Tình nhân và trang viết

Năm 2016, Giải thưởng văn học của Hội Nhà văn thành phố Hồ Chí Minh trao “Tặng thưởng” cho tập truyện ngắn và tùy bút Một phút tự do của Elena Pucillo Truong do Trương Văn Dân chuyển ngữ. 

Tôi nhớ, trước khi trao thưởng, trong phiên họp của Hội đồng văn xuôi, nhiều thành viên thấy tiếc. Giá như Một phút tự do chỉ in truyện ngắn thì giá trị phần thưởng cho tác phẩm văn chương sẽ cao hơn.

Bằng ngôn từ, bằng sắc thái cảm xúc, bằng phong cách, Elena Pucillo Truong đã chứng tỏ mình là một cây bút truyện ngắn vững vàng, dù Một phút tự do là quyển sách đầu tay. 

Ba năm sau, cũng tại buổi tổng kết và trao giải thưởng của Hội Nhà văn thành phố, một lần nữa, Elena Pucillo Truong cùng người bạn đời, dịch giả, nhà văn Trương Văn Dân, bước lên bục danh dự để nhận “Tặng thưởng” cho tập truyện ngắn và tạp bút Vàng trên biển đá đen. 

Tập truyện ngắn và tạp bút Vàng trên biển đá đen trong một lần ra mắt bạn đọc

Ba năm với hai tập truyện được hội nghề nghiệp trao Tặng thưởng văn chương, tên tuổi Elena Pucillo Truong và Trương Văn Dân đã dần trở nên thân quen đối với đồng nghiệp và độc giả, không chỉ riêng thành phố Hồ Chí Minh, nơi anh chị chọn làm chốn an cư. 

Hình ảnh ông chồng Việt mặt mũi hồn hậu chở bà vợ Tây tóc vàng mắt nâu xinh đẹp trên chiếc xe máy đời cũ, tà tà rong ruổi trên đường phố, khi đi đến hồ bơi Yết Kiêu, khi đi chợ, khi đến quán ăn, khi tụ họp bè bạn văn chương hay ngồi quán cà phê Đường sách, cà phê vỉa hè với những người bạn tâm giao... đã dần trở nên hình ảnh vừa quen, vừa đẹp. 

Hình ảnh đó dường như cũng kích thích sự tò mò khi biết đôi uyên ương ấy đã rời Milano, một thành phố lớn của miền bắc Ý, một trong những đô thị phát triển nhất châu Âu. Người chồng từ bỏ chức danh và việc làm ở một tập đoàn kinh tế đa quốc gia với mức lương cao. Người vợ rời bỏ vị trí của một giáo sư ngôn ngữ ở một trường đại học.

Đôi vợ chồng tình nhân ấy, thoát khỏi mọi thúc ép và ràng buộc, để định cư ở một thành phố còn bộn bề khó khăn, chỉ để được tự do sống một đời sống hướng nội và theo đuổi niềm đam mê chữ nghĩa. 

Elena Pucillo Truong và Trương Văn Dân a ngồi uống cà phê, vừa nhìn ngắm, vừa quan sát, vừa khám phá, vừa thu nhận bằng đôi mắt của một trái tim luôn khát khao sáng tạo.

Chút tò mò và ít nhiều thân tình, tôi đã tìm đến căn hộ của Elena Pucillo Truong và Trương Văn Dân ở trong một chung cư thang bộ nằm gần cầu Thị Nghè.

Bước vào căn hộ, chỉ sau ít phút nhìn ngắm và không cần phải hỏi han trò chuyện gì nhiều, tôi cũng có thể cảm nhận được phần nào niềm hạnh phúc mà Elena Pucillo và Trương Văn Dân mang lại cho nhau. 

Căn hộ 72 mét vuông, ngoài phòng khách, phòng bếp còn có hai phòng ngủ, phòng ngủ nào cũng có cửa sổ mở rộng. Phòng khách được chia làm hai. Một phần đặt bộ salon. Phần còn lại kê hai cái bàn, đặt gần nhau. Trên mỗi cái bàn là một laptop. Vợ ngồi làm việc ngay trước mặt chồng. Tôi không giấu được tò mò: “Anh chị ngồi bên nhau như vậy làm sao tập trung được, trong khi còn một phòng bỏ trống…”. Elena không để tôi nói hết câu, nói ngay. Chị nói tiếng Việt nghe khá rõ: “Không chịu được. Phải nhìn thấy nhau…”.       

Elena còn khoe chồng đã cho phá bỏ bức tường ngăn cách giữa phòng bếp và phòng khách, rồi lắp vào đó cái khung cửa bằng gỗ chia thành những cái ô nho nhỏ. Với khung cửa này, lúc ngồi trên ghế salon đọc sách hay ngồi bên bàn làm việc, chồng cũng thấy, cũng nghe được vợ vừa lúi húi làm thức ăn, vừa líu lo trò chuyện. 

Đôi vợ chồng tình nhân ấy, thoát khỏi mọi thúc ép và ràng buộc, để định cư ở một thành phố còn bộn bề khó khăn, chỉ để được tự do sống một đời sống hướng nội và theo đuổi niềm đam mê chữ nghĩa.

Bên ngoài tổ ấm của mình, dưới tầng trệt chung cư và trong khuôn viên của nó, quán xá san sát, nhộn nhạo, xô bồ, lại là nơi mà mỗi sáng cặp vợ chồng nhà văn Việt - Ý chọn cho mình một chỗ ngồi. Anh chị vừa ngồi uống cà phê, vừa nhìn ngắm, vừa quan sát, vừa khám phá, vừa thu nhận bằng đôi mắt của một trái tim luôn khát khao sáng tạo.

Elena thường nghĩ kỹ, khi ngồi trước bàn phím, chị gõ rất nhanh. Khi hoàn tất bản thảo, chị mail cho chồng, chuyển ngữ. “Dịch giả giữ được bao nhiêu phần trăm câu chữ của tác giả?”, tôi buột miệng. Dịch giả trả lời ngay: “Tôi tuân thủ nguyên tác một trăm phần trăm, bởi tôi vừa hiểu rõ tác phẩm, vừa nắm vững ngôn ngữ”. Anh chị cho tôi biết tin vui là tập truyện ngắn và tùy bút Một phút tự do của Elena sắp được ra mắt bằng tiếng Ý tại Ý. Hai tập truyện và tạp bút mới Vàng trên biển đá đen của Elena và Milano - Sài Gòn, đang về hay sang? của Trương Văn Dân được độc giả đón đọc và chia sẻ.  

Sở trường của Trương Văn Dân là tiểu thuyết. Anh vừa hoàn tất bản thảo quyển tiểu thuyết thứ hai Trò chuyện với thiên thần. 

Cũng cuồn cuộn suy tư, cũng xoáy vào sự nghiệt ngã của những số phận như trong tiểu thuyết Bàn tay nhỏ dưới mưa nhưng với Trò chuyện với thiên thần, Trương Văn Dân còn dẫn dắt người đọc tìm kiếm, chọn lựa một cách sống: “Sống không có nghĩa là lúc nào cũng có thể làm điều to tát nhưng quan trọng là biết làm nhiều điều nhỏ nhặt bằng tất cả tấm lòng”.  

Đó có lẽ cũng là cách sống mà nhà văn Elena Pucillo Truong và nhà văn Trương Văn Dân đang sống. Sống cho nhau. Sống vì nhau. Và sống cho trang viết. 

Bài và ảnh: Bích Ngân