Thông tin mới nhất về virus Zika và cách nhận diện muỗi gây bệnh

Virus Zika hay còn gọi là virus "ăn não người" đang là vấn đề nhức nhối, gây hoang mang cho người dân Việt Nam.

Virus này thuộc họ flavivirus và có liên quan với các loại virus lây truyền từ muỗi khác như sốt vàng da, Dengue, West Nile. Zika được lây truyền qua muỗi Aedes (hay còn gọi là muỗi vằn), virus Zika cũng có thể được truyền từ mẹ sang con qua nước ối.

Loại muỗi này phát triển quanh năm xong tập trung vào mùa mưa, muỗi đẻ trứng ở những nơi nước sạch chứa trong lu vại, bể, chai lọ, vỏ dừa, lốp ô tô cũ, lọ hoa ở trong và quanh nhà những nơi râm mát, bọ gậy ưa nước có độ pH hơi axít, nhất là nước mưa.

Kích thước: Kích thước trung bình, thân có màu đen bóng và có nhiều vẩy trắng bạc tập trung thành từng cụm hay từng đường trên mình muỗi.

Ở trên mặt lưng, ngực: Có hai đường vẩy trắng bạc phình ra, như hai nửa vòng cung ôm hai bên lưng nên gọi là hình đàn.

Cụ thể, trên mặt lưng ở gốc các đốt II đến VIII đều có những đường vẩy ngang từng đốt, gốc các đốt bàn chân sau có những khoang trắng, riêng đốt bàn chân thứ V trắng hoàn toàn, cho nên muỗi còn có tên gọi là muỗi vằn.

Đầu muỗi: Có hai đốm vảy trắng bạc đính ở gốc râu. Cánh muỗi mảnh. Chân: Có 6 chân, dài gấp khúc, điểm trắng.

Đặc điểm sinh lý: Thời gian phát triển của các pha trước trưởng thành (từ trứng đến quăng) trung bình 7 ngày, thời gian từ quăng đến muỗi trưởng thành khoảng 2 đến 3 ngày, thời gian tiêu sinh của muỗi khoảng 5 ngày.

Muỗi cái sống từ 20 đến 40 ngày, muỗi đực sống ngắn hơn từ 9 đến 12 ngày. Số lượng trứng đẻ của mỗi con muỗi cái từ 60 -100 trứng /lần đẻ, trứng muỗi có màu đen, riêng rẽ từng quả một đính vào thành vật chứa hay chìm xuống nước, điều kiện thuận lợi trứng muỗi có thể tồn tại đến 6 tháng.

Vết muỗi cắn: Giống như các loại muỗi khác khi bị đốt, thông thường bị ngứa, mẩn đỏ. Tùy vào từng loại da khác nhau mà vết muỗi đốt nhỏ hay lớn.

So sánh với các loại muỗi khác: Hình trái là muỗi Anopheles gây bệnh sốt rét. Hình phải là muỗi Aedes gây bệnh sốt xuất huyết, bệnh teo não ở trẻ em (Tuy nhiên muỗi Aedes có nhiều loại, trong đó loại Aedes aegypti chủ yếu gây sốt xuất huyết).

Theo nghiên cứu, có đến 75-80% số bệnh nhân bị nhiễm virus Zika không có biểu hiện lâm sàng. Một số ít, có những biểu hiện như: sốt nhẹ, mệt mỏi, mọc ban rát sẩn trên da, đau các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân. Viêm xung huyết kết mạc, đau cơ, nhức đầu, đau hố mắt, và suy nhược. Một số ít bệnh nhân có thể có đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, loét niêm mạc hoặc ngứa.

Vừa qua, trong hai  ngày mùng 6 và 7/4/2016, một số báo đăng tin là phát hiện muỗi truyền bệnh Zika tại sân bay Đà Nẵng. Tuy nhiên, thông tin chưa hoàn toàn chính xác này đã gây hoang mang cho dư luận. Theo Sở Y tế Đà Nẵng, không phải bây giờ mới phát hiện loài muỗi này tại Đà Nẵng mà nó đã tồn tại từ lâu trên toàn lãnh thổ Việt Nam.

Trước đó, vào ngày 5-4, bộ Y tế chính thức thông báo Việt Nam đã có 2 trường hợp nhiễm virus Zika ở Khánh Hoà và TP HCM.

Theo PGS.TS. Trần Đắc Phu, 2 trường hợp mắc virus Zika là: một bệnh nhân nữ, 64 tuổi, cư trú tại phường Phước Hòa, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa; khởi phát ngày 26-3-2016 với các triệu chứng sốt nhẹ, đau đầu, nổi ban ở hai chân và đau mắt đỏ.

Trường hợp thứ hai cũng là bệnh nhân nữ, 33 tuổi, cư trú phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2, TP. Hồ Chí Minh, khởi phát ngày 29-3-2016 với triệu chứng phát ban, viêm kết mạc, mệt mỏi.

Hiện chưa phát hiện thêm trường hợp nào nhiễm virus Zika ở Việt Nam. Công tác phòng chống dịch bệnh do virrus Zika đã và đang được tiến hàhh trên cả nước.