền quyết định nhiều hơn trong việc từ chối yêu cầu cấp giấy phép.

Thống đốc Đảng Dân chủ của New York, Kathy Hochul, đã phản đối phán quyết của Tòa Tối cao, và đăng trên Twitter: "Thật đáng phẫn nộ giữa thời điểm quốc gia chìm trong bạo lực súng đạn, Tòa án tối cao đã bác bỏ luật của New York nhằm hạn chế những người có thể mang vũ khí khi ra đường".

Mặt khác, bà Hochul cũng kêu gọi Quốc hội củng cố luật súng liên bang bằng cách thu hẹp lỗ hổng, nâng độ tuổi mua vũ khí bán tự động từ 18 lên 21.

Linh La (theo NBC News, CNN)