Thống nhất áp giá trần với sách giáo khoa, không bổ sung thịt heo vào hàng bình ổn giá

Theo Luật giá (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, sách giáo khoa sẽ có quy định mức giá trần

Không bổ sung thịt heo, sữa cho người cao tuổi vào danh mục bình ổn giá

Chiều 19/6, với 96,36% số ĐBQH tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật giá (sửa đổi).

Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự án Luật Giá (sửa đổi), ông Lê Quang Mạnh – Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – ngân sách của Quốc hội cho biết, nhiều ĐBQH đã nêu thịt heo là mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cơ bản lớn trong đời sống của người dân. Tuy nhiên, Uỷ ban thường vụ Quốc hội (UBTVQH) nhận thấy, hiện nay, tỷ lệ sử dụng thịt heo trong cơ cấu bữa ăn của các gia đình có xu hướng giảm trong thời gian gần đây, chỉ ở mức 40-45% (trước đây chiếm 65-70%). Việc áp dụng bình ổn giá đồng nghĩa với việc phải kê khai giá và khó khả thi khi có rất nhiều tổ chức, cá nhân kinh doanh. Bên cạnh đó, giá thịt heo biến động từng ngày nên các cá nhân kinh doanh cơ bản sẽ khó thực hiện quy định kê khai giá như Dự thảo Luật quy định.

Về một số ý kiến đề nghị bổ sung mặt hàng “sữa dành cho người cao tuổi”, theo Ủy ban thường vụ Quốc hội đã thể hiện sự quan tâm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nói chung, trong đó có đối tượng yếu thế là người già, trẻ em, phù hợp với chính sách của Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, trên thực tế, hiện nay mặt hàng “sữa dành cho người cao tuổi” có tính chất như một thực phẩm chức năng. Xét về mức độ biến động giá, phạm vi ảnh hưởng, tác động thì mặt hàng sữa đối với người cao tuổi không lớn so với mặt hàng sữa dành cho trẻ em. Xét về công cụ quản lý, điều tiết của Nhà nước thì trong trường hợp cần thiết, có thể áp dụng quy định tại điểm a khoản 2 Điều 20 Dự thảo Luật.

Vì vậy, UBTVQH đề nghị không quy định hai mặt hàng này vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

Quy định giá trần với vé máy bay và sách giáo khoa

Ông Lê Quang Mạnh cho biết, mức chiết khấu sách giáo khoa, sách bài tập cao khiến giá sách bị đẩy lên cao so với thu nhập nhiều người dân

Đối với giá dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa, theo ông Lê Quang Mạnh, đa số  ý kiến tán thành với đề nghị của Chính phủ là Nhà nước định giá tối đa (giá trần) để đảm bảo lợi ích nhân dân. Theo đó, đây là công cụ quản lý nhà nước về giá nhằm bảo đảm trách nhiệm của Nhà nước trong ổn định thị trường, giữ được cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Liên quan tới sách giáo khoa, tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo quy định giá trần đối với mặt hàng này. Nguyên nhân, sách giáo khoa là mặt hàng thiết yếu, đối tượng tiêu dùng rất lớn, có phạm vi ảnh hưởng rất rộng, giá mặt hàng này tác động trực tiếp đến số đông người dân, trong đó có người thu nhập thấp. Hiện nay, trong phương pháp tính giá sách giáo khoa, các nhà xuất bản cộng cả chi phí phát hành sách, mức chiết khấu rất cao. 

Năm học 2022-2023, mức chiết khấu đối với sách giáo khoa là 28,5% giá bìa, sách bài tập là 35% giá bìa. Từ đó, giá sách bị đẩy lên cao so với thu nhập của nhiều người dân. “Cần thiết phải có công cụ kiểm soát để bảo đảm không tác động tiêu cực người dân”, báo cáo nhấn mạnh.

Lý giải về việc không quy định giá sàn với sách giáo khoa, theo UBTVQH, sách giáo khoa là mặt hàng đặc thù, đối tượng tiêu dùng mang tính bắt buộc, trong đó có cả đối tượng yếu thế.

“Nếu quy định giá sàn, các đơn vị phát hành sách không thể bán cho người dân với giá thấp hơn giá sàn, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, nhất là người có thu nhập thấp”, ông Lê Quang Mạnh nêu. Ngoài ra, do Chính phủ không đề xuất quy định giá sàn cho nên chưa đánh giá tác động nếu quy định giá sàn đối với sách giáo khoa…

Minh Quang