Thực phẩm "bẩn": Bán trước, phạt sau

Phát hiện chỉ để...phạt

Từ đầu năm đến nay, Chi cục BVTV TP.HCM phát hiện tám mẫu rau, củ quả có dư lượng thuốc BVTV vượt giới hạn cho phép. Các mẫu vi phạm ở cả vùng sản xuất, cơ sở chế biến lẫn chợ đầu mối. Cụ thể, tại vùng sản xuất, cơ quan này kiểm tra 200 hộ nông dân, lấy 33 mẫu gửi phân tích định lượng thì có ba mẫu có dư lượng vượt ngưỡng cho phép.

Trong đó có một mẫu cải xanh đang thu hoạch tại xã Tân Quý Tây, huyện Bình Chánh tồn dư hoạt chất chlorpyrifos với hàm lượng 4,78mg/kg trong khi giới hạn tối đa của hoạt chất này chỉ là 2mg/kg; một mẫu rau dền cũng tại xã này phát hiện hoạt chất deltamethrin hàm lượng 0,6224mg/kg cao hơn giới hạn tối đa là 0,5mg/kg; một mẫu rau mồng tơi khác cũng có chất deltamethrin hàm lượng 0,6224mg/kg trong khi quy định tối đa cho loại rau này là 2mg/ kg…

Chất chlorpyrifos từng được nghiên cứu có tác hại làm giảm testosterone ở nam giới, gây vô sinh và sẩy thai ở nữ giới, deltamethrin cũng là một hóa chất diệt côn trùng. Dù độc hại, và phát hiện trong các loại rau ăn phổ biến hàng ngày nhưng mức xử phạt chỉ... 130.000đ.

Ảnh mang tính minh họa

Tại ba chợ đầu mối nông sản của TP.HCM, sau khi lấy 288 mẫu rau, quả, trái cây bằng phương pháp định lượng, cơ quan chức năng đã phát hiện bốn mẫu có dư lượng thuốc BVTV. Trong đó, một mẫu cải thìa tại chợ đầu mối Hóc Môn được đưa từ Tiền Giang về có tồn dư hoạt chất chlorpyrifos với hàm lượng 2,21mg/kg, cao hơn gấp đôi so với giới hạn cho phép (1mg/kg); một mẫu xà lách búp có nguồn gốc từ Lâm Đồng đưa về chợ Bình Điền tồn dư permethrin với hàm lượng 2,17mg cao hơn mức 2mg/kg cho phép.

Ngay cả ớt hiểm cũng bị phát hiện tồn dư vượt ngưỡng khi mẫu kiểm tra tại chợ Hóc Môn có chất permethrine hàm lượng 3,06mg/kg (mức giới hạn cho phép tồn dư của hoạt chất này là 1mg/kg).

Riêng đối với mặt hàng trái cây nhập khẩu từ Trung Quốc, cơ quan kiểm dịch thực vật của TP.HCM chỉ phát hiện một mẫu chứa hoạt chất carbendazin với hàm lượng 0,36mg/kg, cao hơn mức giới hạn 0,2mg/kg. Carbendazin là hoạt chất bảo quản trái cây nếu dùng vượt ngưỡng cho phép có thể gây vô sinh và nguy hại sức khỏe…

Với bốn mẫu tồn dư tại các chợ đầu mối, mức xử phạt cũng chỉ là một triệu đồng. Điều đáng ngại hơn, những mẫu rau, củ quả khi bị phát hiện tồn dư sau khi xử phạt hành chính, vẫn được bán ra thị trường.

Giải thích điều này, ông Dương Đức Trọng, Chi cục trưởng Chi cục BVTV TP.HCM cho hay, do chưa có quy định tạm giữ lô hàng. Có khi phải cả tuần mới có kết quả chính xác lượng thuốc BVTV tồn dư. Nếu giữ lô rau đó trong một tuần thì rau đã hư, nếu rau không vi phạm hàm lượng chất cấm, cơ quan thu giữ sẽ phải đền cho tiểu thương. Đó là lý do hầu hết các cơ quan đều có tâm lý “sợ phải đền”.

Mức phạt như "muỗi đốt sắt"

Không chỉ rau, củ quả, những mặt hàng tươi sống khác như thịt, thủy hải sản cũng gặp tình cảnh tương tự. Các mẫu thịt lấy tại các chợ đầu mối, nếu có dương tính với chất cấm cũng khó có thể tạm giữ do đây là thực phẩm tươi sống, bán ngay trong ngày.

Ông Phan Xuân Thảo, Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP.HCM cho biết, với những lô hàng có giá trị năm, bảy triệu đồng mà khả nghi mức tồn dư vượt ngưỡng thì cán bộ thú y mới dám tạm giữ chứ lượng lớn hơn thì không thể.

Heo sống tại lò mổ nếu lưu giữ sáu-bảy ngày đợi kết quả xét nghiệm thì lúc này sức đề kháng của heo đã giảm, điều kiện vệ sinh tại lò mổ lại không đảm bảo, khiến heo dễ mắc bệnh, mà heo chết thì lực lượng thú y phải chịu trách nhiệm.

Với thịt heo ngoài chợ, dù kết quả kiểm tra nhanh dương tính với chất cấm cũng không thể thu giữ và bảo quản trong kho lạnh, vì khi có kết quả cuối cùng mà chất cấm không vượt ngưỡng thì tiểu thương cũng chẳng bán được vì lúc này hàng đã thành thịt đông lạnh.