Tiền kỷ niệm, cây tài lộc làm từ tiền thật vào mùa

Hiện các điểm bán tiền kỷ niệm lì xì tết Nguyên đán 2020 đã rất nhộn nhịp, giá các loại tiền này cao gấp bốn đến vài chục lần mệnh giá tiền thật. Cây tài lộc được kết bằng tiền thật cũng hút khách, nhưng chuyên gia luật khuyến cáo “coi chừng bị xử phạt về hành vi phá hoại, hủy hoại tiền Việt Nam trái pháp luật”.

Tiền in hình chuột đẩy giá cao chót vót

Bộ Tài chính Mỹ và Cục In ấn Mỹ (BEP) cho ra đời dòng sản phẩm tiền 2 USD mạ vàng hình con chuột nhằm phục vụ nhu cầu quà tặng dịp tết Canh Tý 2020. Tờ tiền 2 USD được nhập khẩu chính ngạch từ Mỹ in hình chuột vàng, đặt trong một bao da rất sang trọng kèm một giấy chứng nhận được in phản quang bảo an nhằm đảm bảo nguồn gốc thương hiệu sản phẩm, một bao lì xì để đựng đồng 2 USD mạ vàng và giấy chứng nhận. Tờ tiền 2 USD in hình chuột có giá 7,36 USD (chưa đến 200.000 đồng/tờ) nhưng hiện được các chủ cửa hàng rao giá 300.000-450.000 đồng/tờ. 

Tiền USD in hình chuột, bọc trong bao gia đang được các đầu mối đẩy giá lên gấp nhiều lần giá trị thực

Tính - chủ một cửa hàng chuyên bán tiền kỷ niệm trên đường Ung Văn Khiêm, Q.Bình Thạnh, TP.HCM - cho biết, những năm trước, tiền USD in hình dê, heo khó tiêu thụ. Dự đoán năm nay, tiền USD in hình chuột sẽ thu hút người mua vì đây là con vật đứng đầu 12 con giáp. Hiện tờ 2 USD đang được rao bán trên mạng với giá 300.000 đồng/tờ. “Cận tết các năm, giá tờ 2 USD in hình các con vật đều được nâng lên 450.000-500.000 đồng/tờ” - Tính nói. 

Theo Tính, mặc dù 2 USD in hình các con vật là tiền kỷ niệm, không có giá trị lưu thông nhưng nếu muốn, vẫn có thể dùng hóa chất tẩy sạch hình ảnh con vật trên tờ tiền rồi đem bán tại các đại lý thu đổi ngoại tệ, vì Chính phủ Mỹ cho phép một số công ty dùng tờ 2 USD thật để in chồng lên ảnh các con giáp. Hiện giá thu mua tờ 2 USD đã tẩy khoảng 45.000 đồng nhưng hiếm ai bán, vì giá trị của loại tiền kỷ niệm nằm ở hình in, biểu tượng của sự may mắn. 

Ngoài tờ 2 USD in hình con giáp, năm nay, còn xuất hiện tờ 2 USD mạ vàng tưởng nhớ sự kiện ngày 11/9/2001 ở tòa tháp đôi, tờ 2 USD mạ vàng thật 22 kara, tờ 2 USD mạ vàng hình cựu Tổng thống Mỹ Obama, tờ 2 USD mạ vàng kỷ niệm ngày Quốc khánh Mỹ, tờ 2 USD mạ vàng hải quân, không quân, bộ binh… Những tờ tiền này đang được bán với giá 500.000 đồng/tờ.

Bán cây tài lộc bằng tiền thật

Vài năm trở lại đây, nhiều người lấy tiền đồng Việt Nam (tiền thật) xếp thành các loại cây tài lộc để bán. Mỗi cây tài lộc được làm từ 29, 39, 52, 69, 79 hoặc 109 tờ tiền thật, đủ mệnh giá. Hình gấp bằng tiền gắn trên cây thường là hình bướm, trái tim, hình quạt. Mỗi cây tài lộc này có giá khác nhau tùy số tiền gắn trên cây, dao động từ 319.000-1.890.000 đồng/cây. 

Chị Nguyễn Thu Thủy - chủ cửa hàng Cây Tiền Tài Lộc, trên đường Tô Hiến Thành, Q.10, TP.HCM - cho biết, cây có 39 tờ tiền rất thu hút khách. Từ tháng Chín âm lịch đến nay, chị đã làm trên 1.000 cây, xuất đi nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Hiện mỗi ngày chị đều nhận 20-50 đơn đặt hàng. Năm nay, cửa hàng thiết kế độc quyền cây tài lộc hình dáng bông sen, vừa ra lò khách đã tranh nhau mua do lạ, đẹp.

Nói về việc dùng tiền thật để xếp hình trang trí, luật sư Nguyễn Văn Hậu - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài thương mại, Hội Luật gia Việt Nam - cho biết, Bộ luật Hình sự năm 1985 quy định: “Phạt tù từ 5-15 năm đối với hành vi phá hủy tiền tệ; phạm tội trong trường hợp đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù từ 10-20 năm, chung thân hoặc tử hình. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự năm 1999 lại không đề cập đến tội phá hủy tiền tệ. Có thể hiểu rằng, hành vi phá hủy tiền tệ của chính mình không còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự. 

Tuy nhiên, ngày 30/6/2003, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 130/2003/QĐ-TTg nghiêm cấm hành vi hủy hoại tiền Việt Nam dưới bất cứ hình thức nào. Người nào có hành vi “phá hoại, hủy hoại tiền Việt Nam trái pháp luật”, sẽ bị xử phạt hành chính từ 10-15 triệu đồng. Do đó, việc dùng tiền thật để làm cây tiền trang trí, vô ý làm rách, hư tiền, vò nát tiền… thì bị xem là hủy hoại đồng tiền, có thể bị phạt. 

Thanh Hoa