Tìm hệ giá trị cho văn học nghệ thuật trước thời đại mới

Hội nghị tập huấn lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật 2022 chủ đề Những vấn đề cơ bản đặt ra đối với văn học, nghệ thuật trước yêu cầu mới (do Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương tổ chức) vừa được khai mạc vào sáng ngày 9/8, tại TP. Long Xuyên, tỉnh An Giang.

Gần 300 đại biểu đại diện các Sở, ban ngành đoàn thể, hội văn học nghệ thuật, giảng viên các trường đại học, cán bộ quản lý văn hóa... đến từ tỉnh, thành phía Nam đã về tham dự hội nghị. 

Hội nghị tập huấn diễn ra nhân dịp kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng

Trong khuôn khổ hội nghị (kéo dài đến ngày 12/8), các chuyên đề sẽ được trình bày: Vấn đề xây dựng hệ giá trị văn học, nghệ thuật Việt Nam hiện nay; tiếp thu, vận dụng các lý thuyết văn nghệ nước ngoài vào điều kiện thực tế Việt Nam hiện nay; tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của các hội văn học nghệ thuật, hỗ trợ thực thi quyền tác giả trong sáng tạo văn học nghệ thuật; từ Hội nghị văn hóa toàn quốc 2021, những vấn đề đặt ra cho hôm nay và nhiều năm tới; âm nhạc Việt Nam trên không gian mạng; nâng cao giá trị tư tưởng nghệ thuật, bảo đảm tự do trong sáng tạo văn học nghệ thuật. 

Phát biểu tại lễ khai mạc hội nghị, PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương đặt ra yêu cầu: "Trong tình hình mới, văn nghệ sĩ cần làm sao cố gắng có được những tác phẩm lớn, ngang tầm với thời đại, ngang tầm với sự nghiệp đổi mới của đất nước. Muốn có tác phẩm lớn phải bắt đầu từ tự thân của người nghệ sĩ, sáng tạo bằng tình yêu dành cho quê hương đất nước, bằng sự tìm tòi trải nghiệm và dấn thân".

Âm nhạc trên không gian mạng là một trong những chuyên đề có tính thời sự được đề cập đến trong hội nghị

Đề cập đến vấn đề xây dựng hệ giá trị văn học nghệ thuật Việt Nam trước tình hình mới, GS.TS Hồ Sĩ Quý, Uỷ viên Hội đồng lý luận Trung ương, Nguyên Viện trưởng Viện thông tin KHXH, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam nhấn mạnh: ''Việc xây dựng hệ giá trị văn học nghệ thuật Việt Nam về thực chất là nhằm tìm kiếm các định hướng sáng suốt để văn học nghệ thuật nước nhà phát triển lành mạnh, văn nghệ sĩ sáng tạo được nhiều tác phẩm hay, có giá trị, có ích cho nhân dân, đất nước và cho bản thân nghệ thuật". 

Ông cho rằng với những yêu cầu như vậy, hệ giá trị văn học nghệ thuật Việt Nam một mặt, cần bao gồm trong nó những giá trị phản ánh được lý tưởng, niềm tin, kỳ vọng và nguyên tắc của văn học nghệ thuật Việt Nam. Nhưng mặt khác, cũng không được phép lảng tránh trách nhiệm tạo hành lang cởi mở cho sự phản ánh các giá trị đích thực của xã hội hôm nay và của đời sống văn học nghệ thuật hiện nay. 

"Tổ Quốc, nhân dân và tác phẩm" là ba yếu tố xây dựng hệ giá trị mới trong văn học nghệ thuật Việt Nam hiện nay được GS.TS Hồ Sĩ Quý đề xuất. Bởi lẽ, hệ giá trị văn học nghệ thuật "không thể là cái cản trở văn nghệ sĩ phản ánh chân thực đời sống xã hội", đồng thời phải là "ngọn đuốc giá trị soi cho cộng đồng" và cần là những tác phẩm-giá trị có sức sống, còn lại với thời gian. 

Nhân dịp kỷ niệm 134 năm ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng (20/8/1888-20/8/2022), đoàn đại biểu cũng có chuyến đi thăm khu lưu niệm Chủ tịch Tôn Đức Thắng (Ấp Mỹ An 2, xã Mỹ Hòa Hưng, TP. Long Xuyên).

Xuyên Giang