Thuần hóa “cà chua dại” thành đặc sản

02/03/2025 - 06:24

PNO - Với độ ngọt thanh và chua dịu, thơm ngon, nên giống cà chua múi luôn được thị trường ưa chuộng, trở thành đặc sản của người dân bản Phòng.

Vùng rau sạch bản Phòng (thị trấn Thạch Giám, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An) thu hút hơn 50 hộ dân tham gia, trồng nhiều loại rau sạch theo hướng hữu cơ. Trong đó, cà chua múi được xem là cây trồng chủ lực, giúp nhiều gia đình có thu nhập ổn định hàng năm.
Vùng rau sạch bản Phòng (thị trấn Thạch Giám, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An) thu hút hơn 50 hộ dân tham gia, trồng nhiều loại rau sạch theo hướng hữu cơ. Trong đó, cà chua múi được xem là cây trồng chủ lực, giúp nhiều gia đình có thu nhập ổn định hàng năm.
Theo người dân địa phương, giống cà chua này vốn mọc dại trong các vườn nhà, nương rẫy ở bản Phòng từ hàng chục năm trước. Khi thấy những chùm quả cà chua to bằng bàn tay chín đỏ, căng mỏng, một số dân bản hái ăn thử. Thấy ngon, họ nhân giống trồng ken kẽ trong các vườn rau để ăn.
Theo người dân địa phương, giống cà chua này vốn mọc dại trong các vườn nhà, nương rẫy ở bản Phòng từ hàng chục năm trước. Khi thấy những chùm quả cà chua to bằng bàn tay chín đỏ, căng mọng, một số dân bản hái ăn thử. Thấy ngon, họ nhân giống trồng xen kẽ trong các vườn rau để ăn.

“Trước đây chúng tôi chỉ trồng để ăn trong nhà thôi. Sau đó nhiều người dân từ miền xuôi lên ăn thử rồi nghiện, mua về nhà để ăn, làm quà biếu. Bản hiện có 2ha diện tích trồng cà chua múi, mỗi năm doanh thu hơn 400 triệu đồng” - ông Vi Văn Hoàng (trú bản Phòng) nói.
“Trước đây chúng tôi chỉ trồng để ăn trong nhà thôi. Sau đó nhiều người dân từ miền xuôi lên ăn thử rồi nghiện, mua về nhà để ăn, làm quà biếu. Bản hiện có 2 ha diện tích trồng cà chua múi, mỗi năm doanh thu hơn 400 triệu đồng”, ông Vi Văn Hoàng (trú bản Phòng) nói.

