Thủ tướng Anh từ chức, ai sẽ lên thay?

Nhiều đồn đoán tập trung vào cựu Ngoại trưởng Anh Boris Johnson, một chính khách thân Trump và ủng hộ chủ trương Brexit .

Khi bà Theresa May bước xuống, người có khả năng cao trở thành Thủ tướng Anh là cựu Ngoại trưởng Boris Johnson, một người theo chủ trương muốn đưa nước Anh rời khỏi EU - Ảnh: BBC

Theo các nhà phân tích, sau khi bà Theresa May từ chức ngày 7/6, Đảng bảo thủ Anh cầm quyền sẽ chính thức bầu một tân chủ tịch đảng thay bà May và bất cứ người nào chiến thắng trong cuộc bầu cử này sẽ trở thành thủ tướng Anh. Cuộc chiến giành vị trí lãnh đạo Đảng bảo thủ về cơ bản chỉ xoay quanh một vấn đề duy nhất là Brexit.

Gánh nặng chính trị lần này tập trung vào các chính trị gia chủ trương đưa nước Anh rời khỏi EU để tân thủ tướng cùng nội các mới có thể phá vỡ sự bế tắc của Brexit.

Có lẽ một phần vì lý do này mà Boris Johnson, người đóng vai trò trung tâm trong chiến dịch Brexit năm 2016 và đã từ chức ngoại trưởng Anh năm ngoái để phản đối cách xử lý Brexit của chính phủ, đang nổi lên như một chính khách có khả năng tiếp quản chiếc ghế thủ tướng sau khi bà May ra đi.

Trong thư từ chức năm 2018, Ngoại trưởng Johnson miêu tả Thủ tướng May đã cử vào trận chiến Brexit với EU những chính khách “mang cờ trắng”, thậm chí có lần ông từng gọi kế hoạch của bà May là “rác rưởi”.

Dưới mắt công chúng Anh, nhiều thập kỷ qua Johnson là một nhân vật có tính hài hước - từ thời ông ta còn là một nhà báo của tờ Daily Telegraph, cho đến khi ông ta xuất hiện trong vở hài kịch “Tôi có tin cho ông”, tiếp theo là hai nhiệm kỳ làm thị trưởng London và sau đó là nghị sĩ và ngoại trưởng Anh.

Ông Johnson từng bị cáo buộc không chung thủy, một nguyên nhân khiến vợ chồng ông năm ngoái đã nộp đơn ly dị.

Cựu ngoại trưởng Anh được đánh giá là một trong những chính trị gia nổi tiếng nhất nước Anh, ông được nhiều người Anh gọi thân mật là “Boris”, giống như cách chỉ duy nhất cố Thủ tướng Anh Margaret Thatcher được người dân, cả những người ủng hộ cũng như kẻ thù, gọi là “Maggie”.

Boris Johnson rời khỏi nhà của ông ở London vào ngày diễn ra cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu 23/5 - Ảnh: AP

Nhưng không giống như “bà Đầm thép” Thatcher, sự nghiệp của Johnson, còn được gọi thân mật là “BoJo” được ghi dấu bởi những thất tín, những cuộc tranh cãi và sự hào nhoáng khiến ông ta nổi bật lên giữa những nghị sĩ “nhạt nhẽo”.

Năm ngoái, ông Johnson bị chỉ trích dữ dội vì một bài báo đăng trên Daily Telegraph, trong đó ông ta bảo vệ quyền được che mặt của phụ nữ Hồi giáo, nhưng ông lại viết những phụ nữ đó trông giống như những “thùng thư” và “kẻ cướp ngân hàng”. Việc ông từ chối xin lỗi đã làm bùng lên một cuộc tranh luận trên toàn quốc về các vấn đề áo choàng trùm đầu và mạng che mặt của phụ nữ Hồi giáo, và các cuộc thăm dò tiến hành cho thấy lập trường cứng rắn của ông phù hợp với đa số người dân Anh.

Những tranh cãi và phát biểu bốc lửa của ông Johnson từng có lần khiến ông mất chức. Tuy nhiên, với sự trỗi dậy của những chính khách dân túy ưa nói thẳng ở phương Tây và sự mất lòng tin của các chính trị gia truyền thống khi thấy Donald Trump đắc cử Tổng thống Hoa Kỳ, điều đó đã tạo nên sức mạnh lớn nhất của ông Johnson.

Là một người sinh ra tại New York (Mỹ) và ngày càng ngưỡng mộ Tổng thống Donald Trump – ông từng nói với cử tọa rằng họ nên hình dung cách ông Trump xử lý các cuộc đàm phán Brexit - Boris Johnson có nhiều cơ hội được Nhà Trắng chào đón nồng nhiệt nếu ông trở thành thủ tướng.

Boris Johnson cũng chỉ trích Sadiq Khan, người kế nhiệm ông làm Thị trưởng London, vì đã nói với ông Trump rằng ông ta không được chào đón ở thủ đô nước Anh. Johnson viết, “chúng ta sẽ không cho phép một kẻ ngồi trong tòa thị chính làm phương hại đến quan hệ Mỹ-Anh”.

Tổng thống Trump công khai bày tỏ sự ủng hộ đối với cựu ngoại trưởng Johnson và “hy vọng một ngày nào đó ông ấy sẽ trở lại chính trường”.

Johnson là người đề xướng chính một kế hoạch Brexit “cứng rắn”. Trong khi các chính trị gia khác đưa ra những sự lựa chọn có thể chấp nhận trong việc đàm phán với EU hoặc đề xuất một cuộc trưng cầu dân ý thứ hai, thì ông Johnson không loại trừ Brexit “không thỏa thuận”, theo đó, Anh sẽ quay trở lại các điều khoản của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) trong giao dịch với EU. Ông nói, “ chúng ta sẽ rời khỏi EU vào ngày 31/10, dù đạt được thỏa thuận hay không”.

Tuy nhiên, khả năng ông Johnson trở thành thủ tướng Anh cũng chưa chắc chắn, vì quan điểm cứng rắn của ông về Brexit có thể khiến những người ôn hòa và những người chủ trương ở lại EU trong nội bộ Đảng bảo thủ đoàn kết lại ủng hộ một ứng cử viên “ôn hòa hơn”.

Tô Châu (Theo Fox News)