Thủ tướng David Cameron sẽ bị "mời" ra khỏi bữa tiệc Tối thứ Ba của EU?

Điều 50 Hiệp ước Lisbon: "EU không được phép gây áp lực với Anh"

Điều 50 Hiệp ước Lisbon về Liên minh châu Âu (EU) tuy chỉ gồm 5 khổ ngắn và đơn giản, song lại quy định về cách thức một nước thành viên sẽ rời khỏi EU như thế nào.

Ngày 23/6 vừa qua, sau khi các cử tri Anh lựa chọn "Brexit" trong cuộc trưng cầu dân ý, có vẻ như đã nảy sinh rắc rối khi thực hiện điều khoản này.

Điều 50 chưa từng được sử dụng trong suốt lịch sử EU và được viết ra tại thời điểm mà việc một thành viên nào đó rời bỏ liên minh có vẻ như là điều “không tưởng”.

Việc Anh rời EU phải thực hiện theo điều 50 Hiệp ước Lisbon. Ảnh: theloadstar.co.uk

Khổ đầu tiên của Điều 50 viết: “Mọi thành viên có thể tự quyết định rút khỏi Liên minh theo trình tự quy định bởi hiến pháp”. Và cuộc trưng cầu dân ý vừa qua tại Anh đã buộc EU lần đầu tiên phải đối mặt với một kế hoạch chia ly như thế.

Điều 50 cũng quy định “một nước thành viên muốn rời khỏi EU phải thông báo cho Hội đồng châu Âu (gồm 28 lãnh đạo của các nước thành viên, hiện do Chủ tịch Donald Tusk đứng đầu) về ý định của mình”.

Tuy nhiên, nội dung này lại không quy định thời điểm một nước thành viên phải ra thông báo chính thức, và đây là “chướng ngại vật đầu tiên” sau khi có kết quả của cuộc trưng cầu ý dân hôm 23/6.

Thủ tướng Anh David Cameron tuyên bố sẽ từ chức vào tháng 10 tới, “nhường” trách nhiệm bắt đầu các cuộc đàm phán cho người kế nhiệm.

Ông nói: “Tôi cho rằng điều nên làm là để tân thủ tướng đưa ra quyết định về thời điểm tiến hành Điều 50 và khởi động tiến trình pháp lý để Anh chính thức rời EU”.

Trong khi đó, các thủ lĩnh Brexit, chẳng hạn như ông Boris Johnson, lại muốn bàn bạc không chính thức với EU trước khi bước vào quãng thời gian hai năm thực thi quy trình theo điều 50.

Ngoài ra, theo quy định của Điều 50, chỉ có nước thành viên có ý định rời khỏi liên minh mới có quyền quyết định thời điểm ra tuyên bố chính thức, vì thế, EU không được phép gây áp lực với Anh về vấn đề này.

Việc Anh tuyên bố kế hoạch rời EU sẽ chính thức khởi động tiến trình đàm phán kéo dài 2 năm để hai bên xây dựng một thỏa thuận cho việc chia tách này.

Sau đó, các hiệp ước sẽ dần mất hiệu lực với quốc gia yêu cầu được ra khỏi liên minh và các cuộc đàm phán về những nội dung này sẽ được tiến hành song song với tiến trình xây dựng thỏa thuận về việc rút khỏi EU.

EU 'hối thúc' Anh

Hiện tại, phe ủng hộ Brexit ở Anh có vẻ muốn trì hoãn việc này nhưng thái độ từ các lãnh đạo EU lại khác hẳn, họ muốn Anh nhanh chóng thông báo chính thức ý định rời EU.

Các quan chức EU khẳng định họ chỉ bắt đầu quá trình đàm phán để Anh rời khỏi khối sau khi London đưa ra thông báo chính thức về Brexit.

Tối nay, Anh sẽ bị mời ra khỏi bữa tiệc EU ?

Họ cho rằng việc thông báo về kế hoạch rời khỏi EU nên diễn ra “càng sớm càng tốt” để giảm thiểu các bất ổn do “Brexit” gây ra, và Thủ tướng Cameron nên làm điều này ngay trong hội nghị thượng đỉnh EU diễn ra trong hai ngày 28-29/6.

Theo báo Sunday Times, việc kết thúc đàm phán với EU về thương mại và cộng thêm các hiệp định Anh chịu ràng buộc với trên 50 quốc gia trên thế giới thông qua các hiệp ước của họ với EU trong vòng chỉ có 2 năm là không khả thi.

Cùng lúc, Anh Quốc đã ngay lập tức mất quyền định đoạt về quá trình ra quyết sách của EU.

Tối hôm nay, ngày 28/6, Thủ tướng David Cameron sẽ sang Brussels họp với lãnh đạo EU. Thủ tướng Anh sẽ được dự bữa tối chung, tuy nhiên sau đó sẽ bị mời ra ngoài khi các nước còn lại thảo luận về cách đối phó với Brexit.

Minh Châu