Thứ ác nghiệt nhất người phụ nữ phải "đeo trên cổ"

Tòa vừa xử tử hình gã cha dượng hành hung con riêng của vợ đến chết và xử chung thân người mẹ ruột đã vào hùa với chồng. Án phạt nghiêm minh và chính xác. Và, thứ khiến tôi cứ suy nghĩ mãi là hình ảnh hai người mẹ. Mẹ của bị cáo và hình ảnh quỳ xuống khóc lóc của chính bị cáo. Văng vẳng trong đầu tôi là hai chữ “bất lực”.

Vũ Thị Dự, 51 tuổi, là mẹ đẻ của bị cáo Lan Anh, bà ngoại của bé M. ôm ảnh đứa cháu ngoại xấu số trong phiên tòa

Đây không phải người mẹ duy nhất để chồng hành hạ con riêng của mình. Trên báo đài, nhiều vụ án tương tự đã được phanh phui. Đó có khi là những phụ nữ ít học, bị phụ thuộc kinh tế vào chồng. Đó có khi là những phụ nữ bị ma túy điều khiển. Thậm chí, nhiều trường hợp người mẹ bị tình yêu làm mờ mắt, chấp nhận cho chồng đánh con riêng vì lý lẽ: yêu cho roi cho vọt. 

Có những người mẹ như thế. Và thứ chúng ta nên làm bên cạnh lên án chính là trợ giúp về nhận thức cho những người mẹ này. Nhất là với tư tưởng “yêu cho roi cho vọt” vẫn đang được ủng hộ khắp nơi. Nhất là nhiều phụ nữ thực sự cô độc trong cuộc đời này. Họ có thể ít học, đang phụ thuộc tài chính vào đàn ông. Ai sẽ cứu họ trước khi họ lại đi vào con đường tội ác?

Lên án họ thì thật dễ. Nhưng ngăn cản họ lặp lại hành vi mới là thứ mà tôi mong xã hội nên quan tâm.

Người mẹ thứ hai mới là người mà tôi xót xa nhất: bà Dự - mẹ của bị cáo. Đó mới thực sự là người mẹ bất lực. Một người mẹ có con gái phá gia chi tử. Người mẹ phải đứng giữa con gái ruột mà mình đẻ ra với cháu ngoại mình. Công lý cho cháu là án phạt cho con. Bà đã phải đau khổ từ khi con gái mình bỏ học, có bầu, kết hôn và ly hôn. Chúng ta có bao nhiêu bà mẹ như vậy đang bất lực ngày này qua tháng khác khi có những đứa con hư? 

Làm mẹ chưa bao giờ là điều dễ dàng. Kể cả việc làm mẹ một cách vô tâm cũng chẳng dễ dàng khi con cái vướng vào vòng lao lý. Chúng ta cứ hay nói với nhau rằng: sinh ra một đứa con lành lặn, khỏe mạnh đã là một hạnh phúc. Nhưng phải chứng kiến những người mẹ như bà Dự mới hiểu: “Con hư tại mẹ” chính là câu ác nghiệt nhất mà phụ nữ phải “đeo trên cổ” muôn đời qua.

Nhưng không thể nói rằng tình cảnh của bị cáo hôm nay là không có một phần lỗi của bà Dự trong việc giáo dục con cái. Dù tôi biết, có hàng ngàn hàng vạn người mẹ khác giống bà Dự: bất lực trước sự bất hảo của con. 

Con hư tại mẹ là câu nói ác nghiệt nhất dành cho phụ nữ - Ảnh minh họa

Học làm cha mẹ thực sự là một thứ không phải cha mẹ nào cũng chịu học. Để rồi khi xảy ra cớ sự, nhiều cha mẹ vẫn nói: ở nhà con tôi ngoan lắm. Nó chơi với bạn xấu nên mới sinh hư. Hay không thì là sự bất lực câm nín trong những người cha, người mẹ có con hư. Thậm chí, nhiều cha mẹ lựa chọn cách làm tiêu cực hơn: tôi coi như nó chết rồi. Dạy mãi nó không nghe thì để xã hội này dạy nó.

Tôi vẫn đề cao vai trò của người mẹ, không phải vì không tin tưởng các ông bố cũng như không phải định kiến giới rằng phụ nữ phải thế này hay thế nọ. Mà bởi người mẹ luôn đủ sâu sắc nhất, nhạy cảm nhất, đủ lòng thương con nhất trong hành trình trưởng thành của mỗi đứa trẻ.

Ngay như chính trong gia đình tôi, dù ai cũng thấy tôi lên ti vi làm chuyên gia con cái hay viết đến cả ngàn bài về cách dạy con nhưng các con tôi ngoan và hiểu biết lại là nhờ mẹ chúng. Là bởi sợi dây thần kỳ giữa mẹ với con luôn giữ chặt những đứa trẻ lại trong tầm mắt họ. Là sự để tâm. Chỉ mẹ của lũ trẻ mới nhận ra sự khác đi dù chỉ một chút ở con mình, bằng linh cảm của người mẹ. Thứ linh cảm ấy ít khi đến với những người cha. Nên dù chỉ trong một sát na thay đổi ở con, mẹ cũng là người nhìn ra ngay lập tức.

Giáo dục con đôi khi từ chính những sát na thay đổi đó. Kịp để nắn dòng thay vì đợi con sa ngã rồi mới dạy con, cứu con. Là để tâm đến con mình mỗi ngày, mỗi hành động, hành vi chứ không chỉ để ý cân nặng hay điểm số của con. Là kịp thời ngăn chặn những lệch lạc ban đầu, hướng con đi đúng. Là như mẹ của Mạnh Tử ba lần chuyển nhà vì con. Làm mẹ cật lực hôm nay để đừng thành mẹ bất lực ngày mai là vậy.

Hoàng Anh Tú