Tích cực chuyển đổi số để bệnh nhân đỡ nhọc, phiền

Ứng dụng 4.0 giúp rút ngắn thời gian khám chữa bệnh tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang (TP Hà Nội) - Ảnh: Huyền Anh

Mệt mỏi vì chờ đợi

Mắc bệnh tự miễn mạn tính, 2 năm nay, tháng nào, bà P.T.K. (70 tuổi) cũng phải tới Bệnh viện Bạch Mai để lấy thuốc theo bảo hiểm y tế. Do nhà ở xa, mỗi lần đi khám, bà phải đi từ lúc 4g và có mặt ở bệnh viện lúc gần 5g sáng. Lúc này, đã có cả trăm người đứng trước cổng chờ bảo vệ mở cửa để đổ về khu vực khám bệnh của mình. 

Dù luôn có mặt sớm nhưng sau khi đưa giấy hẹn, nhận phiếu, bà K. thường nhận phiếu có số thứ tự trên 10. Sau khi lấy số thứ tự, bà K. cùng các bệnh nhân khác phải xếp hàng dài chờ đợi: chờ được bác sĩ khám, chờ lấy máu, chờ kết quả xét nghiệm, chờ phát thuốc… Khu vực nào cũng đông người chờ. Những hàng ghế ở bệnh viện luôn chật kín khiến nhiều người không có chỗ để ngồi. 

Thông thường, với số phiếu từ 12 đến 15, bà K. sẽ kết thúc việc khám bệnh vào khoảng 10g đến 10g30. Thế nhưng, gặp lúc máy tính của bệnh viện trục trặc, bà phải chờ lâu hơn. Bà K. kể: “Có lần, tôi đã khám và xét nghiệm xong nhưng khi làm thủ tục lưu hồ sơ, thanh toán thì máy tính hỏng cả tiếng đồng hồ. May mà tôi cũng lấy được thuốc trước khi nhân viên bệnh viện hết ca làm việc buổi sáng. Máy tính của bệnh viện thường xuyên bị đơ, rất chậm chạp”. 

Theo bà K., chỉ riêng việc xếp hàng chờ lấy thuốc cũng mất từ 35-40 phút. May là khu vực này có loa để bệnh nhân nghe được nhân viên nhà thuốc gọi tên mình. Bà kể: “Năm ngoái, tôi khám ở khu vực dịch vụ, nhà thuốc ở cạnh đó còn không có loa thông báo. Mọi người phải xúm xít, chen lấn nhau để cố tới gần nghe cho rõ. Cảnh tượng rất hỗn loạn”. Bà nói, cứ tới ngày đi lấy thuốc là bà lại thấy ngán ngẩm, mệt mỏi.

Nhân viên Bệnh viện Thống Nhất (TPHCM) túc trực ở ki ốt thông minh để hướng dẫn bệnh nhân đăng ký khám bệnh, lấy số thứ tự - Ảnh: Phạm An

Bắt xe đi đến cơ sở Tân Triều (tỉnh Quảng Ninh) của Bệnh viện K từ lúc tờ mờ sáng, chị N.T.S. (28 tuổi) thấy có hàng trăm người xếp hàng chật cứng ở khu khám dịch vụ dù chỉ mới hơn 5g. Sau khi xếp hàng đăng ký, chị lại “sốc” hơn khi ở khu đóng tiền tạm ứng, nhân viên thông báo không có dịch vụ thanh toán bằng quẹt thẻ hay quét mã QR. Do không mang đủ tiền mặt, cũng không mang thẻ để tìm cây ATM rút tiền, chị đành chạy đi mua đồ, chuyển khoản cho cửa hàng để lấy tiền mặt đóng viện phí.

Khi quay lại, chị S. mất thêm nửa giờ xếp hàng chờ đến lượt đóng tiền. Chị S. băn khoăn: “Thời đại 4.0 mà sao bệnh viện vẫn không triển khai ứng dụng để thanh toán không dùng tiền mặt? Mang tiền tới những khu vực đông đúc như vậy rất dễ bị móc túi, đánh rơi”.

Không thể giảm tải, nếu…

Cũng mắc bệnh mạn tính nhưng việc đi khám bằng thẻ bảo hiểm y tế của ông N.V.T. (65 tuổi) lại nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Ông T. mắc bệnh tiểu đường nhiều năm nay. Hằng tháng, ông đến Bệnh viện Đa khoa Đức Giang khám theo lịch hẹn trước với ngày, giờ cụ thể. Bệnh nhân chỉ cần đến trước 15 phút so với giờ hẹn. 

