Tổ kiểm tra bất đồng, dân tiếp tục… chờ!

Ông nói gà, bà nói vịt

Theo các thành viên tổ công tác gồm: Văn phòng tiếp công dân TP, Thanh tra TP và UBND Q.9, việc khiếu nại của hai hộ dân Nguyễn Văn Lộ (ở số 43, P.Phước Long A, Q.9) và Nguyễn Văn Địch (ở số 159 P.Phước Long A, Q.9) về việc Công ty phát triển Hàng Hải (CT Hàng Hải) lấy hơn 14.500m2 đất của hai ông không bồi thường là có cơ sở. Việc đền bù trước đây của CT Hàng Hải đã căn cứ theo văn bản 299/TTg ban hành năm 1980, trong khi tại thời điểm đền bù (năm 1997), văn bản 02/CT-UB ban hành năm 1992 đã có nhưng tổ đền bù lại không sử dụng. Việc sử dụng bản đồ địa chính lạc hậu đến 12 năm đã dẫn đến kết quả đo đạc không chính xác.

Tổ công tác đã tiến hành đo đạc, đối chiếu lại giữa hai văn bản và xác định diện tích đo theo văn bản 299/TTg lớn hơn rất nhiều so với diện tích đo theo văn bản 02/CT-UB. Số diện tích chênh lệch trên, CT Hàng Hải cho rằng đó là đất kênh rạch nên không đền bù cho người dân. Tuy nhiên, nhiều khả năng, số diện tích này là đất của người dân đã được họ cải tạo, sử dụng hợp pháp từ đất kênh rạch trước đây nhưng không được xem xét đền bù, hỗ trợ. Ngoài ra, căn cứ những tài liệu xác minh khác từ chính quyền địa phương và người dân cho thấy, nhiều khả năng đây là đất của hai ông Lộ và Địch.

Từ kết quả xác minh, tổ công tác đã có báo cáo gửi UBND TP.HCM kiến nghị giao UBND Q.9 xem xét giải quyết yêu cầu bồi thường của hai ông; cần xác định rõ phần đất có lô thửa của hai ông và phần đất kênh rạch do hai ông cải tạo sử dụng để giải quyết đúng bản chất vụ việc.

Tuy nhiên, tham gia tổ công tác còn có đại diện Sở Tài nguyên môi trường (TNMT), với vai trò là tổ trưởng tổ công tác, lại căn cứ trên những cơ sở xác minh khác đưa ra quan điểm ngược lại. Sở TNMT cho rằng, đã làm việc với ông Trần Văn Dinh (nguyên trước đây là thành viên tổ đền bù). Theo ông Dinh, việc đền bù được thực hiện rõ ràng, đầy đủ, sau đó đã được UBND P.Phước Long A thời kỳ đó xác nhận. Ông Lộ và ông Địch ban đầu không đồng ý cho kiểm kê, đền bù, nhưng sau đó đã chịu nhận tiền đền bù và cam kết không khiếu nại, tranh chấp đối với phần đất trên. Sở TNMT còn căn cứ vào giải trình của CT Hàng Hải, cho rằng việc bồi thường được thực hiện trên nguyên tắc đền bù đến đâu cắm mốc đến đó.

Sau khi đền bù xong, CT đã được chính quyền địa phương cho san lấp làm bãi container. Đối chiếu với bản đồ hiện trạng vị trí do Trung tâm đo đạc bản đồ lập với hồ sơ hiệp thương, đền bù trước đây, CT đã hoàn tất việc bồi thường theo xác nhận của UBND Q.9 trước đây. Sở TNMT đã gửi báo cáo nêu quan điểm riêng của Sở cho UBND TP kiến nghị kiểm tra, xem xét giải quyết việc ông Lộ, ông Địch yêu cầu bồi thường, hỗ trợ thêm hơn 4.700m2 đất và một phần biền rạch do hai ông cải tạo, sử dụng nhưng căn cứ trên… hồ sơ đền bù của CT Hàng Hải. Số còn lại hơn 9.800m2 đất không thụ lý giải quyết.

