Tiếc nuối với thương hiệu bia Sài Gòn nhưng Sabeco phải thay đổi

Sự thay đổi, có lẽ theo lời một chuyên gia cho rằng từ việc một tập đoàn tư bản nước ngoài nắm quyền chi phối, và đồng thời Sabeco cũng sẽ trở thành một doanh nghiệp niêm yết.

Doanh nghiệp niêm yết thì có thay đổi nhiều so với doanh nghiệp chưa niêm yết, cốt lõi nhất ở chỗ nhiều thứ rõ ràng hơn (chứ chưa hẳn rõ ràng được 100%), nề nếp hơn theo thông lệ quốc tế chứ không chỉ “đóng cửa bảo nhau” là được.

Sau phiên đấu giá mà tỉ phú Thái đã gom đến hơn 53% cổ phần, Sabeco được kỳ vọng sẽ có sự thay đổi.

Lên sàn rồi, nhất cử nhất động được thị trường chứng khoán giám sát và tác động trực tiếp đến giá cổ phiếu. Thị trường và các nhà đầu tư có quyền lực lớn hơn và trở thành những người phán quyết hơn cả so với tỉ lệ hơn 53% cổ phần của ông tỉ phú Thái kia.

Tất nhiên trên Facebook hai ngày qua cũng không ít những “nỗi lo” vì quá… rảnh rỗi. Lo Sabeco “biến chất” theo tỉ phú ngoại, lo thế lực nào đó “thọc tay” vào điều khiển Sabeco, lo người Việt uống bia Sài Gòn nhưng làm giàu cho “đại gia” nước ngoài…

Cứ như, tỉ phú kia không biết khôn vậy. Hàng tỉ USD tỉ phú Thái bỏ ra, họ có dại làm cho Sabeco làm ăn thất bát? Hay họ sẽ phải cải tổ cơ cấu, chấn chỉnh hoạt động để Sabeco có tính cạnh tranh mạnh hơn, doanh thu và lợi nhuận tăng hơn nữa để thực sự “đẻ ra trứng vàng” cho họ?

Tỉ phú Thái mà ăn nên làm ra thì không lẽ chúng ta không được gì sao? Ngược lại là khác: Thêm nhiều việc làm, đóng góp nghĩa vụ thuế tăng, người lao động cũng sẽ được thêm quyền lợi…

Tôi vẫn sẽ uống bia Sài Gòn mà không vì nó đã bị tỉ phú Thái thâu tóm. Việc phân chia nó thuộc về ai không mang ý nghĩa gì nhiều bằng câu chuyện nó sẽ được thay đổi như thế nào trên thị trường sau thời điểm 18/12/2017.

Và bia Sài Gòn không chỉ mạnh trên “sân nhà” mà còn cả một thị trường rộng lớn nơi “biển lớn” cần bước ra và khai phá mà với thế mạnh của tỉ phú Thái giúp cho bước đi này ngắn lại hoặc thuận lợi hơn chăng?

Một chút tiếc nuối có thể đó cũng là nét đẹp cố hữu trong lòng người tiêu dùng Việt với thương hiệu bia Sài Gòn. Nhưng thị trường là thị trường. Nước Mỹ cường quốc là thế nhưng có doanh nghiệp tầm vóc hàng chục tỉ USD vẫn bị nước ngoài mua bán và sáp nhập.

Lợi ích ở đây phải được nhìn từ lăng kính chung là thị trường và số tiền thuế đóng góp cho nhà nước sở tại. Bởi một doanh nghiệp dù to thế nào đi nữa, có do người Việt nắm 100% cổ phần đi nữa nhưng nếu không đóng góp thuế tốt thì cũng chẳng có ý nghĩa thiết thực gì cho xã hội và đất nước.

Dù có chút tiếc nuối đối với thương hiệu bia Sài Gòn, nhưng thị trường là thị trường...

Nhưng từ trường hợp điển hình đấu giá cổ phần và cổ phần hóa bia Sài Gòn chúng ta còn mong mỏi, chờ đợi một sự thay đổi khác: Là thấy được lợi ích của cổ phần hóa mà thúc đẩy nhiều doanh nghiệp lớn khác tăng tốc cho hành trình này.

Vì sao bao doanh nghiệp nhà nước lớn lâu nay ì ạch cổ phần hóa? Nguyên nhân chính là do sự trì trệ, níu giữ quyền lực và lợi ích cục bộ, của một nhóm người và một số người.

Nhưng thực trạng đó lại rất bất lợi và nguy hại đối với lợi ích quốc gia vì sự nhập nhằng không phân định rõ giữa quản lí và điều hành doanh nghiệp, vì sự hoạt động kém hiệu quả và đóng góp cho ngân sách thấp, vì một “sự nghiệp cha truyền con nối” trong doanh nhgiệp nhà nước đã quá trầm trọng…

Thụy Du