Tiếng tàng héng(*)

“Ba em ngày xưa khó ơi là khó. Em với anh Thắng yêu nhau đằng đẵng mấy năm trường mà nào cầm tay nhau được, nói chi đến chuyện hôn hít. Lần nào cũng vậy, cứ thấy tụi em ngồi gần nhau một tí là y như rằng ông già kịp phát hiện và cảnh báo bằng tiếng tàng héng nghe rõ mồn một!”, Phụng - bây giờ đã là một bà mẹ sắp có sui - mở đầu câu chuyện. Thắng ngồi bên thỉnh thoảng phụ họa vợ bằng nụ cười hiền, giọng sôi nổi: “Mà lạ thật, không hiểu sao ông cụ nhạy lắm! Mới thấy thằng này có ý đồ cầm tay con gái mình là tiếng tàng héng tức thời vang lên. Run thấy bà nội!”.

Chúng tôi hình dung những đêm trăng sáng, dưới tán mận đầu hè nhà Phụng năm xưa, đôi trai gái ngồi tình tự trên bậc thềm hiên nhà, trong ánh trăng xuyên qua tán lá. Thơ mộng và lãng mạn biết bao nếu như chàng Thắng và cô nàng Phụng không bị canh chừng bởi tiếng tàng héng lạnh lùng luôn chực chờ phát ra từ đâu đó.

Những lứa đôi xưa hiếm khi hẹn hò nơi khác mà thường chọn nơi gặp nhau là nhà của cô gái. Có lẽ vì thế mà với nhiều người, đường đến nhà em là con đường xúc động, rung cảm nhất. Trong tán lá, lứa đôi mộng mị ấy, hai trái tim xao động mở đường đến với nhau qua tiếng cười khúc khích, qua những lời thì thầm, qua mắt nhìn nói thay bao điều. Xua nỗi thẹn thùng, em cầm trên tay chiếc quạt giấy thỉnh thoảng đẩy về phía mình làn gió ngào ngạt vì sợ lũ muỗi làm hại chàng.

Ảnh: Khắc Hiếu

Thềm hiên bấy giờ vắng bóng những đứa em nghịch ngợm. Chúng đã được bà mẹ cẩn thận dặn kỹ đừng bén mảng đến gần mà làm kinh động không gian riêng của chị. Không gian bình yên, thanh khiết như chỉ dành riêng cho đôi trẻ đang yêu. Nhưng chàng trai chớ vội nghĩ đó là vùng đặc quyền mà... manh động. Nhất cử nhất động của anh bấy giờ đều nằm trong tầm kiểm soát vô hình mà hiệu quả của ông bố vợ tương lai.

Anh định xích lại gần em chút nữa để thân mật hơn ư? Tiếng tàng héng lập tức vang lên từ cửa sổ phòng bên. Anh toan liều mình vuốt tóc nàng ư? Kìa, lại tiếng tàng héng vọng ra kịp thời từ sân thượng làm anh giật nẩy người. Lời cảnh báo đưa ra giới hạn rạch ròi: Anh có thể ngồi đến khuya, có thể thao thao ngàn lẻ một câu chuyện, nhưng xin đừng táy máy đôi tay. Con gái “qua” còn dại khờ lắm!

Năm năm dài như thế, anh bạn Thắng sống trong nỗi phập phồng thường trực của tiếng tàng héng. Cả khi ông cụ vắng nhà, như một phản xạ có điều kiện, anh vẫn nghe văng vẳng đâu đó âm thanh quen thuộc phát ra từ cổ họng của ông. Nhưng lạ một điều, theo lời Thắng, anh không vì thế mà cảm thấy phiền hà, ngược lại càng quý trọng người tình. Thềm hiên nhà Phụng đêm nào cũng lôi cuốn bước chân hồi hộp vì xúc động của chàng trai. Đến nỗi, gần 30 năm sau, ông cụ đã đi xa, tán mận đầu hè cũng không còn, anh và Phụng đã có với nhau hai mặt con, nhưng mỗi lần hồi tưởng, Thắng vẫn thấy mình sống lại nỗi bồi hồi trai trẻ...

Nỗi bồi hồi xúc động lan sang tất thảy chúng tôi. Ai đó bỗng buột miệng thở dài: “Bọn trẻ bây giờ sướng thật! Tự do, thoải mái, đâu bị bủa vây bởi tiếng tàng héng như thời tụi mình”. Nhưng lập tức, một người bạn khác tỏ ý không đồng tình. Anh cho rằng dù không còn lời khuyên răn, nhắc nhở khe khắt của người lớn, nhưng chắc gì bọn trẻ yêu nhau bây giờ cảm thấy tự do, hạnh phúc hơn.

Theo anh, không có bóng dáng ấm cúng, gần gũi - lắm lúc khắt khe - của cha mẹ, người thân bên cạnh, bạn trẻ có thể mất đi phần nào cái thấp thỏm lo âu, hồi hộp, mất đi sự tỉnh táo, sáng suốt tạo dựng nét trong sáng của tình yêu lứa đôi... Xét cho cùng, sự kỹ lưỡng - thậm chí khó tính - của cha mẹ là nhằm bảo vệ cái tình ngây thơ, trong sáng cho con trẻ, hướng con trẻ đến một tình yêu chân chính, vững bền, không dễ dãi với chính mình.

Có lẽ bạn tôi nói đúng. Sẽ thiệt thòi biết mấy với những lứa đôi yêu nhau bây giờ thiếu vắng tiếng tàng héng của người già. n

(*) Phương ngữ - ho khẽ, làm hiệu để lấy giọng ( = đằng hắng, tằng hắng).

Nguyễn Đình Xê