Thực phẩm chức năng giảm cân chứa chất độc hại có thể gây tử vong

Mới đây, thông qua chương trình giám sát chủ động, các cơ quan chức năng đã phát hiện một số sản phẩm (SP) giảm cân, chủ yếu là thực phẩm chức năng (TPCN), có chứa sibutramine - chất gây hại cho tim mạch.

Sibutramine là hoạt chất đã bị Cục Quản lý dược, Bộ Y tế cấm sử dụng từ năm 2011. Đây là hoạt chất làm giảm cảm giác thèm ăn, giúp người béo phì giảm cân nhưng rất nguy hiểm do tác động xấu đến tim mạch.

Ông Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (ATTP), Bộ Y tế - vừa ký công văn yêu cầu  giám đốc các sở y tế, trưởng ban quản lý ATTP các tỉnh, thành phố chỉ đạo cơ quan chức năng ở địa phương triển khai lấy mẫu trên diện rộng, tập trung vào nhóm thực phẩm chức năng giảm cân để đánh giá chất lượng, độ an toàn và phát hiện SP có sibutramine để cảnh báo người tiêu dùng. 

Trước những tác hại của TPCN giảm cân, năm 2008, Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã điều tra và phát hiện 28 nhãn hiệu thuốc giảm cân đang lưu hành trên thị trường chứa các chất độc hại cho tim mạch, huyết áp, thận và mật như sibutramine, fenproporex, fluoxetine, bumetanide, furosemide, rimonabant, cetilistat, phenytoin, phenolphthalein; đến năm 2013, con số này tăng lên 72 nhãn hiệu. Đến nay, FDA đã phát hiện 102 nhãn hiệu thuốc giảm cân chứa các chất độc hại. 

Best Slim bị cấm vẫn rao bán công khai.

Hiện nay, các loại TPCN giảm cân đang lưu hành tại Việt Nam đều có xu hướng làm giảm cảm giác thèm ăn thay vì gây tiêu chảy, tiểu nhiều như trước đây. Điển hình như TPCN giảm cân hiệu Lishou, giá 550.000 đồng/SP; cùng thương hiệu nhưng có nhiều xuất xứ như Thái Lan, Trung Quốc, Việt Nam…

Lời quảng cáo SP này thường nhắm vào việc ức chế cảm giác thèm ăn. Sản phẩm bán chạy không kém Lishou là TPCN giảm cân hiệu Best Slim - từng bị FDA cấm lưu hành và thu hồi tại Mỹ do chứa sibutramine.

Tại nhà thuốc Hải Huy (đường Bùi Văn Thủ, xã Bà Điểm, H.Hóc Môn, TP.HCM), TPCN Best Slim được quảng cáo bán rất chạy mặc dù có giá 600.000 đồng/SP. Do khu vực này đông công nhân, người thu nhập thấp nên chủ tiệm sẵn sàng xé lẻ ra bán 5 - 10 viên/lần cho những ai muốn giảm 2 - 3kg.

Tuy nhiên, điều đáng quan tâm là SP này không có thông tin của nhà nhập khẩu và phân phối - dấu hiệu mà Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM đánh giá là hàng lậu. 

Bộ Y tế từng đình chỉ lưu hành một số TPCN vì có chứa hoạt chất sibutramine nguy hại như: 2Day Diet, 3X Slimming Power, OxyElite Pro, Super Fat Burner… nhưng hiện các loại TPCN này vẫn đang được rất nhiều người nổi tiếng ra sức quảng cáo, chị em tin dùng vì có tác dụng giảm cân nhanh. 

Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Hữu Đức -  giảng viên Trường đại học Y Dược TP.HCM - cho biết, khi uống TPCN giảm cân mà có cảm giác không thèm ăn uống, ngán ăn, ăn rất ít nhưng mau no, khi leo cầu thang hoặc xách vật nặng thì người mệt lả, tim đập nhanh… chứng tỏ SP có chứa hoạt chất sibutramine.

Những dấu hiệu này chỉ thoáng qua nhưng sẽ lặp đi lặp lại trong suốt thời kỳ dùng TPCN giảm cân.

Những người có tiền sử mắc bệnh tim mạch, nếu dùng bừa bãi TPCN giảm cân chứa sibutramine sẽ rất nguy hiểm; các triệu chứng vã mồ hôi, người mệt lả, tim đập nhanh, chóng mặt… là dấu hiệu rối loạn nhịp tim, thậm chí có thể gây tử vong. 

“Đã từng có trường hợp tử vong do TPCN làm tăng nhịp tim. Trước khi cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra và đưa ra kết luận cuối cùng, người tiêu dùng cần phải sáng suốt để bảo vệ chính mình, bằng cách không được sử dụng TPCN giảm cân bừa bãi. Không có phương pháp nào giảm cân an toàn bằng luyện tập đều đặn cùng chế độ ăn uống khoa học. Nếu bị béo phì, rối loạn chức năng chuyển hóa khiến việc giảm cân do luyện tập khó khăn,nên đến gặp bác sĩ dinh dưỡng để được hướng dẫn chế độ ăn khoa học” - phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Hữu Đức cảnh báo. 

Thanh Hoa