Sau một thời gian các thành viên tổ công tác liên nghành kiểm tra, đo đạc vụ việc tiếp tục rối

Mất hồ sơ, vô tư “vẽ”?

Theo người dân, việc Sở TNMT căn cứ vào lời khai của ông Dinh, xác nhận của UBND P.Phước Long A trước đây và giải trình của CT Hàng Hải… là chưa khách quan. Ông Dinh là một trong những cán bộ tham gia tổ đền bù trước đây đã ký xác nhận hồ sơ gốc kiểm kê, đền bù, giải phóng mặt bằng dự án đã bị thất lạc. Khi người dân khiếu nại, UBND Q.9 kiểm tra thì ông Dinh mượn hồ sơ do CT Hàng Hải cung cấp để làm việc. Vụ việc này đã bị Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q.9 lập biên bản vào năm 2008, ông Dinh ký tên thừa nhận hoàn toàn.

Trong báo cáo gửi UBND TP, Sở TNMT cho rằng, UBND P.Phước Long A và UBND Q.9 có quan điểm thiếu nhất quán qua các thời kỳ, thậm chí phủ định nhau, khiến người dân hiểu không đúng bản chất sự việc, dẫn đến khiếu nại không đúng, không có cơ sở. Tuy nhiên, theo UBND P.Phước Long A, việc họ có báo cáo số 74/UBND phủ nhận báo cáo số 119/BC của chính quyền UBND P.Phước Long A trước đây cho rằng CT Hàng Hải đã hoàn thành công tác đền bù là vì báo cáo số 119 căn cứ theo hồ sơ của CT Hàng Hải cung cấp nên không đáng tin cậy.

Bên cạnh đó, Sở TNMT căn cứ vào việc đối chiếu với bản đồ hiện trạng vị trí do Trung tâm đo đạc bản đồ lập với hồ sơ hiệp thương, đền bù trước đây cũng cần xem xét lại. Bởi bản đồ hiện trạng vị trí do Trung tâm đo đạc bản đồ lập mới thực hiện vào năm 2010. Còn hồ sơ hiệp thương, đền bù cũng là của CT Hàng Hải cung cấp. Cuối cùng, việc Sở TNMT lấy ý kiến CT Hàng Hải chỉ là một nguồn thông tin để tham khảo giải quyết vụ việc.

Theo các thành viên tổ công tác, thực tế việc sử dụng đất của ông Địch, ông Lộ không có cơ sở pháp lý nào chứng minh. Tuy nhiên, cũng không có cơ sở pháp lý nào để phủ nhận quá trình sử dụng đất của hai ông. Trên thực tế, do điều kiện tự nhiên của vùng đất này là đất kênh rạch chiếm tương đối lớn và xen kẽ trong đất ruộng của các hộ dân nên trong quá trình sử dụng, các hộ dân đã san lấp, cải tạo những phần đất rạch này trở thành ruộng sâu, sử dụng vào việc canh tác. Việc sử dụng phần đất này của hai ông trước đây cũng không có bất kỳ sự tranh chấp nào.

Trước sự bất đồng ý kiến trong nội bộ tổ kiểm tra, mới đây, các thành viên tổ kiểm tra đã có cuộc họp với Sở TNMT. Tại cuộc họp, các thành viên tổ kiểm tra đã kiên quyết không tán thành quan điểm của Sở TNMT nên hiện vụ việc đang chờ UBND TP quyết định.

Điều đáng nói, sau 17 năm trời “vác” đơn khiếu nại khắp nơi, nay ông Địch và ông Lộ đã ngoài 80 tuổi. Làm việc với chúng tôi, ông Lộ vừa nói chuyện vừa… nằm nghỉ mệt. Hiện ông đang điều trị bệnh gan mật tại Bệnh viện Thống Nhất, nhưng khi nghe có bất kỳ cơ quan nào đến tìm hiểu vụ việc, ông đều buộc con cháu chở về nhà. Tương tự, ông Địch cũng không còn đủ sức khỏe để mang đơn đi khiếu nại nữa. “Chúng tôi đã ở cái tuổi “gần đất xa trời”, chỉ mong trước khi nhắm mắt được nhìn thấy lẽ công bằng” - ông Địch nói.

 Phan Trí