Quy trình từ khi khám tới khi lãnh thuốc chỉ mất 25 phút. Khi đến bệnh viện, ông đăng ký khám bằng Face ID hoặc căn cước công dân gắn chip, chỉ mất 1 phút. Nếu phải làm thêm xét nghiệm khác, ông mất thêm hơn 1 giờ và kết quả sẽ được gửi bằng tin nhắn điện thoại và bác sĩ sẽ cập nhật vào phần mềm quản lý bệnh viện (HIS). 

Thanh toán buộc dùng tiền mặt tại Bệnh viện K, cơ sở Tân Triều (TP Hà Nội) - Ảnh: Huyền Anh

Bệnh viện gọi đây là mô hình khám bệnh “khoang máy bay”. Bệnh nhân có lịch hẹn trước như cách đặt vé máy bay theo nhu cầu và thực tế của khoa, phòng. Tại bệnh viện, mọi thông tin của người bệnh đã được cập nhật cho bác sĩ nên không có cảnh xếp hàng, lấy số. Theo lịch hẹn, bệnh nhân vào gặp thẳng bác sĩ. Khi bệnh nhân được chỉ định đơn thuốc, hệ thống phần mềm từ máy tính của bác sĩ sẽ kết nối thẳng tới quầy thuốc của bệnh viện. Quãng thời gian bệnh nhân di chuyển từ phòng khám tới nhà thuốc, nhân viên nhà thuốc đã chuẩn bị sẵn thuốc theo đơn và khi tới nơi, bệnh nhân đã có thuốc.

Ông Nguyễn Văn Thường - Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đức Giang - cho biết, mỗi ngày, bệnh viện tiếp nhận khoảng 1.700-2.000 bệnh nhân đến khám, gần 900 giường nội trú hầu như luôn kín chỗ. Trước đây, khi chưa ứng dụng mạnh công nghệ thông tin vào hoạt động khám chữa bệnh, tình trạng quá tải thường xảy ra, đặc biệt là đầu giờ sáng, đầu tuần ở khu khám bệnh, quầy thuốc và khu vực thanh toán. Từ khi áp dụng công nghệ thông tin vào quản lý, dù số nhân sự không đổi, số bệnh nhân liên tục tăng, bệnh viện cũng không bị quá tải.

Việc đặt lịch hẹn giúp cân đối lượng bệnh nhân khám trong cả ngày, tránh dồn cục vào buổi sáng. Các ứng dụng khác cũng giúp giảm từng công đoạn, thủ tục khi bệnh nhân nhập viện. Theo ước tính, nếu xét nghiệm máu, chụp X-quang, siêu âm, điện tâm đồ, nội soi… 1 bệnh nhân khám vào buổi sáng mất tổng cộng 1,5 giờ thay vì hơn 3 giờ như trước, thời gian cấp phát thuốc cũng giảm từ 12 phút xuống còn hơn 1 phút. 

Ông Nguyễn Văn Thường khẳng định: “Để phục vụ tốt cho bệnh nhân, bệnh viện buộc phải chuyển đổi số. Không ứng dụng công nghệ, không thể giảm tình trạng ùn ứ bệnh nhân ở khâu khám bệnh, phát thuốc”. 
Tuy nhiên, nhìn vào bức tranh chung của ngành y tế hiện nay, có thể thấy, việc chuyển đổi số đang rất chậm chạp. Nghị quyết số 02/NQ-CP của Chính phủ ban hành ngày 1/1/2019 yêu cầu 100% bệnh viện phối hợp với các ngân hàng, tổ chức cung ứng, dịch vụ trung gian để thu viện phí bằng phương thức không dùng tiền mặt, ưu tiên giải pháp thanh toán trên thiết bị di động, thanh toán qua thiết bị chấp nhận thẻ và hoàn thành trước tháng 12/2019. Thế nhưng đến nay, chưa nhiều bệnh viện thực hiện yêu cầu này.

Cuối tháng 7/2023, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã ký ban hành chỉ thị về việc tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh gắn với chuyển đổi số. Chỉ khi lãnh đạo các cơ sở y tế có quyết tâm cao, việc chuyển đổi số mới chuyển biến nhanh chóng, tích cực.

 Huyền Anh