Thu hồi dự án lấn biển, xóa trường đua 400 năm ở đảo tiền tiêu Lý Sơn

Dự án do Công ty CP Phát triển Lý Sơn làm chủ đầu tư, được nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Trần Ngọc Căng đồng ý chủ trương nghiên cứu, khảo sát, lập hồ sơ đề xuất đầu tư dự án ngày 29/5/2018.

Dự án The Sea Eyes có diện tích 54,65ha, nằm cạnh dự án cảng Bến Đình xây dựng mới, ven tuyến cơ động bao quanh đảo Lý Sơn, nằm ở phía nam của đảo, trên thềm lục địa, có 2,5km tiếp giáp với biển.

Dự án được quy hoạch thành hai khu chức năng chính là dịch vụ, nhà ở; bốn phân khu gồm khu đô thị biển và ba khu cộng đồng dân cư. Tổng mức đầu tư của dự án là 1.713 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2019-2022. Dự án này được ông Trần Ngọc Căng ký thẩm định, trình phê duyệt dự án qua văn bản số 7515/ UBND-CNXD ngày 10/12/2018 trên cơ sở đề xuất của Công ty cổ phần Phát triển Lý Sơn, yêu cầu các cơ quan chức năng nghiên cứu, hoàn thành báo cáo trước ngày 22/12/2018.

Tại cuộc họp báo quý I do UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức ngày 18/4/2019, ông Nguyễn Phong - Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi - thừa nhận có nhiều tồn tại liên quan đến dự án lấn biển Lý Sơn The Sea Eyes do Công ty CP phát triển Lý Sơn làm chủ đầu tư đề xuất.

Theo đó, quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2.000 huyện Lý Sơn được phê duyệt vào năm 2017 thì phần giáp với cảng Bến Đình là đất phát triển, một phần còn lại là khu vực phục hồi rong biển. Vì vậy, vị trí xin chủ trương đầu tư dự án một phần là phù hợp với quy hoạch xây dựng tỷ lệ 1/2.000, phần còn lại chưa phù hợp, là khu vực phục hồi rong biển.

Vị trí mà doanh nghiệp muốn xây dựng dự án cũng chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, một phần quy hoạch là đất nuôi trồng thủy sản. Một phần diện tích đất dự kiến thực hiện dự án nằm trong hành lang bảo vệ bờ biển xã An Vĩnh trong ranh giới hành lang bảo vệ bờ biển tỉnh Quảng Ngãi.

Không những vậy, phạm vi đề xuất dự án còn nằm chồng lấn lên các dự án khác. Cụ thể, trong phạm vi của dự án có tuyến đường cơ động trùng với dự án nâng cấp đường cơ động đảo Lý Sơn (đoạn từ cầu vượt vũng neo đậu tàu thuyền thôn Tây, xã An Vĩnh đến khách sạn Mường Thanh) đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt đề xuất dự án theo hình thức BT. Đồng thời, có một phần diện tích phía trong đường cơ động (phía đông nam) chồng lấn với diện tích dự án quy hoạch tỉ lệ 1/500 khu dân cư dọc đường cơ động dự kiến thanh toán cho dự án BT nâng cấp đường cơ động Lý Sơn.

Từ đường cơ động bao quanh đảo, dự án dự định sẽ lấn ra, lấp biển với diện tích lớn

Trong quá trình chủ đầu tư được đồng ý cho phép khảo sát đề xuất, dự án này đã bị người dân đảo Lý Sơn cũng như các chuyên gia bảo vệ môi trường, chuyên gia văn hóa phản đối kịch liệt. Sau đó, chủ đầu tư tạm dừng dần kế hoạch thực hiện dự án cho đến nay.

Ngoài dự án The Sea Eyes, tỉnh Quảng Ngãi cũng quyết định chấm dứt hiệu lực nhiều dự án như: Khu dịch vụ và dân cư An Hải huyện Lý Sơn do Công ty CP bất động sản Ngọc Thanh làm chủ đầu tư, Khu đô thị - dịch vụ - dân cư Lý Sơn do Công ty CP Long Thổ làm chủ đầu tư, Khu dân cư - thương mại dịch vụ Lý Sơn do Công ty TNHH MTV xây dựng Toàn Thịnh làm chủ đầu tư, Dự án du lịch tại huyện Lý Sơn do Công ty CP du lịch Hiểu về trái tim làm chủ đầu tư, Trung tâm văn hóa thể thao Cù Lao Ré do Công ty TNHH Thể thao và du lịch Tuấn Minh làm chủ đầu tư, Khu phức hợp du lịch - nghỉ dưỡng đô thị Lý Sơn do Công ty TNHH TMDV và sản xuất Hiệp Phước làm chủ đầu tư, Công viên Hoàng Sa và khu dịch vụ du lịch tại Lý Sơn do Công ty CP Đầu tư phát triển Anh Thu làm chủ đầu tư…

Lý Sơn là huyện đảo của tỉnh Quảng Ngãi, cách đất liền khoảng 15 hải lý, diện tích hơn 10km², dân số khoảng 22.000 người. Trên đảo có sản phẩm hành, tỏi nổi tiếng; có nhiều di sản văn hoá, thắng cảnh đẹp hình thành từ núi lửa phun trào cách đây hàng chục triệu năm đang được tỉnh Quảng Ngãi đề xuất UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu.

Từ khi được cấp lưới điện quốc gia, tốc độ đô thị hóa trên hòn đảo nhỏ này tăng chóng mặt. Ngoài các khách sạn, nhà nghỉ, khu dịch vụ mọc lên thì việc sử dụng điện hút nước tưới hành tỏi đã làm mực nước ngầm trên đảo hụt nghiêm trọng, vào mùa hè nước trên đảo bị nhiễm mặn.

Lê Đình Dũng