PNO - “Tình một đêm” (one night stand), “bạn tình” (friend with benefits) hay “hẹn hò cho vui” (casual dating) - là những “định dạng mới” của quan hệ nam nữ đang dần phổ biến trong giới trẻ khắp thế giới.
Từ chỗ vốn là chuyện “chỉ thuộc về hôn nhân”, quan hệ tình dục đang trở thành một dạng quan hệ hoàn toàn “đối nghịch với hôn nhân”, thậm chí... thay thế hôn nhân. Những dạng quan hệ xa lạ với thói quen yêu đương của người Việt này được nhìn nhận ra sao? tác động thế nào đến hôn nhân? Mời các bạn tham gia trò chuyện với ba vị khách mời...
Ảnh minh họa
Phóng viên: Bạn có biết gì về “tình một đêm”? Nó có tác động đến cuộc sống của bạn?
Chị Võ Thị Hiền (chuyên viên tư vấn tâm lý, Tổng đài 1088): Tôi thuộc thế hệ 7X đời đầu. “Tình một đêm” là khái niệm tôi mới nghe sau này, dù hiện tượng này xuất hiện đã lâu, với rất nhiều hình thức. Ngày trước, hiện tượng này chủ yếu xuất phát từ lựa chọn giải quyết nhu cầu sinh lý của người nam, họ chọn kiểu quan hệ gọi nôm na là “ăn bánh trả tiền”. Càng ngày kiểu quan hệ càng vượt khỏi chuyện “mua bán”, chi phối nhiều người khi “bùng phát” ham muốn với nhau; nên đang dần phổ biến trong xã hội.
Chị Trương Mỹ Dung (biên tập viên, Công ty cổ phần dịch vụ thông tin Trẻ Thơ): Tình một đêm là một chuyến phiêu lưu tình ái bốc đồng, ngắn ngủi, không gắn với tình yêu hay trách nhiệm. Vì những thuộc tính đó, “tình một đêm” đã trở thành lựa chọn của một bộ phận giới trẻ khi cuộc sống ngày càng gấp gáp và nhiều áp lực, không còn nhiều thời gian cho chuyện yêu đương. Tôi nghĩ, “ăn bánh trả tiền” đã không còn là trung tâm của câu chuyện “tình một đêm”, mà kiểu “tình một đêm” tự nguyện đã trở nên phổ biến hơn rất nhiều.
Anh Lê Hoàng (photographer, Q.Bình Thạnh, TP.HCM): Kiểu “tình một đêm” tôi được nghe nhiều nhất là những cuộc tình chóng vánh bắt đầu từ những ứng dụng kết bạn trên mạng xã hội. Lựa chọn quan hệ kiểu này thường là những bạn trẻ, hoặc những người có gia đình nhưng quan niệm rất thoáng về tình dục. Họ thường không gắn tình dục với tình yêu, cũng không bị tình yêu hay hôn nhân ràng buộc thú vui phiêu lưu tình ái.
* Theo các bạn, tình dục có thực sự không liên quan gì đến hôn nhân và có thật sự độc lập với tình yêu?
Chị Võ Thị Hiền: Có lẽ tôi không còn trẻ để hiểu hết quan điểm của các bạn trẻ, nhưng với những trải nghiệm hôn nhân gần 20 năm của mình, tôi có thể đoan chắc là không cuộc hôn nhân nào không bị ảnh hưởng bởi những phiêu lưu tình ái bên ngoài. Bạn có thể nghĩ tình dục chỉ là chuyện của cảm xúc nhất thời, là chuyện phút giây; nhưng hôn nhân thực chất cũng được duy trì phần nào bởi tình dục.
Chị Trương Mỹ Dung: Tôi cũng thường nghĩ về mối quan hệ giữa tình dục và tình yêu. Tình yêu làm nảy sinh tình dục thì rõ rồi, nhưng còn tình dục? Người ta có thể có nó dù không có tình yêu, hoặc không làm ảnh hưởng đến tình yêu của họ với một người khác không? Vấn đề này dường như đã được tranh cãi rất nhiều.
Anh Lê Hoàng: Tôi cho là chúng có thể không liên quan đến nhau. Khi cả hai người trong cuộc đều nhận thức tình dục chỉ đơn thuần là bản năng, họ sẽ không làm khổ nhau bằng cách dùng nó để đo đếm tình yêu.
