Thơm thơm cơm lá é

Mới nghe nhắc thôi, quanh mũi đã nghe như thơm lừng, muốn nuốt nước miếng cái ực, muốn có mà ăn liền chén cơm từ miền nhớ xa xưa.

Cơm lá é

Còn nhớ lần đầu từ quê lên trường tỉnh học bồi dưỡng học sinh giỏi văn, nhìn quanh thấy ai cũng xinh đẹp, xe cộ, quần áo tươm tất hơn mình, tôi khá tủi thân. Vốn bản tính nhút nhát, tôi không dám làm quen với ai. Thấy tôi như vậy, Kim đến làm quen. Bạn nói, bạn cũng giải khuyến khích tỉnh giống tôi, đừng ngại.

Nói chuyện vài ngày, thấy thương cô bạn quê ở xa, Kim xin mẹ cho tôi được ở nhờ các bữa trưa. Mẹ bạn đồng ý liền.

Nhà Kim ở ngoại ô TP Nha Trang, cách trường chúng tôi học chừng 3km. Ngày đầu ở ké nhà bạn, như lệ thường, tôi được mẹ cẩn thận dở cho hộp cơm với trứng chiên cùng một ít thịt ram và 1 trái dưa leo. Trưa về nhà Kim, mở ra phần ăn đạm bạc của mình, tôi ngần ngại. Nhưng khi nhìn thấy mâm cơm mà mẹ Kim chuẩn bị, tôi đã bỏ hết ngại ngần. Mâm cơm ấy chỉ là 1 tô cơm xanh lè với chén nước tương dầm ớt đỏ cùng 2 trái dưa leo. Kim nhìn hộp cơm của tôi rồi thốt lên: “Trời, bạn mình sang dữ!”.

Và dẫu chưa ăn loại cơm trộn màu xanh kia bao giờ, nhưng nghe mùi hương thơm nức của nó, tôi ngập ngừng và quyết: “Ăn chung nhau đi Kim!”.

Chính hôm đó, tôi mới biết cơm rang lá é là gì và rồi nghiện luôn từ đó.

Kỳ thi học sinh giỏi năm đó, cả tôi và Kim chỉ dừng ở hạng khuyến khích cấp tỉnh y kết quả như đợt thi đầu vào, không gặt được giải nào thêm nữa. Thế nhưng tình bạn của hai đứa chúng tôi từ đó đã thành… quán quân, bền chặt mãi đến giờ - như lời Kim hay nói giỡn.

Vạt lá é luôn được chăm chút mướt xanh ở khoảng sân sau nhà Kim

Tôi lớn lên, vào Sài Gòn học đại học, rồi lấy chồng, lập nghiệp. Hơn 10 năm đó, mỗi lần về Nha Trang, ghé nhà Kim là tôi lại được ăn món cơm rang lá é thần thánh.

Vạt lá é xanh quanh năm ở sân sau nhà Kim. Mỗi lần muốn làm cơm lá é, bạn chỉ cần ra cắt một nắm rau, rửa sạch, lấy thêm cơm nguội, muối, chút hành tím, dầu ăn là đủ nguyên liệu.

Lá é bạn cắt nhỏ, đâm nhuyễn, trộn cùng chút muối. Bạn đập thêm 1 cái trứng gà vào tô cơm nguội, trộn đều.

Bạn phi hành tím với dầu cho thơm, trút cơm trộn trứng vào, đảo cho cơm tơi ra từng hạt. Sau cùng, mới đổ chén muối é vào chảo, lại đảo đều, từng hạt cơm từ màu vàng của trứng biến thành màu xanh lá é mướt rượt, dậy mùi là xong.

Cơm é ăn không đã ngon, ăn cùng dưa leo, cà chua tươi cắt lát càng có vị. Ai ăn mặn, có thể đâm thêm chén nước tương tỏi ớt. Bạn siêng, nấu thêm tô canh bầu, bí hay mướp hương. Vậy là đã có một bữa cơm thịnh soạn.

Bây giờ món cơm rang muối é của những đứa con nhà nghèo như chúng tôi năm xưa đã thành đặc sản xứ biển Nha Trang.

Những dĩa cơm xanh xanh thơm thơm lá é này chinh phục vị giác các thực khách dù có khó tính đến đâu. Bởi vậy, mỗi nhà hàng, quán ăn từ bình dân, vỉa hè đến cao cấp đều có món cơm rang lá é, cơm lá é, cơm muối é hay chỉ là cơm é theo bí kíp của riêng mình.

Có nơi đặc sản là cơm rang é trứng (cho nhiều trứng hơn một chút), nơi khác làm thành cơm lá é chiên tôm, chỗ lại chế ra cơm lá é rang với mực… Tuy đủ biến tấu nhưng đặc trưng cơm lá é vẫn đẫm màu xanh và thơm thơm mùi lá é. Ăn vào một muỗng đã muốn múc thêm.

Món ngon dễ làm, dễ ăn, dễ gây thương nhớ ấy đã đi theo tình bạn hơn 15 năm của tôi và Kim. Nhưng tôi nghĩ, nó sẽ còn đồng hành cùng chúng tôi lâu hơn nữa bởi hương vị thần thánh cùng những kỷ niệm trong trẻo của tuổi học trò mơ mộng của 2 cô gái xứ biển Nha Trang.

Nguyễn Đông Chương