Thưởng Tết 2014: Ảm đạm vì doanh nghiệp giải thể, phá sản

Bức tranh xám xịt của ngành xây dựng

Theo ông Phạm Văn Thanh, Trưởng phòng Chính sách lao động việc làm (Sở LĐ-TB-XH Hà Nội), năm 2014, toàn Hà Nội có khoảng gần 2.000 doanh nghiệp (DN) phá sản, giải thể. Phần lớn trong số này là các DN hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, kinh doanh bất động sản. Tại TP.HCM, theo thống kê mới nhất của UBND TP, có tới 10.000 căn hộ và 120ha đất nền đang tồn kho. Trong số 1.386 dự án phát triển nhà thì có tới 712 dự án ngừng triển khai, 85 dự án bị thu hồi. Cả TP có 479 sàn giao dịch bất động sản thì có tới 50% sàn ngừng hoạt động, giao dịch.

Bức tranh tối màu của thị trường bất động sản đã liên tiếp kéo hàng loạt các công ty xây dựng, sản xuất và cung ứng nguyên vật liệu… rơi vào ngõ cụt. Phương Danh Mạnh - kỹ sư Công ty CP Xây dựng Đ.P. (Hà Nội) nhiều tháng nay phải “ngồi nhà” vì công ty không nhận được hợp đồng. Khi hỏi về thưởng Tết, anh Mạnh không tỏ ra hào hứng: “Với tình hình tài chính của công ty cạn kiệt như hiện nay, chúng tôi chỉ mong được trả lương đầy đủ, được hỗ trợ tiền khi công ty không có việc cho lao động. Thưởng Tết ở thời điểm này có vẻ… xa xỉ”.

Một cán bộ của Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và xây dựng HUD-CIC (thành viên của Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị Việt Nam-HUD) tiết lộ, tiền lương của người lao động (NLĐ) chỉ được trả sau mỗi đợt quyết toán công trình. Trước đó, để đảm bảo đời sống NLĐ, nhân viên được “tạm ứng” năm triệu đồng. Tuy nhiên, năm 2013, hầu hết các công trình của HUD-CIC tham gia đều bị đình đốn, nguồn tiền gặp khó nên nhân viên chỉ được tạm ứng khoảng ba triệu đồng. “Tết năm ngoái, mức thưởng bình quân của nhân viên công ty từ một-hai triệu đồng nhưng nhiều khả năng năm nay sẽ chỉ còn một nửa”, vị cán bộ này cho hay.

Tại Hưng Yên, bà Bùi Thị Doan, Trưởng phòng Lao động - tiền lương (Sở LĐ-TB-XH tỉnh Hưng Yên) cho hay, các DN xây dựng, sản xuất nguyên vật liệu… gần như đã “bất động”. Các DN, đặc biệt là DN xây dựng đến thời điểm này đều chưa có kế hoạch thưởng Tết bởi còn trông chờ vào nguồn thu, thanh toán công nợ... Tuy nhiên, bà dự đoán, mức thưởng cao nhất cũng không quá một tháng lương.

Nhiều doanh nghiệp chưa có kế hoạch thưởng Tết vì còn chờ... nguồn thu (ảnh chỉ mang tính minh họa)

Doanh nghiệp giải thể, người lao động trắng tay

Hiện nay, sở LĐ-TB-XH tại các địa phương đã bắt đầu gửi công văn yêu cầu các DN báo cáo về tình hình thưởng Tết. Ông Phạm Văn Thanh cho hay, lương thưởng năm 2013 trong các lĩnh vực ngoài xây dựng cũng chỉ có thể gắng gượng cho bằng năm cũ.

 Theo ông dự đoán, mức thưởng phổ biến ở các DN có vốn Nhà nước vào khoảng năm-bảy triệu đồng. Ở các DN đầu tư nước ngoài, mức cao nhất cho lãnh đạo khoảng 30 triệu đồng. LĐ phổ thông hầu hết đều được hưởng tháng lương thứ 13. Ở các DN tư nhân, mức thưởng phổ biến từ hai-ba triệu đồng. Thông tin từ lãnh đạo Sở LĐ-TB-XH tỉnh Bắc Ninh, hầu hết công nhân làm việc tại các nhà máy chỉ có mức thưởng từ 500.000đ - hai triệu đồng.

Điều đáng nói, sẽ có không ít NLĐ phải trải qua một kỳ Tết Nguyên đán khó khăn vì tình trạng DN phá sản và giải thể. Thống kê mới nhất của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và đầu tư) cho thấy, tháng 11/2013 có hơn 5.000 DN giải thể và ngừng hoạt động, nâng tổng số DN ngừng hoạt động và giải thể trong 11 tháng là 54.932 DN, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2012. Đây có thể xem là con số cao kỷ lục từ trước tới nay.

Rõ ràng, với các DN giải thể, không chỉ không có tiền thưởng Tết, NLĐ còn phải khốn khổ mới có thể lấy được tiền nợ đọng. Ngay cả đối với những LĐ may mắn tìm được việc thì tiền thưởng Tết cũng chỉ còn lại không đáng kể, bởi tiền thưởng hầu hết được tính theo thời gian LĐ trong năm, chưa kể đến thời gian thử việc có thể kéo dài.

 Huyền Anh