Chị Trương Mỹ Dung: Người ta còn cho rằng, với đàn ông tình dục chỉ là tình dục; còn với phụ nữ, tình dục gắn chặt với tình yêu. Một thời gian dài tôi đã tin như thế. Chỉ sau này tôi mới biết về những cô gái phóng khoáng, tìm đến những trang web kết bạn tình, rồi “làm bạn” chóng vánh như kiểu anh Hoàng nói, mà không hề nghĩ đến một tình yêu nào sau đó. Đó có thể là những cô gái có một quá khứ buồn, một hiện tại nhiều ẩn ức, nhưng dù sao thì họ cũng đã vượt qua những điều xưa nay người ta vẫn tin và áp vào phụ nữ.
Chị Võ Thị Hiền: Nhưng đó là khi họ còn độc thân và không bị ràng buộc vào một tình yêu nào. Khi bạn tự do, chuyện tình dục có thể tự do như thế. Nhưng, khi bạn đang ở trong tình yêu hay hôn nhân mà vẫn tìm kiếm tự do tình dục thì sẽ phát sinh nhiều vấn đề khó kiểm soát. Đó là chưa kể, chắc gì tình đã… “một đêm”? Khi lựa chọn tình một đêm, có thể người ta không chuẩn bị cho những - đêm - sau - đó; nhưng ai dám chắc mình có thể kiểm soát được bản thân khi chính sự “mất kiểm soát” về nhu cầu tình dục đã đưa họ đến với lựa chọn tình một đêm.
Anh Lê Hoàng: Tôi nghĩ, những nguy cơ chị Hiền đưa ra là có thật. Tuy nhiên, nếu bàn đến những phát sinh sau lựa chọn đó, vấn đề sẽ trở nên quá rộng, câu chuyện có thể rất dài; nằm ngoài những quan niệm và cả sự kiểm soát của chúng ta. Tôi vẫn cho rằng, bản chất của tình dục độc lập với tình yêu và hôn nhân, dù tình yêu và hôn nhân vẫn gắn với tình dục. Do quan niệm xã hội nên ít người dám công khai khẳng định điều đó. Còn chuyện “tình một đêm” có ảnh hưởng gì đến tình yêu/hôn nhân không lại là chuyện khác. Nó phụ thuộc vào bản lĩnh, nhận thức của những người trong cuộc.
* Thử đặt câu chuyện này vào gia đình bạn. Bạn nghĩ sao nếu người bạn đời của mình đang duy trì những cuộc “tình một đêm” ngoài hôn nhân?
Chị Võ Thị Hiền: Dĩ nhiên tôi rất buồn.
Chị Trương Mỹ Dung: Tôi chỉ mới kết hôn một năm nay nên chưa trải nghiệm nhiều trong đời sống gia đình, nhưng tôi cũng không phải là “người trẻ” theo kiểu “độc thân, vui tính, phóng khoáng” nữa. Ở độ tuổi của mình, tôi có điều kiện nhìn ngắm thế giới của các bạn trẻ độc thân và phần nào hiểu được điều gì đưa các bạn đến những cuộc tình chóng vánh. Nhưng hiểu là hiểu vậy thôi, tôi không thể chấp nhận nếu chồng mì nh có quan hệ tình dục với một người khác ngoài tôi. Khi đã bước vào hôn nhân, bạn buộc phải hiểu hết những cam kết của nó.
Anh Lê Hoàng: Cam kết đó là gì, nếu không phải là tôn trọng nhau, có trách nhiệm với nhau, cùng vun vén gia đình về cả tình cảm lẫn kinh tế? Nếu một người đàn ông tôn trọng vợ, có trách nhiệm với gia đình, chỉ xem “tình một đêm” là một cuộc vui cũng như một… cuộc nhậu thôi và với anh ấy, chuyện đó không liên quan gì đến tình yêu hay hôn nhân, thì có vi phạm cam kết hôn nhân không?
Chị Võ Thị Hiền: Theo tôi là có. Nó là biểu hiện ngược lại của sự tôn trọng người bạn đời. Khi người đàn ông lựa chọn vui thú bên ngoài như thế thì không thể nào nói anh ấy hoàn toàn tôn trọng người bạn đời.
Chị Trương Mỹ Dung: Tôi nghĩ vấn đề anh Hoàng đặt ra cũng thú vị. Nó chạm đến một chủ đề vẫn gây tranh cãi là có thể đem tình dục ra làm thước đo trách nhiệm/tình yêu của một ông chồng không? Xét về luật pháp và cả những lý lẽ bất tận của hôn nhân, điều này có thể “đúng” hoặc “không đúng”, “có thể chấp nhận được” hoặc “không”. Nhưng về tình, tôi e rằng nó không bao giờ là đúng. Không một người phụ nữ nào chấp nhận chuyện chồng mình “vui vẻ” với người khác. Đàn ông cũng vậy thôi. Một điều ta biết chắc sẽ làm cho người bạn đời buồn khổ, thì có cần phải tranh luận đúng sai nữa không?
