Thử sức với núi đá bia

Núi Đá Bia là ngọn núi cao nhất trong khối núi Đại Lãnh thuộc dãy núi Đèo Cả, thuộc xã Hòa Xuân Nam, huyện Đông Hòa, tỉnh Phú Yên. Từ đỉnh cao 706m, sừng sững một khối đá khổng lồ cao chừng 80m. Lúc trời quang, có thể nhìn thấy núi từ khoảng cách trên 50km.

Tùy góc nhìn và khoảng cách, núi Đá Bia có những hình thù khác nhau. Ở ngoài biển nhìn vào, núi trông hệt ngón tay cái, như hải đăng ban ngày cho tàu thuyền định hướng. Từ Khánh Hòa nhìn ra, núi trông giống mũi giáo chỉa lên không trung hoặc linga của vũ trụ, hay ngòi bút của trời (“Bi sơn bút thế” - thế núi như ngòi bút). Từ Tuy Hòa nhìn vào, núi tựa tượng Phật hoặc nhà sư đang xuống núi (có người bảo đó là sơn thần); đến gần thì nom hệt như sư tử nằm xuôi sườn núi… Ở lưng chừng núi, tùy vị trí mà trông núi giống cùi bắp, bia mộ hay tháp Chăm cổ.

Núi còn có tên là Thạch Bi Sơn, được vua Minh Mạng cho khắc vào Tuyên Đỉnh (trong cửu đỉnh ở Thái Miếu) kinh thành Huế từ năm 1840. Tương truyền, năm 1471, vua Lê Thánh Tông từng dừng tại chân núi, cho quân lính trèo lên núi khắc tên, ghi rõ cương vực Đại Việt (Việt Nam ngày nay). Vì thế, núi được gọi là núi Đá Bia. Ngoài tên gọi trên, núi Đá Bia cò n có các tên gọi khác, mỗi tên gọi đều gắn liền với những sự tích kỳ thú.

Leo núi nào cũng mệt, nhất là đối với dân làm văn phòng, nhưng hãy cứ thử sức. Việc đầu tiên là phải chuẩn bị sức khỏe bằng cách rèn luyện thể lực. Đường lên đỉnh dài khoảng 2.500m với 2.071 bậc thang và mấy chiếc cầu bắc qua các gộp đá lớn. Người bình thường lên và xuống mất khoảng trên dưới bốn giờ đồng hồ.

Khi leo núi, phải có trang phục phù hợp, có túi đựng chừng 1,5 lít nước (chanh muối ít đường); một ít sô cô la và trái cây giải nhiệt; nên “tậu” cho mình chiếc gậy và nón leo núi. Gậy vừa làm vật chống đỡ khi lên xuống dốc cao, vừa phòng vệ khi gặp rắn rết. Nón chủ yếu là để quạt, làm mát cơ thể. Nên đi vào sáng sớm, vừa mát mẻ, vừa kịp xuống núi, về Tuy Hòa ăn trưa.

Núi Đá Bia cách thành phố Tuy Hòa 27km, sát chân đèo Cả, quốc lộ 1. Ngay lối vào núi, có mấy quán nhỏ, khách có thể mua nước tại đây để mang theo, vì dọc đường leo núi không có quán xá gì. Từ ngoài bãi xe, đi bộ chừng 300m đường mòn thoai thoải là tới chân núi. Đường có sẵn bậc thang, mỗi bậc cao từ ba-năm tấc, đa phần dốc ngược. Đi chừng vài trăm mét là phải dừng thở, nếu không, dễ bị hiện tượng ép tim. Nếu đi nhóm thì dùng tay kéo hoặc đẩy lưng, thậm chỉ đỡ mông, hoặc tếu táo pha trò làm động lực.

Đường đẹp, cứ vút lên giữa ngút ngàn xanh cây lá. Càng lên cao, khí hậu càng dịu nhưng ai cũng đẫm mồ hôi vì leo dốc, có đoạn phải gập người bò qua mấy bụi tre. Cây hai bên đường đa phần là tre, trúc, có đến mấy chục loại. Lá tre, lá cây trải đầy lối đi, dịu dàng đưa đẩy. Xa hơn nữa là mấy thân cổ thụ như chò, trâm, dẻ, cồng, thị, cà ná… Nhiều loại hoa và nấm lạ, rất đẹp. Thi thoảng có vài chú sóc chuyền cành ngạc nhiên nghía khách lạ, thậm chí có cả rắn và vắt nhưng nhiều nhất là cuốn chiếu. Lắm khách giật mình vì sâu cuốn chiếu ở đây con nào con nấy tổ chảng, to như ngón tay cái, dài chừng ba tấc.

Càng lên cao, gió càng hào phóng, như tưởng thưởng và khuyến khích khách leo núi. Càng đi, cảnh trí càng mê hoặc. Mệt thì đứng nghỉ, không nên ngồi, từ từ giữ nhịp thở, không cố quá sức nhưng phải nỗ lực, kiên trì. Sau hơn ba giờ thử sức, đỉnh núi Đá Bia sừng sững đã nằm dưới chân, tràn ngập gió, nắng và rộn rã những nụ cười chiến thắng. Khách leo núi sẽ thấy lâng lâng giữa đất trời lồng lộng, mở toang lồng ngực, căng hết mắt để thỏa thuê nhìn ngắm cả vũ trụ dưới chân mình, sau đó chọn những kiểu hình ưng ý và độc đáo nhất để bấm máy.

Trên đỉnh núi Đá Bia, bạn tha hồ phóng tầm mắt ngắm toàn cảnh: phía Bắc là thành phố Tuy Hòa; phía Nam là Vũng Rô, đèo Cả, đập Hàn, hải đăng Đại Lãnh và cả vịnh Vân Phong (Khánh Hòa)... Biết mình có "nhan sắc" nên núi Đá Bia nhiều lúc cũng đỏng đảnh, đang nắng đẹp bỗng dưng mưa lất phất rồi mưa rát mặt, mây nghịch ngợm sà xuống, bủa vây tứ phía, che khuất mọi tầm nhìn. Cứ hư thực như lạc vào một hành tinh lạ , chỉ thấy đá và mây quấn quít.

Sau khi thử sức với núi Đá Bia, không cần kiểm tra sức khỏe, bạn cũng biết chắc rằng mình thừa khả năng chịu đựng mọi áp lực của công việc đang làm.

Vũ Linh Phương