Tiểu thương đóng cửa sạp “né” kiểm tra: Đã đến lúc thay đổi cách kinh doanh

Sáng 19/6, nhiều tiểu thương và nhân viên bán hàng tại chợ An Đông không mở cửa kinh doanh như thường lệ mà tập trung ở khu vực cổng chợ. Bà Trần Thị Hiệp - chủ sạp kinh doanh áo dài tại chợ này - cho biết: “Đa số quần áo ở chợ đều không có hóa đơn đầu vào bởi hầu hết được tiểu thương mua vải rồi thuê thợ may sau đó mang tới bán. Chưa kể áo dài là mặt hàng khá đặc thù, khi lên phom phải có cườm, có thêu, có vẽ... mới bán được. Trong khi quản lý thị trường (QLTT) chắc chắn sẽ hỏi xuất xứ cườm, hóa đơn gia công, hóa đơn thuê, vẽ..., tiểu thương không có để xuất trình”.

Nhiều sạp kinh doanh ngành hàng may mặc, trang sức… tại chợ An Đông đóng cửa sáng 19/6 - ẢNH: HÀ DUYÊN

Ông Nguyễn Hữu Hùng - chủ sạp 27 chuyên kinh doanh vàng nữ trang - cho biết: theo quy định mới, các hộ kinh doanh vàng phải có hóa đơn điện tử đầu vào. Thế nhưng các hộ nhỏ lại chủ yếu mua vàng nữ trang từ khách vãng lai không có chứng từ. Sau đó tiệm gia công lại và trưng bày, bán cho khách hàng mới nên không thể có hóa đơn điện tử đầu vào theo quy định. Vì vậy nếu QLTT vào kiểm tra chắc chắn sẽ vi phạm.

Ông Đinh Hồ Duy Ngọc - Trưởng ban quản lý chợ An Đông - xác nhận có khoảng 30% số sạp (chủ yếu thuộc ngành hàng may mặc, nữ trang) trong chợ đóng cửa sáng 19/6. Ban quản lý cũng đã gặp gỡ, lắng nghe những bức xúc, khó khăn của tiểu thương để báo cáo cấp thẩm quyền, đồng thời sẽ hướng dẫn bà con kinh doanh đúng pháp luật.

Trước đó, việc các tiểu thương đóng cửa để “né” cơ quan chức năng vào mỗi đợt kiểm tra cũng đã diễn ra. Vào giữa tháng 4/2024, nhiều tiệm vàng ở TPHCM cũng đóng cửa, thậm chí dừng hoạt động cả nửa tháng để đối phó với việc thiếu giấy tờ, hóa đơn… Tình trạng tương tự cũng từng xảy ra ở chợ Bến Thành, Sài Gòn Square…

Luật sư Phạm Ngọc Hưng - Phó chủ tịch Trung tâm Trọng tài thương mại TPHCM - cho biết, hiện nay cơ quan thuế và lực lượng QLTT thường xuyên kiểm tra hóa đơn chứng từ đầu vào nhằm kiểm soát chất lượng, nguồn gốc hàng hóa trên thị trường. Tuy nhiên, với tập quán buôn bán nhỏ phổ biến, tiểu thương khó có thể đáp ứng ngay những yêu cầu này. Việc tiểu thương nghỉ bán để đối phó ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến sự lưu thông hàng hóa trên thị trường.

Ông cho rằng cơ quan quản lý nhà nước cần tìm cách giải quyết tổng thể tình trạng này. Theo đó, phải kiểm soát từ khâu nhập hàng, tránh hàng lậu, buôn bán tiểu ngạch. Những người buôn bán tiểu ngạch cũng phải xuất hóa đơn. Đồng thời, có những biện pháp hướng dẫn, giúp đỡ tiểu thương cách lấy hóa đơn sao cho hợp lệ. Các tiểu thương cũng phải tự bảo vệ mình bằng cách mua những mặt hàng ở nơi có thể xuất hóa đơn, hàng hóa có nguồn gốc rõ ràng.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển nhận định: “Nếu quan sát 3 năm gần đây, tức là từ năm 2022-2024 có một làn sóng đổi mới mạnh mẽ, từ thị trường chứng khoán, ngân hàng, doanh nghiệp hay cơ quan chức năng địa phương. Có thể thấy, tất cả những hoạt động không phù hợp với kinh tế cạnh tranh lành mạnh đang dần được loại bỏ. Điều này cho thấy Nhà nước đang quyết liệt xử lý và thay đổi trong tất cả lĩnh vực chứ không riêng lĩnh vực thương mại”.

Theo ông, trong số những người sai phạm, không phải ai cũng cố tình, tuy nhiên đây là những hoạt động trì trệ từ rất lâu đến giờ. Tiểu thương làm theo thói quen, những người thực hiện thì du di với những sai phạm này. Điều này khiến những tiểu thương làm đúng theo quy định nhà nước không có lợi thế cạnh tranh. “Tiểu thương phải nhìn đường dài, những người kinh doanh đúng pháp luật sẽ được bảo vệ. Những người buôn bán theo kiểu cũ, né tránh thuế, lách luật… sẽ không kinh doanh bền vững được” - ông Đinh Thế Hiển nhấn mạnh.

Mai Ca - Hà Duyên