Cà chua múi bản Phòng có độ ngọt thanh và chua dịu, không hắc, có độ bột bùi mà không quá mọng nước… Theo ông Hoàng, cà chua múi là có giá trị dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe nên được nhiều người lựa chọn để chế biến thành các món salad, nước xốt, nấu canh… hoặc ăn sống.
Cà chua múi bản Phòng có độ ngọt thanh và chua dịu, không hắc, có độ bột bùi mà không quá mọng nước… Theo ông Hoàng, cà chua múi có giá trị dinh dưỡng cao và mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe, nên được nhiều người lựa chọn để chế biến thành các món salad, nước sốt, nấu canh… hoặc ăn sống.
Nhận thấy tiềm năng của cà chua múi, người dân bản Phòng từng bước áp dụng khoa học kỹ thuật và mở rộng quy mô sản xuất giống cà chua này nhằm tăng thu nhập, bảo tồn nguồn giống bản địa, đặc trưng của địa phương. Năm 2021, cà chua múi bản Phòng được công nhận là sản phẩm OCOP 3 của tỉnh.
Nhận thấy tiềm năng của cà chua múi, người dân bản Phòng từng bước áp dụng khoa học kỹ thuật và mở rộng quy mô sản xuất giống cà chua này nhằm tăng thu nhập, bảo tồn nguồn giống bản địa, đặc trưng của địa phương. Năm 2021, cà chua múi bản Phòng được công nhận là sản phẩm OCOP 3 của tỉnh.
Cà chua múi bắt đầu được xuống giống từ tháng 8 hàng năm. Sau 2 tháng trồng và chăm sóc, cây cà chua sẽ đơm hoa kết quả kéo dài đến tháng 4 năm sau. Quả cà chua với múi có khía múi như hình bàn tay, trọng lượng đạt từ 0,3-0,5kg/quả. Nhiều quả đạt tới 0,8kg, bởi thế cà chua múi còn được biết đến với tên gọi là cà chua quả to.
Cà chua múi bắt đầu được xuống giống từ tháng 8 hàng năm. Sau 2 tháng trồng và chăm sóc, cây cà chua sẽ đơm hoa kết quả kéo dài đến tháng 4 năm sau. Quả cà chua với múi có khía múi như hình bàn tay, trọng lượng đạt từ 0,3-0,5kg/quả. Nhiều quả đạt tới 0,8kg, bởi thế cà chua múi còn được biết đến với tên gọi là cà chua quả to.
Đánh liều trồng thử gần 2ha cà chua múi trong nhà lưới, chị Vi Thị Giang (44 tuổi, trú bản Phòng) cho biết, khi trồng trong nhà lưới cây cà chua ít sâu bệnh hơn, giảm được tỉ lệ quả hư hỏng do sương muối, thời gian thu hoạch quả cũng kéo dài hơn. Trung bình mỗi vụ cà chua chị Giang thu về hơn 100 triệu đồng sau khi đã trừ chi phí.
Đánh liều trồng thử hơn 1ha cà chua múi trong nhà lưới, chị Vi Thị Giang (44 tuổi, trú bản Phòng) cho biết, khi trồng trong nhà lưới, cây cà chua ít sâu bệnh hơn, giảm được tỉ lệ quả hư hỏng do sương muối, thời gian thu hoạch quả cũng kéo dài hơn. Trung bình mỗi vụ cà chua chị Giang thu về hơn 100 triệu đồng sau khi đã trừ chi phí.
Theo chị Giang, cà chua múi được thương lái thu mua tận vườn với giá 20.000-30.000 đồng tùy loại. “Giá cao nhưng lúc nào cũng dễ tiêu thụ. Dịp tết, nhiều khách hàng đặt mua để về sử dụng, làm quà biếu nên giá thường lên tới 35.000-40.000 đồng/kg” - chị Giang nói.
Theo chị Giang, cà chua múi được thương lái thu mua tận vườn với giá 20.000-30.000 đồng tùy loại. “Giá cao nhưng lúc nào cũng dễ tiêu thụ. Dịp tết, nhiều khách hàng đặt mua để về sử dụng, làm quà biếu nên giá thường lên tới 35.000-40.000 đồng/kg”, chị Giang nói.
Nhiều người thưởng thức cà chua múi ngay tại vườn. “Hiện đã là cuối mùa cà chua múi, bởi thế nhiều khách quen ở TP Vinh thường đặt hàng chục kg để về trữ đông vào tủ lạnh ăn dần” - chị Giang nói.
Nhiều người thưởng thức cà chua múi ngay tại vườn. “Hiện đã là cuối mùa cà chua múi, nên nhiều khách quen ở TP Vinh thường đặt hàng chục ký để cấp đông ăn dần”, chị Giang nói.
Bà Lương Thị Hiên - Phó chủ tịch thị trấn Thạch Giám - cho biết, trung bình một sào (500m2) cà chua múi cho thu nhập 25 triệu đồng mỗi vụ, cao gấp 3 lần các giống cây khác. Hiện giống cà chua múi đã được người dân nhiều bản nhân rộng trên diện tích hơn 3ha. “Dù giá cao, nhưng rất ít khi cà chua múi mất giá như nhiều loại cà chua khác” - bà Hiên nói.
Bà Lương Thị Hiên - Phó chủ tịch thị trấn Thạch Giám - cho biết, trung bình một sào (500m2) cà chua múi cho thu nhập 25 triệu đồng mỗi vụ, cao gấp 3 lần các giống cây khác. Hiện giống cà chua múi đã được người dân nhiều bản nhân rộng trên diện tích hơn 3ha. “Dù giá cao, nhưng rất ít khi cà chua múi mất giá như nhiều loại cà chua khác”, bà Hiên nói.

Phan Ngọc

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI