Thủ tướng Boris Johnson thắng lớn giúp Anh tiến gần hơn đến Brexit

Đảng Bảo thủ của ông Johnson giành được chiến thắng vang dội với 362/650 ghế hạ viện trong cuộc bầu cử ở Anh sau khi các cử tri ủng hộ đề nghị thực hiện Brexit vào ngày 31/1. Đây là động thái chính trị quan trọng nhất của đất nước trong 70 năm.

Phát biểu sau khi giành được ghế tại Uxbridge, ông Johnson cho biết đảng Bảo thủ đã được trao "nhiệm vụ mạnh mẽ" trong việc kết thúc thỏa thuận Brexit và "đoàn kết đất nước để cùng tiến lên”.

Nhà lãnh đạo Đảng Bảo thủ của Anh, ông Boris Johnson (trái) đã đánh bại lãnh đạo Đảng Lao động Jeremy Corbyn (phải) trong cuộc bầu cử ngày 12/12.

Đối với Thủ tướng Johnson - giữa một nhiệm kỳ ngắn ngủi đánh dấu bằng những cảnh hỗn loạn trong quốc hội và sự chia rẽ nghiêm ngặt trên đường phố về sự rời đi của Anh khỏi Liên minh châu Âu (EU) - chiến thắng trong cuộc bầu cử hôm thứ Năm là minh chứng cho khả năng dẫn dắt của ông.

Chiến thắng đánh dấu sự thất bại cuối cùng của những người phản đối Brexit, nhóm cản trở cuộc bỏ phiếu trưng cầu dân ý năm 2016 thông qua cuộc chiến lập pháp tại quốc hội và thúc đẩy một số cuộc biểu tình lớn nhất trong lịch sử Anh gần đây.

Ván cược của ông Johnson vào một cuộc bầu cử nhanh chóng đã được đền đáp, nghĩa là ông dễ dàng phê chuẩn thỏa thuận Brexit mà ông ký với EU để Vương quốc Anh có thể rời đi vào ngày 31/1/2020 - 10 tháng sau thời hạn dự kiến ​​ban đầu.

Nhưng với lịch sử gần nửa thế kỷ gia nhập khối thương mại lớn nhất thế giới, ông Johnson phải đối mặt nhiều thách thức khó khăn nếu muốn đạt được các thỏa thuận thương mại quốc tế mới, giữ vị trí của Anh như là một thủ đô tài chính hàng đầu toàn cầu và tránh sự chia rẽ nội bộ, vốn có thể tách rời khối Liên hiệp Anh.

Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel đến tham dự ngày thứ hai của hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Liên minh Châu Âu tại Brussels, Bỉ ngày 13/12.

Các nhà lãnh đạo EU cũng cho biết hôm 13/12 rằng họ sẵn sàng cho giai đoạn tiếp theo của Brexit.

Người dân châu Âu bày tỏ hy vọng về một chiến thắng thuyết phục trong cuộc bỏ phiếu của Anh, nhằm đạt được sự rõ ràng trong cuộc khủng hoảng làm rung chuyển trụ sở của khối tại Brussels, kể từ khi cuộc trưng cầu dân ý rời khỏi khối tại Anh diễn ra vào tháng 6/2016.

Chủ tịch EU Charles Michel cho biết: "Quan điểm của tôi rất rõ ràng: Chúng tôi đã sẵn sàng. Chúng tôi xác định ưu tiên của chúng tôi là gì".

Các nhà lãnh đạo EU đưa ra văn bản thỏa thuận Brexit vào cuối ngày 13/12, sau khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh hai ngày, và các cuộc đàm phán về khí hậu.

Hãng tin AFP trích dẫn dự thảo mới nhất, cho thấy 27 nhà lãnh đạo EU khác sẽ kêu gọi "mối quan hệ tương lai với Anh gần gũi nhất có thể" nhưng cũng cảnh báo rằng thỏa thuận "sẽ phải dựa trên sự cân bằng về quyền và nghĩa vụ và đảm bảo sân chơi bình đẳng".

Kèm theo đó, Ủy ban châu Âu sẽ đệ trình "dự thảo toàn diện cho mối quan hệ tương lai với Anh ngay sau khi nước này rời khỏi khối".

Quyền lực Brexit giờ đã nằm gọn trong tay Thủ tướng Boris Johnson. Vấn đề tiếp theo là việc Anh tìm cách đạt được thỏa thuận với EU và từng nước thành viên trong vòng 11 tháng tới.

Sau ngày 31/1, Anh sẽ bước vào giai đoạn chuyển tiếp, trong đó họ sẽ đàm phán mối quan hệ mới với 27 quốc gia EU còn lại. Ông Johnson hiện có thời hạn đến ngày 1/7/2020 để yêu cầu gia hạn đàm phán thương mại.

Giai đoạn chuyển tiếp có thể kéo dài đến cuối tháng 12/2022 theo các quy tắc hiện hành, nhưng đảng Bảo thủ đã đưa ra lời hứa bầu cử rằng sẽ không kéo dài thời gian chuyển tiếp quá thời điểm cuối năm 2020.

Vì vậy nếu ông Johnson từ chối kéo dài thời gian đàm phán, một Brexit không thỏa thuận sẽ diễn ra vào cuối năm 2020, với việc Anh có nguy cơ bị cắt đứt đột ngột quan hệ thương mại với châu Âu, gây nguy hiểm cho nền kinh tế nước này.

Kết quả của các cuộc đàm phán sẽ định hình tương lai của nền kinh tế Anh trị giá 2,7 nghìn tỷ USD, trong khi Brexit vẫn còn đe dọa sự thống nhất của Vương quốc Anh 312 tuổi.

Tấn Vĩ (Theo CNA)