“Thư” gửi mẹ

Rất nhiều người Việt xa xứ vô cùng xúc động khi đọc được những dòng tiếng Việt hiếm hoi, khi được “nghe” tiếng “mẹ” trong quyển tiểu thuyết Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian của Ocean Vuong, xuất bản tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tôi nghĩ, điều tương tự cũng đã diễn ra với những ai cầm trên tay chiếc CD vật lý mang tên Duos - Alone (tạm dịch: Song tấu - Một mình) của nghệ sĩ Trí Nguyễn.

“Gió đưa trăng là trăng đưa gió
Trăng lặn rồi gió biết đưa ai?”

Trí Nguyễn đã viết vậy rành rọt từng chữ trong bài giới thiệu bản nhạc số 13 có tên To the moon and back (tạm dịch: Bay lên mặt trăng và trở về). Thông thạo tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng mẹ đẻ (hiển nhiên) và cả Hán ngữ, không khó để Trí diễn đạt suy nghĩ bằng một ngôn ngữ quốc tế.

Ở album phát hành toàn cầu lần này, Trí chọn tiếng Anh vì sự phổ biến của nó như nhiều nghệ sĩ quốc tế khác. Tuy nhiên, với những câu ca, điệu hò Việt Nam, anh chọn tiếng Việt để ghi lại (và dùng tiếng Anh diễn giải). Không chỉ có “đàn-tranh” được ghi thuần Việt hoàn toàn, khán giả còn có thể bắt gặp những con chữ ký âm xàng xê cống xự, những tên gọi Nam Ai, cải lương thuần Việt. Tất cả điều này cho thấy căn tính văn hóa Việt Nam mạnh mẽ và đầy tự hào đang chảy trong huyết quản của một nghệ sĩ sống mấy chục năm ở trời Tây.

Cội nguồn văn hóa đó đã được rèn giũa và lưu giữ bên trong Trí Nguyễn từ chính gia đình, đặc biệt là từ mẹ anh, để rồi tuôn chảy thành dòng, không gượng ép. Sinh ra trong một gia đình lễ giáo quyền quý, thấm nhuần sự tinh tế của văn hóa Việt và sự cởi mở trong văn hóa phương Tây, mẹ anh đã dành cho các con sự giáo dục tốt đẹp nhất, kể cả khi gia đình đối mặt với không ít khó khăn. Ở bà có sự trang nhã, tinh tế đồng thời có cả sự khoan thai, phóng khoáng trong cách nhìn, lối nghĩ. Chính điều đó đã ảnh hưởng sâu sắc đến cách Trí sống và làm việc sau này. Trí thường gọi mẹ là “má” - âm sắc đậm chất Nam Bộ, thân thương và gần gũi.

Duos - Alone là album Trí Nguyễn dành tặng má. 14 bản nhạc phối trộn hài hòa giữa đàn tranh và piano, giữa những Lưu Thủy Đoản, điệu Nam Ai, những xàng xê cống… cùng những giai điệu cổ điển quen thuộc của Bach, Valdini… là 14 cung bậc khác nhau, trong những thời khắc khác nhau. 

Trí  Nguyễn, Duos Alone:

Từ những ngày COVID-19 bùng phát, anh mắc kẹt tại xứ người và cứ canh cánh lo về mẹ cho đến thời khắc bà sang thế giới bên kia cũng vì nhiễm bệnh. Tâm trạng phức tạp, lên xuống đó đan xen cùng hồi ức về ngày mẹ còn trẻ, lúc cha còn sống, cùng Sài Gòn những ngày đạp xe qua phố xá… Với tâm hồn trong trẻo của một nhà thơ, sự tinh tế của một nhạc sĩ, cái nhìn chắt lọc của một họa sĩ tranh thủy mặc và quan trọng nhất là tình yêu thương vô bờ dành cho mẹ, Trí Nguyễn đã viết nên những “lá thư” gửi mẹ bằng âm nhạc xúc động nhất, khơi lên những rung cảm sâu thẳm nhất bên trong mỗi người.

Duos - Alone đã được đón chào trên khắp thế giới, từ Âu sang Á, từ Pháp đến Nhật. Bởi trên thế gian này, nếu có mối liên kết nào vừa kỳ lạ, vừa mạnh mẽ lại bền chặt và thiêng liêng thì đó chính là tình mẹ con.

Linh Lan