Chị Võ Thị Hiền: Đúng vậy! Một cam kết cũng rất quan trọng trong hôn nhân là đặt mình vào vị trí của người kia để thấu hiểu và cân nhắc trước mọi hành xử. Đó là điều tôi thấy nhiều người thường bỏ qua mỗi khi đứng trước một lựa chọn nào đó, điều này rất nguy hiểm cho hôn nhân.
* Hiện nay, không ít cặp vợ chồng trẻ thỏa thuận sống một “không gian hôn nhân mở”: họ yêu thương, tôn trọng nhau nhưng không kiểm soát những mối quan hệ bên ngoài của nhau. Họ thậm chí còn chia sẻ với nhau về đời sống tình dục ngoài hôn nhân của mình. Điều này nghe có vẻ… hoang đường?
Anh Lê Hoàng: Nhưng nó có thật. Tôi biết một cặp vợ chồng như thế. Họ rất trẻ, cả hai đều giỏi chuyên môn của mình. Nhìn sự tự tin của họ, tôi có thể lý giải được phần nào cách sống đó. Không biết họ sẽ duy trì được bao lâu, có phát sinh những uy hiếp cho hôn nhân không, nhưng hiện họ rất ổn. Mọi thứ được trao đổi trong vui vẻ và đầy hiểu biết. Xin nhấn mạnh là họ vẫn rất yêu, tôn trọng và tự hào về nhau.
Chị Trương Mỹ Dung: Tôi nghĩ, nếu có lối sống như thế, họ là những người rất khác lạ trong cách nghĩ về hôn nhân. Nếu cả hai thật sự “thông” điều này, họ sẽ ổn về mặt quan điểm, không vấp phải những ràng buộc của đối phương. Nhưng, với những đòi hỏi của bản thân mỗi cuộc hôn nhân - về sự gắn bó, toàn tâm toàn ý của người bạn đời - tôi e là họ sẽ va vấp khi cứ “mở cửa hôn nhân”. Những gì họ làm xung đột gay gắt với một điều kiện căn bản của hôn nhân truyền thống là sự chung thủy.
Chị Võ Thị Hiền: Tôi nghĩ, nên xác định đó là hiện tượng mới của thời đại này, chỉ là hiện tượng riêng lẻ ở một số cặp vợ chồng cá biệt. Kiểu quan hệ này chắc chắn rất ít, vì nó đi ngược với tập quán hôn nhân của ta. Dù gì thì người Việt vẫn xem sự son sắt, riêng tư và kín đáo là giá trị của hôn nhân, tình yêu. Chúng ta xem vợ/chồng là người bạn đời với tất cả niềm tin. Chính cảm giác “chỉ một”, “duy nhất” cho ta sự an toàn, bình yên khi nghĩ về hôn nhân. Thêm nữa, trong hôn nhân truyền thống, chung thủ y không chỉ là tôn trọng bạn đời, mà còn là sự tự trọng.
Tôi không biết kiểu hôn nhân hiện đại, cởi mở như thế sẽ khiến người ta tự do thế nào, nhưng tôi vẫn rất trân trọng sự giữ gìn, gắn bó, thủ y chung của hôn nhân truyền thống. Tôi tin đa số những người vợ không đồng tình với lối sống cởi mở đó, vì bản năng của một phụ nữ cho cô ấy hiểu mọi sự va chạm thân thể đều có thể tạo ra những cảm xúc rất lạ. Không ai có thể chối bỏ, tình dục lắm lúc cũng cứu vãn được những cuộc hôn nhân đang bên bờ vực, vì nó làm cho người ta gần gũi nhau hơn, bùng nổ những cảm xúc tích cực với nhau. Với hai người xa lạ, nó cũng có thể tạo ra điều đó.
* Mỗi quan điểm đi về một ngả. Chuyện tình yêu xưa nay vẫn thế, dù xã hội có biến động đến thế nào, dù người ta có thể nghĩ “tình ái” đã được cởi trói. Đi sâu hơn vào vấn đề này chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện một khảo sát nhỏ với chủ đề quan niệm về tình dục - hôn nhân trên một số người dùng facebook Việt Nam. Bạn đọc hãy chờ đợi thêm những bất ngờ...